ALMONDE MARIANNE ANGELICA van, śpiewaczka
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | '''MARIANNE ANGELICA van ALMONDE''' (8 X 1804 Gdańsk – 28 VIII 1866 Czerbienschin (Scherpingen; Szczerbięcin, powiat tczewski)), śpiewaczka amatorka o głosie sopranowym, nazywana „gdańskim słowikiem”. Córka kupca [[ALMONDE CORNELIUS van | Corneliusa van Almonde]] oraz Marii z domu Mac Lean (1762 – 20 III 1844 Gdańsk). Śpiewu uczyła się zapewne u [[REICHEL CARL ANTON | Carla Antona Reichela]], a od października 1822 | + | '''MARIANNE ANGELICA van ALMONDE''' (8 X 1804 Gdańsk – 28 VIII 1866 Czerbienschin (Scherpingen; Szczerbięcin, powiat tczewski)), śpiewaczka amatorka o głosie sopranowym, nazywana „gdańskim słowikiem”. Córka kupca [[ALMONDE CORNELIUS van, kupiec | Corneliusa van Almonde]] oraz Marii z domu Mac Lean (1762 – 20 III 1844 Gdańsk). Śpiewu uczyła się zapewne u [[REICHEL CARL ANTON, muzyk| Carla Antona Reichela]], a od października 1822 w Berlinie u Carla Friedricha Zeltera (1758–1832), dyrygenta tamtejszego chóru mieszanego Singakademie, który nazywał ją „słowikiem z Gdańska”. 22 IV 1823 w liście do Johanna Wolfganga Goethego Zelter pisał o niej: „Od pięciu miesięcy mam uczennicę …, siedemnastoletnią blondynkę z kruczoczarnymi brwiami, … o głosie dźwięczącym jak dzwoneczek. Za każdą lekcję dostaję talara i całusa najpiękniejszych warg. … dzięki Almonde (tak nazywa się najurokliwsza gdańszczanka) czuję się o 40 lat młodszy”. <br/><br/> |
| − | Występowała na koncertach [[STOWARZYSZENIE ŚPIEWACZE | Stowarzyszenia Śpiewaczego]] jako solistka. | + | Występowała na koncertach [[STOWARZYSZENIE ŚPIEWACZE | Stowarzyszenia Śpiewaczego]] jako solistka. M.in. 25 XI 1821 w [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | kościele Piotra i Pawła]] śpiewała arię „Ich weiß, dass mein Erlöser lebt” z oratorium ''Mesjasz'' Georga Friedricha Händla, w 1822 w tym samym kościele śpiewała partię Archanioła Gabriela w oratorium ''Stworzenie świata'' Josepha Haydna, 31 III 1825 w mieszkaniu nauczyciela muzyki Carla Friedricha Ilgnera przy Jopengasse 15 (ul. Piwna) wzięła udział w wykonaniu ''Stabat Mater'' Haydna, 22 II 1829 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP) śpiewała partię sopranu w hymnie dziękczynnym ''Te Deum'' Carla Heinricha Grauna, wykonanym z okazji uroczystego wprowadzenia [[BRESLER CARL HEINRICH, pastor kościoła NMP w Gdańsku | Carla Heinricha Breslera]] na urząd pastora tej świątyni, 18 IV 1840 w [[DWÓR ARTUSA | Dworze Artusa]] śpiewała trzy arie z ''Mesjasza'' Händla. W późniejszych koncertach Stowarzyszenia Śpiewaczego nie brała już udziału. <br/><br/> |
| − | Była dwukrotnie zamężna. 9 X 1823 | + | Była dwukrotnie zamężna. 9 X 1823 w kościele NMP poślubiła [[HENRICHSDORFF JOHANN CARL FRIEDRICH, kupiec | Johanna Carla Friedricha Henrichsdorffa]]. Miała z nim czworo dzieci, z których pełnoletności dożyła tylko córka Maria Anna (17 VII 1828 Gdańsk – 9 XI 1909 Wundichow (Unichowo, powiat bytowski)), od 11 VIII 1847 żona Adalberta von der Marwitz (29 VIII 1821 Klein Nossin (Nożynko, powiat bytowski) – 25 VI 1904 Wundichow), z którym miała dziewięcioro dzieci, min. syna Georga von der Marwitz (3 VII 1856 Klein Nossin – 27 X 1929 Wundichow), pruskiego generała kawalerii, dowódcy 2. Korpusu Armijnego Cesarstwa Niemieckiego podczas I wojny światowej.<br/><br/> |
