KAPITUŁA KATEDRALNA I ARCHIKATEDRALNA GDAŃSKA

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
{{web}}
 
{{web}}
−
[[File: Strój_chóralny.jpg |thumb| Na pierwszym planie: kanonik w czarnym mucecie, z fioletowym obszyciem i takimi  guzikami, z dystynktorium kapituły ma piersi i wystającym spod komży fioletowym pasem]]
+
[[File: Strój_chóralny.jpg |thumb| Na pierwszym planie: kanonik w czarnym mucecie, z fioletowym obszyciem i takimi  guzikami, z dystynktorium kapituły na piersi i wystającym spod komży fioletowym pasem]]
−
'''KAPITUŁA KATEDRALNA I ARCHIKATEDRALNA GDAŃSKA'''. Mimo formalnego istnienia  [[DIECEZJA GDAŃSKA | diecezji gdańskiej]] od 30 XII 1925 długo nie było warunków do ustanowienia ciała doradczego biskupa, czyli kapituły katedralnej. Erygował ją dopiero 17 IX 1978 biskup [[KACZMAREK LECH | Lech Kaczmarek]].<br/><br/>
+
'''KAPITUŁA KATEDRALNA I ARCHIKATEDRALNA GDAŃSKA'''. Mimo formalnego istnienia  [[DIECEZJA GDAŃSKA | diecezji gdańskiej]] od 30 XII 1925 długo nie było warunków do ustanowienia ciała doradczego biskupa, czyli kapituły katedralnej. Erygował ją dopiero 17 IX 1978 biskup [[KACZMAREK LECH, biskup gdański | Lech Kaczmarek]].<br/><br/>
 
Kapituła katedralna to kolegialny organ władzy w kościele katolickim, złożony z duchownych (kanoników) szczególnie zasłużonych dla kościoła lokalnego, usadowiona przy kościele biskupim (katedrze), niejako rada przyboczna biskupa, która od XII wieku wspierała go w decyzjach dotyczących diecezji, uczestniczyła wraz z nim w określonych obrzędach liturgicznych oraz między innymi wybierała kandydata na biskupa, którego uznawał i zatwierdzał papież. Po śmierci lub ustąpieniu biskupa kapituła wybierała administratora diecezji, zwanego wikariuszem kapitulnym; wprawdzie Kodeks Prawa Kanonicznego w 1983 zniósł te uprawnienia, ale w nielicznych diecezjach przywilej ten pozostał (diecezja Chur w Szwajcarii, diecezja salzburska w Austrii i kilka diecezji niemieckich). Zgodnie z postanowieniami tego samego Kodeksu od 1983 kapitułę katedralną w roli senatu biskupiego zastąpiła Rada Kapłańska i od tej pory spełnia głównie funkcje ceremonialne.<br/><br/>
 
Kapituła katedralna to kolegialny organ władzy w kościele katolickim, złożony z duchownych (kanoników) szczególnie zasłużonych dla kościoła lokalnego, usadowiona przy kościele biskupim (katedrze), niejako rada przyboczna biskupa, która od XII wieku wspierała go w decyzjach dotyczących diecezji, uczestniczyła wraz z nim w określonych obrzędach liturgicznych oraz między innymi wybierała kandydata na biskupa, którego uznawał i zatwierdzał papież. Po śmierci lub ustąpieniu biskupa kapituła wybierała administratora diecezji, zwanego wikariuszem kapitulnym; wprawdzie Kodeks Prawa Kanonicznego w 1983 zniósł te uprawnienia, ale w nielicznych diecezjach przywilej ten pozostał (diecezja Chur w Szwajcarii, diecezja salzburska w Austrii i kilka diecezji niemieckich). Zgodnie z postanowieniami tego samego Kodeksu od 1983 kapitułę katedralną w roli senatu biskupiego zastąpiła Rada Kapłańska i od tej pory spełnia głównie funkcje ceremonialne.<br/><br/>
 
Prezydium kapituły tworzą: prepozyt, dziekan, archidiakon, scholastyk i kustosz, a w jej skład wchodzą kanonicy gremialni, kanonicy seniorzy i kanonicy honorowi. Członkowie prezydium kapituły noszą zwyczajowo nazwę prałatów (kapitulnych), chociaż według prawa kościelnego nimi nie są.<br/><br/>
 
Prezydium kapituły tworzą: prepozyt, dziekan, archidiakon, scholastyk i kustosz, a w jej skład wchodzą kanonicy gremialni, kanonicy seniorzy i kanonicy honorowi. Członkowie prezydium kapituły noszą zwyczajowo nazwę prałatów (kapitulnych), chociaż według prawa kościelnego nimi nie są.<br/><br/>
Linia 7: Linia 7:
 
Prawo kanoniczne próbuje ograniczać także ubiory (stroje) kanoników na różne okazje (zwykłe, uroczyste, wewnątrz kapituły, niezwiązane z liturgią itd.), historycznie bardzo bogate i zróżnicowane – także w zależności od dodatkowych godności: np. biskupa czy prezbitera z godnościami papieskimi, daje wszak kapitułom kanonickim prawo własnego ich ustalania, co prowadzi niekiedy do wyraźnych między nimi różnic. Najczęściej spotykana jest sutanna z fioletowymi guzikami oraz obszyciami, przepasana fioletowym pasem, nadana kanonikowi przepisami kapituły, przez co odpowiadają strojem Kapelanom Honorowym Jego Świątobliwości (prałatom). Mogą też nosić dodatkowe elementy stroju kanonika (mucet – potocznie „pelerynka”, sięgająca łokci narzutka; dystynktorium – odznaka kanonicka o formie orderowej, noszona na piersiach na łańcuchu lub wstędze, ewentualnie biret z kolorowym pomponem).<br/><br/>
 
