DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | [[File:4_Albert_Juchowitz_(002).jpg|thumb|[[JUCHANOWITZ ALBERT WILHELM ADAM | Albert Wilhelm Adam Juchanowitz]] ''Dwór V'', przed 1853]] | + | [[File:4_Albert_Juchowitz_(002).jpg|thumb|[[JUCHANOWITZ ALBERT WILHELM ADAM, malarz, grafik | Albert Wilhelm Adam Juchanowitz]] ''Dwór V'', przed 1853]] |
[[File:V Dwór, początek XX wieku.JPG|thumb|V Dwór, początek XX wieku]] | [[File:V Dwór, początek XX wieku.JPG|thumb|V Dwór, początek XX wieku]] | ||
[[File:1_Dwór_V.png|thumb|Plan Dworu V, 1921]] | [[File:1_Dwór_V.png|thumb|Plan Dworu V, 1921]] | ||
[[File:Dwór_V.png|thumb|Jedno z pomieszczeń budynku północnego, połowa lat 30. XX wieku]] | [[File:Dwór_V.png|thumb|Jedno z pomieszczeń budynku północnego, połowa lat 30. XX wieku]] | ||
− | '''DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”''', ul. Polanki 117. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1654 | + | '''DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”''', ul. Polanki 117. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1654, kiedy nabywa go Nicolaus Cambier (chrzest 3 I 1606 – pochowany 4 VI 1674 w gdańskim [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]]), syn Leona (zm. 1641 Gdańsk) przybyłego do Gdańska z Antwerpii, od 24 XII 1625 posiadającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], które syn potwierdził 1 V 1638 jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Późniejszymi właścicielami byli Nathanael Rücholds, pani de la Motte. W 1710 nabył go przybyły z Elbląga Peter Wasten (zm. 12 VIII 1718 Gdańsk) i w 1714 odsprzedał zięciowi, od 13 I 1711 mężowi poślubionej w [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | kościele św. Piotra i Pawła]] Anny (1691–1739), Nathanaelowi Schultzowi (chrzest 13 V 1681 – 1740) (z rodziny przybyłej z Torunia), od 8 I 1711 posiadającego gdańskie obywatelstwo kupieckie. 25 I 1740 za 5000 florenów posiadłości od Nathanaela Schultza nabył Heinrich Soermanns (2 VI 1700 Gdańsk – 13 VIII 1775) (zob. [[SOERMANNS WILHELM ERNST FRIEDRICH, kupiec, senator | Wilhelm Ernst Soermanns]]), po nim właścicielem był syn Friedrich Wilhelm (zm. 1799).<br/><br/> |
− | W 2. połowie XVIII wieku powstał późnobarokowy dworek. Na przełomie XVIII i XIX wieku (do 1819) posiadłość należała do [[FRANTZIUS JOHANN GOTTHARD von | Johanna Gottharda Frantziusa]]; powstał wówczas drugi, klasycystyczny budynek dworu. Po 1870 | + | W 2. połowie XVIII wieku powstał późnobarokowy dworek. Na przełomie XVIII i XIX wieku (do 1819) posiadłość należała do [[FRANTZIUS JOHANN GOTTHARD von, kupiec, senator | Johanna Gottharda Frantziusa]]; powstał wówczas drugi, klasycystyczny budynek dworu. Po 1870 właścicielem był pochodzący z Anglii [[AIRD ALEXANDER, budowniczy wodociągów | Alexander Aird]]. Ostatni właściciel, Sachsenhaus, sprzedał posesję Zakładowi Ubezpieczeń w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]] (WMG). W 1931 wybudowano w obrębie posiadłości sanatorium Kurheim der Angestelltenversicherung ([[SANATORIUM (Dwór V) | sanatorium]] na terenie Dworu V); obecnie obiekt [[SZPITAL MARYNARKI WOJENNEJ | Siódmego (7.) Szpitala Marynarki Wojennej]]. W dworku od 1938 mieszkał prezydent [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatu II WMG]] [[GREISER ARTHUR KARL, prezydent Senatu | Arthur Greiser]]. Podczas II wojny światowej dwór pełnił rolę szpitala pomocniczego (Hilfslazarett, sanatorium rehabilitacyjne) dla niemieckich żołnierzy.<br/><br/> |
+ | Na rezydencję składały się dwa połączone budynki – południowy z lat 1750–1760 i północny, powstały około 1800, przetrwała też część założenia parkowego. Od końca XX wieku w stanie niszczejącym, w 2008 dalszych zniszczeń dokonał pożar. {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 06:33, 13 maj 2024
DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”, ul. Polanki 117. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1654, kiedy nabywa go Nicolaus Cambier (chrzest 3 I 1606 – pochowany 4 VI 1674 w gdańskim kościele Najświętszej Marii Panny), syn Leona (zm. 1641 Gdańsk) przybyłego do Gdańska z Antwerpii, od 24 XII 1625 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, które syn potwierdził 1 V 1638 jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Późniejszymi właścicielami byli Nathanael Rücholds, pani de la Motte. W 1710 nabył go przybyły z Elbląga Peter Wasten (zm. 12 VIII 1718 Gdańsk) i w 1714 odsprzedał zięciowi, od 13 I 1711 mężowi poślubionej w kościele św. Piotra i Pawła Anny (1691–1739), Nathanaelowi Schultzowi (chrzest 13 V 1681 – 1740) (z rodziny przybyłej z Torunia), od 8 I 1711 posiadającego gdańskie obywatelstwo kupieckie. 25 I 1740 za 5000 florenów posiadłości od Nathanaela Schultza nabył Heinrich Soermanns (2 VI 1700 Gdańsk – 13 VIII 1775) (zob. Wilhelm Ernst Soermanns), po nim właścicielem był syn Friedrich Wilhelm (zm. 1799).
W 2. połowie XVIII wieku powstał późnobarokowy dworek. Na przełomie XVIII i XIX wieku (do 1819) posiadłość należała do Johanna Gottharda Frantziusa; powstał wówczas drugi, klasycystyczny budynek dworu. Po 1870 właścicielem był pochodzący z Anglii Alexander Aird. Ostatni właściciel, Sachsenhaus, sprzedał posesję Zakładowi Ubezpieczeń w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG). W 1931 wybudowano w obrębie posiadłości sanatorium Kurheim der Angestelltenversicherung ( sanatorium na terenie Dworu V); obecnie obiekt Siódmego (7.) Szpitala Marynarki Wojennej. W dworku od 1938 mieszkał prezydent Senatu II WMG Arthur Greiser. Podczas II wojny światowej dwór pełnił rolę szpitala pomocniczego (Hilfslazarett, sanatorium rehabilitacyjne) dla niemieckich żołnierzy.
Na rezydencję składały się dwa połączone budynki – południowy z lat 1750–1760 i północny, powstały około 1800, przetrwała też część założenia parkowego. Od końca XX wieku w stanie niszczejącym, w 2008 dalszych zniszczeń dokonał pożar.