| − | Do czasu osiągnięcia pełnoletności przez córkę Marię Annę była prawną właścicielką wytwórni likierów Lachs ([[GOLDWASSER | Goldwasser]]). Jako wdowa mieszkała przy Heilige-Geist-Gasse 86 (ul. św. Ducha 101/103). <br/><br/> | + | Do czasu osiągnięcia pełnoletności przez córkę Marię Annę była prawną właścicielką wytwórni likierów Lachs ([[GOLDWASSER, wódka gdańska | Goldwasser]]). Jako wdowa mieszkała przy Heilige-Geist-Gasse 86 (ul. św. Ducha 101/103). <br/><br/> |
[[File:Mac_Lean_rodzina.jpg|thumb|Alexander Duncker, Pałac Archibalda Mac Leana w Szczerbięcinie, około 1870]] | [[File:Mac_Lean_rodzina.jpg|thumb|Alexander Duncker, Pałac Archibalda Mac Leana w Szczerbięcinie, około 1870]] | ||
| − | 5 I 1839 | + | 5 I 1839 w kościele św. Piotra i Pawła wyszła powtórnie za mąż za Archibalda III Mac Leana (zob. [[MAC LEAN, rodzina | Mac Lean]], rodzina), rezydującego w pałacu w Scherpingen (Szczerbięcin), w Gdańsku w kamienicy żony przy Heilige-Geist-Gasse 86 (ul. św. Ducha 101/103). Mieli dwóch synów: Archibalda IV (1842 Scherpingen – 1913 Niederwalluf, Hesja) i Lachlana (1845 Scherpingen – 1912 Roschau (Rościszewo, gmina Trąbki Wielkie)), pochowanego w Straszynie, oraz trzy córki, których dat życia nie ustalono: Emily, po mężu Glüer, Annę, po mężu Mellentine, i Florę, zapewne niezamężną. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
| + | '''Bibliografia''':<br/> | ||
| + | Archiwum Państwowe Gdańsk, Księgi metrykalne NMP sygn. 1461/68 s. 4, /135 s. 7–8; Księgi metrykalne kościoła Piotra i Pawła sygn. 1496/28 s. 49. <br/> | ||
| + | „Neue Wogen der Zeit” 1860 nr 41, s. 315.<br/> | ||
| + | [Hingelberg Johann Gottfried], ''Über Danziger Musik und Musiker'', Elbing 1785, s. 45–46.<br/> | ||
| + | Siebenfreund Kurt, ''Hundert Jahre Danziger Singakademie 1818–1917'', Danzig 1917, s. 9–10, 40–47, 56–57, 159.<br/> | ||
| + | Siegler Hans Georg, ''Holländer, die in Danzig heimisch wurden'', „Unser Danzig“ 1994, nr 2, s. 18.<br/> | ||
| + | Volkmann Ernst, ''Almonde, die anmutigste Danzigerin'', „Ostdeutsche Monatshefte“ Bd. 11, 1930, s. 435–436. | ||
Aktualna wersja na dzień 16:08, 16 sty 2024
MARIANNE ANGELICA van ALMONDE (8 X 1804 Gdańsk – 28 VIII 1866 Czerbienschin (Scherpingen; Szczerbięcin, powiat tczewski)), śpiewaczka amatorka o głosie sopranowym, nazywana „gdańskim słowikiem”. Córka kupca Corneliusa van Almonde oraz Marii z domu Mac Lean (1762 – 20 III 1844 Gdańsk). Śpiewu uczyła się zapewne u Carla Antona Reichela, a od października 1822 w Berlinie u Carla Friedricha Zeltera (1758–1832), dyrygenta tamtejszego chóru mieszanego Singakademie, który nazywał ją „słowikiem z Gdańska”. 22 IV 1823 w liście do Johanna Wolfganga Goethego Zelter pisał o niej: „Od pięciu miesięcy mam uczennicę …, siedemnastoletnią blondynkę z kruczoczarnymi brwiami, … o głosie dźwięczącym jak dzwoneczek. Za każdą lekcję dostaję talara i całusa najpiękniejszych warg. … dzięki Almonde (tak nazywa się najurokliwsza gdańszczanka) czuję się o 40 lat młodszy”.