Prawo kanoniczne próbuje ograniczać także ubiory (stroje) kanoników na różne okazje (zwykłe, uroczyste, wewnątrz kapituły, niezwiązane z liturgią itd.), historycznie bardzo bogate i zróżnicowane – także w zależności od dodatkowych godności: np. biskupa czy prezbitera z godnościami papieskimi, daje wszak kapitułom kanonickim prawo własnego ich ustalania, co prowadzi niekiedy do wyraźnych między nimi różnic. Najczęściej spotykana jest sutanna z fioletowymi guzikami oraz obszyciami, przepasana fioletowym pasem, nadana kanonikowi przepisami kapituły, przez co odpowiadają strojem Kapelanom Honorowym Jego Świątobliwości (prałatom). Mogą też nosić dodatkowe elementy stroju kanonika (mucet – potocznie „pelerynka”, sięgająca łokci narzutka; dystynktorium – odznaka kanonicka o formie orderowej, noszona na piersiach na łańcuchu lub wstędze, ewentualnie biret z kolorowym pomponem).<br/><br/>
 
Prałat (łac. ''praelatus'' – przełożony) to obecnie kapłan obdarzony godnościami honorowymi przez Stolicę Apostolską lub biskupa diecezji, w której istnieje kapituła. W Kościele katolickim była to jedna z podstawowych godności nadawanych przez papieża zasłużonym kapłanom. W 2014 decyzją papieża Franciszka tytuł prałata jako godność honorowa został zniesiony. Nie będzie on już nadawany zasłużonym kapłanom, ale księża, którzy otrzymali ten tytuł, mogą go nadal używać. Obecnie istnieje tylko jedno papieskie odznaczenie dla duchownych diecezjalnych: Kapelan Jego Świątobliwości. Jest ono przyznawane zasłużonym dla Kościoła kapłanom, którzy ukończyli 65. rok życia.<br/><br/>
 
Prałat (łac. ''praelatus'' – przełożony) to obecnie kapłan obdarzony godnościami honorowymi przez Stolicę Apostolską lub biskupa diecezji, w której istnieje kapituła. W Kościele katolickim była to jedna z podstawowych godności nadawanych przez papieża zasłużonym kapłanom. W 2014 decyzją papieża Franciszka tytuł prałata jako godność honorowa został zniesiony. Nie będzie on już nadawany zasłużonym kapłanom, ale księża, którzy otrzymali ten tytuł, mogą go nadal używać. Obecnie istnieje tylko jedno papieskie odznaczenie dla duchownych diecezjalnych: Kapelan Jego Świątobliwości. Jest ono przyznawane zasłużonym dla Kościoła kapłanom, którzy ukończyli 65. rok życia.<br/><br/>
−
Z chwilą utworzenia 25 III 1992  [[ARCHIDIECEZJA GDAŃSKA | archidiecezji gdańskiej]] gdańska kapituła katedralna przekształciła się w kapitułę archikatedralną. Stosownych do nowej sytuacji zmian i nominacji w jej składzie dokonał 17 IX 1992 arcybiskupa [[GOCŁOWSKI TADEUSZ| Tadeusz Gocłowski]]. Kolejne korekty w składzie były przeprowadzane przez kolejnych arcybiskupów w zwykłym trybie zmian i nominacji. {{author: JANSZ}} <br/><br/>
+
Z chwilą utworzenia 25 III 1992  [[ARCHIDIECEZJA GDAŃSKA | archidiecezji gdańskiej]] gdańska kapituła katedralna przekształciła się w kapitułę archikatedralną. Stosownych do nowej sytuacji zmian i nominacji w jej składzie dokonał 17 IX 1992 arcybiskup [[GOCŁOWSKI TADEUSZ, arcybiskup gdański| Tadeusz Gocłowski]]. Kolejne korekty w składzie były przeprowadzane przez kolejnych arcybiskupów w zwykłym trybie zmian i nominacji. {{author: JANSZ}} <br/><br/>
 
{| class="tableGda"  
 
{| class="tableGda"  
 
|-  
 
|-  
 
|+ Prałaci kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|+ Prałaci kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|-  
 
|-  
−
| [[PAWŁOWICZ ZYGMUNT | bp. Zygmunt Pawłowicz]]
+
| [[PAWŁOWICZ ZYGMUNT, biskup pomocniczy gdański | bp. Zygmunt Pawłowicz]]
 
| prepozyt  od 2 XII 1987
 
| prepozyt  od 2 XII 1987
 
|-  
 
|-  
−
| [[KĘDZIORSKI BRUNON | ks. prałat Brunon Kędziorski]]
+
| [[KĘDZIORSKI BRUNON, proboszcz kościoła św. Barbary | ks. prałat Brunon Kędziorski]]
 
| kanonik honorowy od 4 XII 1987, dziekan od 6 XI 1991
 
| kanonik honorowy od 4 XII 1987, dziekan od 6 XI 1991
 
|-  
 
|-  
−
| [[POLZIN FRANCISZEK BERNARD | ks. infułat Franciszek Bernard Polzin]]
+
| [[POLZIN FRANCISZEK BERNARD, wikariusz generalny diecezji gdańskiej | ks. infułat Franciszek Bernard Polzin]]
 
| kanonik honorowy od 17 IX 1978, kustosz od 27 II 1982
 
| kanonik honorowy od 17 IX 1978, kustosz od 27 II 1982
 
|-  
 
|-  
−
| [[KOSSAK-GŁÓWCZEWSKI LEON | ks. prałat Leon Kossak-Główczewski]]
+
| [[KOSSAK-GŁÓWCZEWSKI LEON, proboszcz katedry Trójcy Świętej | ks. prałat Leon Kossak-Główczewski]]
 
| penitencjarz od 17 IX 1978
 
| penitencjarz od 17 IX 1978
 
|-  
 
|-  
Linia 31: Linia 31:
 
|+ Kanonicy gremialni kapituły  katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|+ Kanonicy gremialni kapituły  katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|-
 
|-
−
| [[LAUER WIESŁAW | ks. prałat Wiesław Lauer]]   
+
| [[LAUER WIESŁAW, ksiądz, redaktor | ks. prałat Wiesław Lauer]]   
 
| sekretarz od 17 IX 1978
 
| sekretarz od 17 IX 1978
 
|-
 
|-
Linia 40: Linia 40:
 
| od  11 X 1978
 
| od  11 X 1978
 
|-
 
|-
−
| [[BOGDANOWICZ STANISŁAW | ks. prałat Stanisław Bogdanowicz]]
+
| [[BOGDANOWICZ STANISŁAW, proboszcz kościoła NMP | ks. prałat Stanisław Bogdanowicz]]
 
| od 17 IX 1978 kanonik honorowy, od 27 X 1981 kanonik gremialny
 
| od 17 IX 1978 kanonik honorowy, od 27 X 1981 kanonik gremialny
 
|-
 
|-
−
|[[KLEINERT ERNEST | ks. prałat Ernest Kleinert]]
+
|[[KLEINERT ERNEST, proboszcz kościoła św. Ignacego | ks. prałat Ernest Kleinert]]
 
| od 20 II 1982 kanonik honorowy, od 2 XII 1987 kanonik gremialny
 
| od 20 II 1982 kanonik honorowy, od 2 XII 1987 kanonik gremialny
 
|}
 
|}
Linia 50: Linia 50:
 
|+ Kanonicy honorowi kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|+ Kanonicy honorowi kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
 
|-
 
|-
−
|  ks. prałat  [[GUSTKOWICZ JAN | Jan Gustkowicz]]
+
|  ks. prałat  [[GUSTKOWICZ JAN, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej, patron placu | Jan Gustkowicz]]
 
| od 17 IX 1978
 
| od 17 IX 1978
 
|-  
 
|-  
Linia 59: Linia 59:
 
| od 17 IX 1978
 
| od 17 IX 1978
 
|-
 
|-
−
| ks. prałat  [[JANKOWSKI HENRYK | Henryk Jankowski]]
+
| ks. prałat  [[JANKOWSKI HENRYK, ksiądz | Henryk Jankowski]]
 
| od 17 IX 1978
 
| od 17 IX 1978
 
|-
 
|-
Linia 71: Linia 71:
 
| od 27 X 1981
 
| od 27 X 1981
 
|-
 
|-
−
| ks. prałat  [[SAMP MIKOŁAJ | Mikołaj Samp]]
+
| ks. prałat  [[SAMP MIKOŁAJ, proboszcz kościoła Najświętszego Serca Jezusowego | Mikołaj Samp]]
 
| od 31 XII 1982
 
| od 31 XII 1982
 
|-
 
|-
Linia 80: Linia 80:
 
| od 1 I 1983  
 
| od 1 I 1983  
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik Władysław Matys
+
| ks. kanonik [[MATYS WŁADYSŁAW, proboszcz kościoła Bożego Ciała | Władysław Wojciech Matys]]
 
| od 12 X 1983
 
| od 12 X 1983
 
|-
 
|-
Linia 86: Linia 86:
 
| od 12 X 1983
 
| od 12 X 1983
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik [[RURARZ ANDRZEJ | Andrzej Rurarz]]
+
| ks. kanonik [[RURARZ ANDRZEJ, proboszcz kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika | Andrzej Rurarz]]
 
| od 12 X 1983
 
| od 12 X 1983
 
|-
 
|-
Linia 111: Linia 111:
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik dr Stanisław Zięba
+
| ks. kanonik dr [[ZIĘBA STANISŁAW, infułat | Stanisław Zięba]]
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
Linia 123: Linia 123:
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik [[KOWNACKI JERZY | Jerzy Kownacki]]
+
| ks. kanonik [[KOWNACKI JERZY, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Jerzy Kownacki]]
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
Linia 129: Linia 129:
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik [[ANNUSEWICZ CEZARY | Cezary Annusewicz]]
+
| ks. kanonik [[ANNUSEWICZ CEZARY, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Cezary Annusewicz]]
 
| od 28 VIII 1988
 
| od 28 VIII 1988
 
|-
 
|-
Linia 135: Linia 135:
 
| od 30 VII 1989
 
| od 30 VII 1989
 
|-
 
|-
−
| ks. prałat  [[CYBULA ALFRED FRANCISZEK  | Alfred Franciszek Cybula]]
+
| ks. prałat  [[CYBULA ALFRED FRANCISZEK, ksiądz | Alfred Franciszek Cybula]]
 
| od 24 XII 1990
 
| od 24 XII 1990
 
|-
 
|-
Linia 151: Linia 151:
 
|
 
|
 
|-  
 
|-  
−
| [[LAUER WIESŁAW | ks. infułat Wiesław Lauer]]  
+
| [[LAUER WIESŁAW, ksiądz, redaktor | ks. infułat Wiesław Lauer]]  
 
| od 17 IX 1978 kanonik gremialny, od 21 V 1988 kustosz, od 17 IX 1992 prałat
 
| od 17 IX 1978 kanonik gremialny, od 21 V 1988 kustosz, od 17 IX 1992 prałat
 
|-  
 
|-  
−
| [[KLETKIEWICZ KRYSTIAN | ks. kanonik Krystian Kletkiewicz]]  
+
| [[KLETKIEWICZ KRYSTIAN, proboszcz archikatedry Trójcy Świętej | ks. kanonik Krystian Kletkiewicz]]  
 