Występowała na koncertach Stowarzyszenia Śpiewaczego jako solistka. M.in. 25 XI 1821 w kościele Piotra i Pawła śpiewała arię „Ich weiß, dass mein Erlöser lebt” z oratorium Mesjasz Georga Friedricha Händla, w 1822 w tym samym kościele śpiewała partię Archanioła Gabriela w oratorium Stworzenie świata Josepha Haydna, 31 III 1825 w mieszkaniu nauczyciela muzyki Carla Friedricha Ilgnera przy Jopengasse 15 (ul. Piwna) wzięła udział w wykonaniu Stabat Mater Haydna, 22 II 1829 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) śpiewała partię sopranu w hymnie dziękczynnym Te Deum Carla Heinricha Grauna, wykonanym z okazji uroczystego wprowadzenia Carla Heinricha Breslera na urząd pastora tej świątyni, 18 IV 1840 w Dworze Artusa śpiewała trzy arie z Mesjasza Händla. W późniejszych koncertach Stowarzyszenia Śpiewaczego nie brała już udziału.
Była dwukrotnie zamężna. 9 X 1823 w kościele NMP poślubiła Johanna Carla Friedricha Henrichsdorffa. Miała z nim czworo dzieci, z których pełnoletności dożyła tylko córka Maria Anna (17 VII 1828 Gdańsk – 9 XI 1909 Wundichow (Unichowo, powiat bytowski)), od 11 VIII 1847 żona Adalberta von der Marwitz (29 VIII 1821 Klein Nossin (Nożynko, powiat bytowski) – 25 VI 1904 Wundichow), z którym miała dziewięcioro dzieci, min. syna Georga von der Marwitz (3 VII 1856 Klein Nossin – 27 X 1929 Wundichow), pruskiego generała kawalerii, dowódcy 2. Korpusu Armijnego Cesarstwa Niemieckiego podczas I wojny światowej.
Do czasu osiągnięcia pełnoletności przez córkę Marię Annę była prawną właścicielką wytwórni likierów Lachs ( Goldwasser). Jako wdowa mieszkała przy Heilige-Geist-Gasse 86 (ul. św. Ducha 101/103).
5 I 1839 w kościele św. Piotra i Pawła wyszła powtórnie za mąż za Archibalda III Mac Leana (zob. Mac Lean, rodzina), rezydującego w pałacu w Scherpingen (Szczerbięcin), w Gdańsku w kamienicy żony przy Heilige-Geist-Gasse 86 (ul. św. Ducha 101/103). Mieli dwóch synów: Archibalda IV (1842 Scherpingen – 1913 Niederwalluf, Hesja) i Lachlana (1845 Scherpingen – 1912 Roschau (Rościszewo, gmina Trąbki Wielkie)), pochowanego w Straszynie, oraz trzy córki, których dat życia nie ustalono: Emily, po mężu Glüer, Annę, po mężu Mellentine, i Florę, zapewne niezamężną.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Księgi metrykalne NMP sygn. 1461/68 s. 4, /135 s. 7–8; Księgi metrykalne kościoła Piotra i Pawła sygn. 1496/28 s. 49.
„Neue Wogen der Zeit” 1860 nr 41, s. 315.
[Hingelberg Johann Gottfried], Über Danziger Musik und Musiker, Elbing 1785, s. 45–46.
Siebenfreund Kurt, Hundert Jahre Danziger Singakademie 1818–1917, Danzig 1917, s. 9–10, 40–47, 56–57, 159.
Siegler Hans Georg, Holländer, die in Danzig heimisch wurden, „Unser Danzig“ 1994, nr 2, s. 18.
Volkmann Ernst, Almonde, die anmutigste Danzigerin, „Ostdeutsche Monatshefte“ Bd. 11, 1930, s. 435–436.