| od 2 IV 2015 kanonik honorowy, od 1 VII 2021 dziekan
 
| od 2 IV 2015 kanonik honorowy, od 1 VII 2021 dziekan
 
|-  
 
|-  
Linia 172: Linia 172:
 
| od 25 IV 2001, od 17 IX 1992 kanonik honorowy
 
| od 25 IV 2001, od 17 IX 1992 kanonik honorowy
 
|-
 
|-
−
| ks. prałat Stefan Pasternak
+
| ks. prałat [[PASTERNAK STEFAN, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Stefan Pasternak]]
 
| od 27 II 2011, od 26 VI 2001 kanonik honorowy
 
| od 27 II 2011, od 26 VI 2001 kanonik honorowy
 
|-
 
|-
Linia 181: Linia 181:
 
| od 25 IV 2001, od 24 VII 1995 kanonik honorowy
 
| od 25 IV 2001, od 24 VII 1995 kanonik honorowy
 
|-
 
|-
−
| ks. infułat Stanisław Zięba
+
| ks. infułat [[ZIĘBA STANISŁAW, infułat | Stanisław Zięba]]
 
| od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
 
| od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
 
|-
 
|-
Linia 187: Linia 187:
 
|  
 
|  
 
|-
 
|-
−
| ks. prałat [[ANNUSEWICZ CEZARY | Cezary Annusewicz]]
+
| ks. prałat [[ANNUSEWICZ CEZARY, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Cezary Annusewicz]]
 
| od 28 VIII 1988
 
| od 28 VIII 1988
 
|-
 
|-
Linia 196: Linia 196:
 
| od 23 V 2001
 
| od 23 V 2001
 
|-
 
|-
−
| ks. kanonik Maciej Bała
+
| ks. kanonik [[BAŁA MACIEJ, prorektor Gdańskiego Seminarium Duchownego | Maciej Bała]]
 
| od 28 IV 2001
 
| od 28 IV 2001
 
|-
 
|-
Linia 262: Linia 262:
 
| od 13 VI 2006
 
| od 13 VI 2006
 
|-
 
|-
−
| [[KOWNACKI JERZY | ks. kanonik Jerzy Kownacki]]
+
| [[KOWNACKI JERZY, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | ks. kanonik Jerzy Kownacki]]
 
| od 2 XII 1987
 
| od 2 XII 1987
 
|-
 
|-
Linia 393: Linia 393:
 
|ks. prałat Kazimierz Wojciechowski
 
|ks. prałat Kazimierz Wojciechowski
 
| od 15 XI 1999
 
| od 15 XI 1999
 +
|-
 +
|ks. kanonik mgr Adam Zdrojewski
 +
| od 4 XI 2006
 +
|-
 +
|ks. prałat Włodzimierz Zduński
 +
| od 24 XII 1990
 +
|-
 +
 +
 +
{| class="tableGda"
 +
|-
 +
|+ Kapituła Archikatedralna Gdańska według stanu z 1 I 2023
 +
 +
| '''prałaci kapitulni''':
 +
|
 +
|-
 +
| [[LAUER WIESŁAW, ksiądz, redaktor | ks. infułat Wiesław Lauer]]
 +
| od 17 IX 1978 kanonik gremialny, od 21 V 1988 kustosz, od 17 IX 1992 prałat
 +
|-
 +
| '''kanonicy gremialni''':
 +
|
 +
|-
 +
| ks. kanonik Zbigniew Bryk
 +
| od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| ks. prałat Stanisław Gackowski
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. prałat Henryk Lew Kiedrowski
 +
| od 25 IV 2001, od 17 IX 1992 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| ks. prałat [[PASTERNAK STEFAN, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Stefan Pasternak]]
 +
| od 27 II 2011, od 26 VI 2001 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| ks. prałat Franciszek Rompa
 +
| od 16 II 2010, od 14 VII 1996 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| ks. prałat Piotr Topolewski
 +
| od 25 IV 2001, od 24 VII 1995 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| ks. infułat [[ZIĘBA STANISŁAW, infułat | Stanisław Zięba]]
 +
| od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
 +
|-
 +
| '''kanonicy honorowi''':
 +
|
 +
|-
 +
| ks. prałat [[ANNUSEWICZ CEZARY, proboszcz kościoła św. Piotra i Pawła | Cezary Annusewicz]]
 +
| od 28 VIII 1988
 +
|-
 +
| ks. kanonik Tadeusz Bach
 +
| od 4 III 1996
 +
|-
 +
| ks. kanonik Janusz Balicki
 +
| od 23 V 2001
 +
|-
 +
| ks. kanonik [[BAŁA MACIEJ, prorektor Gdańskiego Seminarium Duchownego | Maciej Bała]]
 +
| od 28 IV 2001
 +
|-
 +
| ks. kanonik Henryk Bietzke
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Gerard Borys
 +
| od 2 XII 1987
 +
|-
 +
| ks. prałat Jacek Bramorski
 +
| od 28 IV 2001
 +
|-
 +
| ks. kanonik Wojciech Cichosz
 +
| od 1 XI 2007
 +
|-
 +
| ks. prałat Tomasz Czapiewski
 +
| od 31 X 1997
 +
|-
 +
| ks. kanonik Rafał Dettlaff
 +
| od 25 VI 2015
 +
|-
 +
| ks. kanonik Jarosław Dittmer
 +
| od 16 VI 2020
 +
|-
 +
| ks. kanonik Sławomir Drzeżdżon
 +
| od 22 IV 2018
 +
|-
 +
| ks. kanonik Marek Dynia
 +
| od 5 IV 2012
 +
|-
 +
| ks. kanonik Tomasz Frymark
 +
| od 4 XI 2007
 +
|-
 +
| ks. kanonik Piotr Gruba
 +
| od 8 VI 2020
 +
|-
 +
| ks. prałat Tadeusz Gut
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Tadeusz Hebel
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Roman Janczak
 +
| od 20 I 2003
 +
|-
 +
| ks. kanonik Zbigniew Kerlin
 +
| od 17 III 2006
 +
|-
 +
| ks. kanonik Krzysztof Kinowski
 +
| od 22 XII 2017
 +
|-
 +
| ks. kanonik Adam Kołkiewicz
 +
| od 24 III 2016
 +
|-
 +
| ks. kanonik Ludwik Kowalski
 +
| od 1 I 2011
 +
|-
 +
| ks. kanonik Jan Kowalski
 +
| od 13 VI 2006
 +
|-
 +
| ks. prałat Włodzimierz Kozłowski
 +
| od 29 V 2004
 +
|-
 +
| ks. kanonik Zdzisław Kropidłowski
 +
| od 20 XII 2008
 +
|-
 +
| ks. kanonik Tyberiusz Kroplewski
 +
| od 20 XII 2014
 +
|-
 +
| ks. prałat Jerzy Kunca
 +
| od 25 III 2002
 +
|-
 +
| ks. kanonik Grzegorz Kuzborski
 +
| od 1 IV 2010
 +
|-
 +
| ks. kanonik Maciej Kwiecień
 +
| od 12 XII 2009
 +
|-
 +
| ks. kanonik Wojciech Langowski
 +
| od 18 IV 2019
 +
|-
 +
| ks. kanonik Tadeusz Ławicki
 +
| od 4 XI 2007
 +
|-
 +
| ks. kanonik Dariusz Ławik
 +
| od 4 XI 2007
 +
|-
 +
| ks. prałat Stanisław Majkowski
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Krzysztof Masiulanis
 +
| od 13 VI 2009
 +
|-
 +
| ks. kanonik Gerard Maternicki
 +
| od 24 XII 1990
 +
|-
 +
| ks. kanonik Władysław Matys
 +
| od 12 X 1983
 +
|-
 +
| ks. kanonik Wojciech Michalak
 +
| od 25 I 1999
 +
|-
 +
| ks. kanonik Józef Mietła
 +
| od 11 VI 1984
 +
|-
 +
| ks. kanonik Krzysztof Mudlaff
 +
| od 24 III 2016
 +
|-
 +
| ks. kanonik Julian Noga
 +
| od 2 XII 1987
 +
|-
 +
| ks. kanonik Łukasz Osiński
 +
| od 8 VI 2020
 +
|-
 +
| ks. prałat Mirosław Paracki
 +
| od 7 X 2005
 +
|-
 +
| ks. prałat Andrzej Paździutko
 +
| od 8 VII 1998
 +
|-
 +
| ks. prałat Jan Perszon
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Mirosław Piskozub
 +
| od 18 VI 2020
 +
|-
 +
| ks. kanonik Jarosław Ropel
 +
| od 8 VI 2020
 +
|-
 +
| ks. kanonik Janusz Steć
 +
| od 27 VI 2010
 +
|-
 +
| ks. kanonik Piotr Szamocki
 +
| od 1 I 1999
 +
|-
 +
| ks. kanonik Krzysztof Szerszeń
 +
| od 19 XII 2015
 +
|-
 +
| ks. prałat Henryk Szydłowski
 +
| od 17 IX 1992
 +
|-
 +
| ks. kanonik Grzegorz Świst
 +
| od 3 IX 2013
 +
|-
 +
| ks. prałat Piotr Toczek
 +
| od 20 II 1993
 +
|-
 +
| ks. kanonik Wojciech Tokarz
 +
| od 30 III 2008
 +
|-
 +
| ks. prałat Piotr Tworek
 +
| od 7 X 2005
 +
|-
 +
| ks kanonik dr Jan Uchwat
 +
| od 21 XII 2012
 +
|-
 +
| ks. kanonik Józef Urban
 +
| od 24 IV 1998
 +
|-
 +
| ks. kanonik Waldemar Waluk
 +
| od 16 XII 2011
 +
|-
 +
|ks. kanonik Jerzy Więcek
 +
| od 20 XII 2014
 
|-
 
|-
 
|ks. kanonik mgr Adam Zdrojewski
 
|ks. kanonik mgr Adam Zdrojewski

Aktualna wersja na dzień 10:41, 31 maj 2024

Na pierwszym planie: kanonik w czarnym mucecie, z fioletowym obszyciem i takimi guzikami, z dystynktorium kapituły na piersi i wystającym spod komży fioletowym pasem

KAPITUŁA KATEDRALNA I ARCHIKATEDRALNA GDAŃSKA. Mimo formalnego istnienia diecezji gdańskiej od 30 XII 1925 długo nie było warunków do ustanowienia ciała doradczego biskupa, czyli kapituły katedralnej. Erygował ją dopiero 17 IX 1978 biskup Lech Kaczmarek.

Kapituła katedralna to kolegialny organ władzy w kościele katolickim, złożony z duchownych (kanoników) szczególnie zasłużonych dla kościoła lokalnego, usadowiona przy kościele biskupim (katedrze), niejako rada przyboczna biskupa, która od XII wieku wspierała go w decyzjach dotyczących diecezji, uczestniczyła wraz z nim w określonych obrzędach liturgicznych oraz między innymi wybierała kandydata na biskupa, którego uznawał i zatwierdzał papież. Po śmierci lub ustąpieniu biskupa kapituła wybierała administratora diecezji, zwanego wikariuszem kapitulnym; wprawdzie Kodeks Prawa Kanonicznego w 1983 zniósł te uprawnienia, ale w nielicznych diecezjach przywilej ten pozostał (diecezja Chur w Szwajcarii, diecezja salzburska w Austrii i kilka diecezji niemieckich). Zgodnie z postanowieniami tego samego Kodeksu od 1983 kapitułę katedralną w roli senatu biskupiego zastąpiła Rada Kapłańska i od tej pory spełnia głównie funkcje ceremonialne.

Prezydium kapituły tworzą: prepozyt, dziekan, archidiakon, scholastyk i kustosz, a w jej skład wchodzą kanonicy gremialni, kanonicy seniorzy i kanonicy honorowi. Członkowie prezydium kapituły noszą zwyczajowo nazwę prałatów (kapitulnych), chociaż według prawa kościelnego nimi nie są.

Kanonicy zasadniczo dzielą się na: gremialnych (inaczej rzeczywistych, czyli tytularnych), ponadliczbowych (bez prebendy, czyli uposażenia), honorowych.

Prawo kanoniczne próbuje ograniczać także ubiory (stroje) kanoników na różne okazje (zwykłe, uroczyste, wewnątrz kapituły, niezwiązane z liturgią itd.), historycznie bardzo bogate i zróżnicowane – także w zależności od dodatkowych godności: np. biskupa czy prezbitera z godnościami papieskimi, daje wszak kapitułom kanonickim prawo własnego ich ustalania, co prowadzi niekiedy do wyraźnych między nimi różnic. Najczęściej spotykana jest sutanna z fioletowymi guzikami oraz obszyciami, przepasana fioletowym pasem, nadana kanonikowi przepisami kapituły, przez co odpowiadają strojem Kapelanom Honorowym Jego Świątobliwości (prałatom). Mogą też nosić dodatkowe elementy stroju kanonika (mucet – potocznie „pelerynka”, sięgająca łokci narzutka; dystynktorium – odznaka kanonicka o formie orderowej, noszona na piersiach na łańcuchu lub wstędze, ewentualnie biret z kolorowym pomponem).

Prałat (łac. praelatus – przełożony) to obecnie kapłan obdarzony godnościami honorowymi przez Stolicę Apostolską lub biskupa diecezji, w której istnieje kapituła. W Kościele katolickim była to jedna z podstawowych godności nadawanych przez papieża zasłużonym kapłanom. W 2014 decyzją papieża Franciszka tytuł prałata jako godność honorowa został zniesiony. Nie będzie on już nadawany zasłużonym kapłanom, ale księża, którzy otrzymali ten tytuł, mogą go nadal używać. Obecnie istnieje tylko jedno papieskie odznaczenie dla duchownych diecezjalnych: Kapelan Jego Świątobliwości. Jest ono przyznawane zasłużonym dla Kościoła kapłanom, którzy ukończyli 65. rok życia.

Z chwilą utworzenia 25 III 1992 archidiecezji gdańskiej gdańska kapituła katedralna przekształciła się w kapitułę archikatedralną. Stosownych do nowej sytuacji zmian i nominacji w jej składzie dokonał 17 IX 1992 arcybiskup Tadeusz Gocłowski. Kolejne korekty w składzie były przeprowadzane przez kolejnych arcybiskupów w zwykłym trybie zmian i nominacji. JANSZ

Prałaci kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
bp. Zygmunt Pawłowicz prepozyt od 2 XII 1987
ks. prałat Brunon Kędziorski kanonik honorowy od 4 XII 1987, dziekan od 6 XI 1991
ks. infułat Franciszek Bernard Polzin kanonik honorowy od 17 IX 1978, kustosz od 27 II 1982
ks. prałat Leon Kossak-Główczewski penitencjarz od 17 IX 1978
ks. prałat Jan Majder kanonik teolog od 17 IX 1978
Kanonicy gremialni kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
ks. prałat Wiesław Lauer sekretarz od 17 IX 1978
ks. kanonik Ireneusz Glegociński od 17 IX 1978
ks. prałat Mieczysław Goździewski od 11 X 1978
ks. prałat Stanisław Bogdanowicz od 17 IX 1978 kanonik honorowy, od 27 X 1981 kanonik gremialny
ks. prałat Ernest Kleinert od 20 II 1982 kanonik honorowy, od 2 XII 1987 kanonik gremialny
Kanonicy honorowi kapituły katedralnej gdańskiej według stanu z 25 III 1992
ks. prałat Jan Gustkowicz od 17 IX 1978
ks. prałat Jozef Waląg od 17 IX 1978
ks. kanonik Paweł Baranowski od 17 IX 1978
ks. prałat Henryk Jankowski od 17 IX 1978
ks. kanonik Paweł Matulewicz od 17 IX 1978
ks. kanonik Jerzy Zaremba od 1 XII 1978
ks. kanonik Kazimierz Krucz od 27 X 1981
ks. prałat Mikołaj Samp od 31 XII 1982
ks. kanonik Edward Brzozowski od 31 XII 1982
ks. kanonik Henryk Bietzke od 1 I 1983
ks. kanonik Władysław Wojciech Matys od 12 X 1983
ks. kanonik Bogdan Napierała od 12 X 1983
ks. kanonik Andrzej Rurarz od 12 X 1983
ks. kanonik Roman Kłoniecki od 21 XI 1983
ks. kanonik Tadeusz Panasiak od 21 XI 1983
ks. kanonik Edward Szymański od 21 XI 1983
ks. kanonik Józef Mietła od 11 VI 1984
ks. kanonik mgr Zbigniew Bryk od 2 XII 1987
ks. kanonik Stanisław Dułak od 2 XII 1987
ks. kanonik Stanisław Knapik od 2 XII 1987
ks. kanonik dr Stanisław Zięba od 2 XII 1987
ks. kanonik Gerard Borys od 2 XII 1987
ks. kanonik Henryk Bukowski od 2 XII 1987
ks. kanonik Andrzej Kowalczyk od 2 XII 1987
ks. kanonik Jerzy Kownacki od 2 XII 1987
ks. kanonik Julian Noga od 2 XII 1987
ks. kanonik Cezary Annusewicz od 28 VIII 1988
ks. kanonik Tadeusz Cabała od 30 VII 1989
ks. prałat Alfred Franciszek Cybula od 24 XII 1990
ks. kanonik Gerard Maternicki od 24 XII 1990
ks. kanonik mgr Włodzimierz Zduński od 24 XII 1990
Kapituła Archikatedralna Gdańska według stanu z 1 VII 2021
prałaci kapitulni:
ks. infułat Wiesław Lauer od 17 IX 1978 kanonik gremialny, od 21 V 1988 kustosz, od 17 IX 1992 prałat
ks. kanonik Krystian Kletkiewicz od 2 IV 2015 kanonik honorowy, od 1 VII 2021 dziekan
ks. kanonik Jan Uchwat od 21 XII 2012 kanonik honorowy, od 4 XII 2020 penitencjarz
kanonicy gremialni:
ks. kanonik Zbigniew Bryk od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
ks. prałat Stanisław Gackowski od 17 IX 1992
ks. prałat Henryk Lew Kiedrowski od 25 IV 2001, od 17 IX 1992 kanonik honorowy
ks. prałat Stefan Pasternak od 27 II 2011, od 26 VI 2001 kanonik honorowy
ks. prałat Franciszek Rompa od 16 II 2010, od 14 VII 1996 kanonik honorowy
ks. prałat Piotr Topolewski od 25 IV 2001, od 24 VII 1995 kanonik honorowy
ks. infułat Stanisław Zięba od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
kanonicy honorowi:
ks. prałat Cezary Annusewicz od 28 VIII 1988
ks. kanonik Tadeusz Bach od 4 III 1996
ks. kanonik Janusz Balicki od 23 V 2001
ks. kanonik Maciej Bała od 28 IV 2001
ks. kanonik Henryk Bietzke od 17 IX 1992
ks. kanonik Gerard Borys od 2 XII 1987
ks. prałat Jacek Bramorski od 28 IV 2001
ks. kanonik Wojciech Cichosz od 1 XI 2007
ks. prałat Tomasz Czapiewski od 31 X 1997
ks. kanonik Rafał Dettlaff od 25 VI 2015
ks. kanonik Jarosław Dittmer od 16 VI 2020
ks. kanonik Sławomir Drzeżdżon od 22 IV 2018
ks. kanonik Marek Dynia od 5 IV 2012
ks. kanonik Tomasz Frymark od 4 XI 2007
ks. kanonik Piotr Gruba od 8 VI 2020
ks. prałat Tadeusz Gut od 17 IX 1992
ks. kanonik Tadeusz Hebel od 17 IX 1992
ks. kanonik Roman Janczak od 20 I 2003
ks. kanonik Gerard Kaczyński od 26 V 1996
ks. kanonik Zygmunt Karczewski od 14 IX 1994
ks. kanonik Zbigniew Kerlin od 17 III 2006
ks. kanonik Krzysztof Kinowski od 22 XII 2017
ks. kanonik Adam Kołkiewicz od 24 III 2016
ks. kanonik Ludwik Kowalski od 1 I 2011
ks. kanonik Jan Kowalski od 13 VI 2006
ks. kanonik Jerzy Kownacki od 2 XII 1987
ks. kanonik Wojciech Kozłowski od 14 XI 1999
ks. prałat Włodzimierz Kozłowski od 29 V 2004
ks. kanonik Zdzisław Kropidłowski od 20 XII 2008
ks. kanonik Tyberiusz Kroplewski od 20 XII 2014
ks. prałat Jerzy Kunca od 25 III 2002
ks. kanonik Grzegorz Kuzborski od 1 IV 2010
ks. kanonik Maciej Kwiecień od 12 XII 2009
ks. kanonik Wojciech Langowski od 18 IV 2019
ks. prałat Zygfryd Leżański od 24 VII 1997
ks. prałat Stanisław Łada od 24 VII 1995
ks. kanonik Tadeusz Ławicki od 4 XI 2007
ks. kanonik Dariusz Ławik od 4 XI 2007
ks. prałat Stanisław Majkowski od 17 IX 1992
ks. kanonik Krzysztof Masiulanis od 13 VI 2009
ks. kanonik Gerard Maternicki od 24 XII 1990
ks. kanonik Władysław Matys od 12 X 1983
ks. kanonik Wojciech Michalak od 25 I 1999
ks. kanonik Józef Mietła od 11 VI 1984
ks. kanonik Krzysztof Mudlaff od 24 III 2016
ks. kanonik Julian Noga od 2 XII 1987
ks. kanonik Łukasz Osiński od 8 VI 2020
ks. prałat Mirosław Paracki od 7 X 2005
ks. prałat Andrzej Paździutko od 8 VII 1998
ks. prałat Jan Perszon od 17 IX 1992
ks. kanonik Mirosław Piskozub od 18 VI 2020
ks. kanonik Jerzy Pobłocki od 29 X 1997
ks. prałat Tadeusz Reszka od 5 VII 1998
ks. kanonik Jarosław Ropel od 8 VI 2020
ks. kanonik Janusz Steć od 27 VI 2010
ks. kanonik Piotr Szamocki od 1 I 1999
ks. kanonik Krzysztof Szerszeń od 19 XII 2015
ks. prałat Henryk Szydłowski od 17 IX 1992
ks. prałat Edward Szymański od 21 XI 1983
ks. kanonik Grzegorz Świst od 3 IX 2013
ks. prałat Piotr Toczek od 20 II 1993
ks. kanonik Wojciech Tokarz od 30 III 2008
ks. kanonik Jan Troeder od 16 XI 1996
ks. prałat Piotr Tworek od 7 X 2005
ks. kanonik Józef Urban od 24 IV 1998
ks. kanonik Waldemar Waluk od 16 XII 2011
ks. kanonik Marek Wende od 4 XII 1999
ks. kanonik Jerzy Więcek od 20 XII 2014
ks. prałat Kazimierz Wojciechowski od 15 XI 1999
ks. kanonik mgr Adam Zdrojewski od 4 XI 2006
ks. prałat Włodzimierz Zduński od 24 XII 1990
Kapituła Archikatedralna Gdańska według stanu z 1 I 2023
prałaci kapitulni:
ks. infułat Wiesław Lauer od 17 IX 1978 kanonik gremialny, od 21 V 1988 kustosz, od 17 IX 1992 prałat
kanonicy gremialni:
ks. kanonik Zbigniew Bryk od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
ks. prałat Stanisław Gackowski od 17 IX 1992
ks. prałat Henryk Lew Kiedrowski od 25 IV 2001, od 17 IX 1992 kanonik honorowy
ks. prałat Stefan Pasternak od 27 II 2011, od 26 VI 2001 kanonik honorowy
ks. prałat Franciszek Rompa od 16 II 2010, od 14 VII 1996 kanonik honorowy
ks. prałat Piotr Topolewski od 25 IV 2001, od 24 VII 1995 kanonik honorowy
ks. infułat Stanisław Zięba od 17 IX 1992, od 2 XII 1987 kanonik honorowy
kanonicy honorowi:
ks. prałat Cezary Annusewicz od 28 VIII 1988
ks. kanonik Tadeusz Bach od 4 III 1996
ks. kanonik Janusz Balicki od 23 V 2001
ks. kanonik Maciej Bała od 28 IV 2001
ks. kanonik Henryk Bietzke od 17 IX 1992
ks. kanonik Gerard Borys od 2 XII 1987
ks. prałat Jacek Bramorski od 28 IV 2001
ks. kanonik Wojciech Cichosz od 1 XI 2007
ks. prałat Tomasz Czapiewski od 31 X 1997
ks. kanonik Rafał Dettlaff od 25 VI 2015
ks. kanonik Jarosław Dittmer od 16 VI 2020
ks. kanonik Sławomir Drzeżdżon od 22 IV 2018
ks. kanonik Marek Dynia od 5 IV 2012
ks. kanonik Tomasz Frymark od 4 XI 2007
ks. kanonik Piotr Gruba od 8 VI 2020
ks. prałat Tadeusz Gut od 17 IX 1992
ks. kanonik Tadeusz Hebel od 17 IX 1992
ks. kanonik Roman Janczak od 20 I 2003
ks. kanonik Zbigniew Kerlin od 17 III 2006
ks. kanonik Krzysztof Kinowski od 22 XII 2017
ks. kanonik Adam Kołkiewicz od 24 III 2016
ks. kanonik Ludwik Kowalski od 1 I 2011
ks. kanonik Jan Kowalski od 13 VI 2006
ks. prałat Włodzimierz Kozłowski od 29 V 2004
ks. kanonik Zdzisław Kropidłowski od 20 XII 2008
ks. kanonik Tyberiusz Kroplewski od 20 XII 2014
ks. prałat Jerzy Kunca od 25 III 2002
ks. kanonik Grzegorz Kuzborski od 1 IV 2010
ks. kanonik Maciej Kwiecień od 12 XII 2009
ks. kanonik Wojciech Langowski od 18 IV 2019
ks. kanonik Tadeusz Ławicki od 4 XI 2007
ks. kanonik Dariusz Ławik od 4 XI 2007
ks. prałat Stanisław Majkowski od 17 IX 1992
ks. kanonik Krzysztof Masiulanis od 13 VI 2009
ks. kanonik Gerard Maternicki od 24 XII 1990
ks. kanonik Władysław Matys od 12 X 1983
ks. kanonik Wojciech Michalak od 25 I 1999
ks. kanonik Józef Mietła od 11 VI 1984
ks. kanonik Krzysztof Mudlaff od 24 III 2016
ks. kanonik Julian Noga od 2 XII 1987
ks. kanonik Łukasz Osiński od 8 VI 2020
ks. prałat Mirosław Paracki od 7 X 2005
ks. prałat Andrzej Paździutko od 8 VII 1998
ks. prałat Jan Perszon od 17 IX 1992
ks. kanonik Mirosław Piskozub od 18 VI 2020
ks. kanonik Jarosław Ropel od 8 VI 2020
ks. kanonik Janusz Steć od 27 VI 2010
ks. kanonik Piotr Szamocki od 1 I 1999
ks. kanonik Krzysztof Szerszeń od 19 XII 2015
ks. prałat Henryk Szydłowski od 17 IX 1992
ks. kanonik Grzegorz Świst od 3 IX 2013
ks. prałat Piotr Toczek od 20 II 1993
ks. kanonik Wojciech Tokarz od 30 III 2008
ks. prałat Piotr Tworek od 7 X 2005
ks kanonik dr Jan Uchwat od 21 XII 2012
ks. kanonik Józef Urban od 24 IV 1998
ks. kanonik Waldemar Waluk od 16 XII 2011
ks. kanonik Jerzy Więcek od 20 XII 2014
ks. kanonik mgr Adam Zdrojewski od 4 XI 2006
ks. prałat Włodzimierz Zduński od 24 XII 1990
Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=KAPITU%C5%81A_KATEDRALNA_I_ARCHIKATEDRALNA_GDA%C5%83SKA&oldid=135864”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania