DŁUGIE POBRZEŻE

[[File:Długie Pobrzeże w Gdańsku, Johann Carl Schultz, 1837.JPG|thumb|''Długie Pobrzeże w Gdańsku'', Johann Carl Schultz, 1837]]

[[File:Reinhold Bahl, Widok Długiego Pobrzeża z Grobli Angielskiej, 1920.JPG|thumb|Reinhold Bahl, ''Widok Długiego Pobrzeża z Grobli Angielskiej'', 1920]]

[[File:Berthold Hellingrath, Długie Pobrzeże w Gdańsku, przed 1925.JPG|thumb|Berthold Franz Hellingrath ''Długie Pobrzeże w Gdańsku'',<br/>przed 1925]]

 

[[File:Kuhn_Rudolf_Theodor,_Długie_Pobrzeże_zimą,_1878.jpg|thumb|Kuhn Rudolf Theodor, ''Długie Pobrzeże zimą'', 1878]]

'''DŁUGIE POBRZEŻE''' (Lange Brücke, Długie Nabrzeże), obecnie tzw. deptak, wcześniej nadwodna ulica wzdłuż lewego brzegu [[MOTŁAWA | Motławy]], początkowo od [[BRAMA ZIELONA | Bramy Zielonej]] do [[BRAMA STRAGANIARSKA | Bramy Straganiarskiej]]. Powstała z przedłużania i łączenia ze sobą drewnianych pomostów na palach, zakładanych przed każdą bramą wodną (od których pomosty brały nazwy: Brotbankenbrücke – Nabrzeże Chlebnicke, Frauenbrücke – Mariackie, Heilige-Geist-Brücke – św. Ducha, itd.; [[BRAMY MIEJSKIE | bramy]]), a służących do wyładunku towarów ze statków. Zapisana w 1385 roku nazwa ''pons longus'' odnosiła się do pomostów przy [[SPICHLERZE | Spichlerzach]]; pomosty na lewym brzegu rzeki, od Bramy Zielonej do [[BRAMA CHLEBNICKA | Bramy Chlebnickiej]], zwano około roku 1400 Kleine Brücke (Małe Nabrzeże). W XVI wieku nazwę Długie Pobrzeże przeniesiono na pomosty na lewym brzegu, znane jako Lange Brücke od 1592 roku. W zależności od rodzaju obsługiwanych jednostek wodnych pomosty miały różną szerokość i wysokość. Stopniowo wydłużane, wyrównywane i łączone ze sobą, początkowo wzdłuż [[MURY OBRONNE | murów obronnych]], następnie kamienic frontem zwróconych do wnętrza miasta. Około roku 1611 pomosty dochodziły do [[ŻURAW | Żurawia]]. Następnie powstał odcinek między Żurawiem a [[BRAMA ŚWIĘTOJAŃSKA | Bramą Świętojańską]]; odcinek od Żurawia do [[BRAMA ŚW. DUCHA | Bramy św. Ducha]] do roku 1809 nazywano Weinbrücke (Pobrzeże Winne). Od lat 40. XIX wieku w przyziemiu kamienic pojawiły się sklepy otwarte na Motławę. W 1861 roku przedłużono ostatni odcinek, do [[TARG RYBNY | Targu Rybnego]] (tzw. Rybackie Pobrzeże). Na początku XX wieku w miejsce konstrukcji drewnianej wprowadzono żelbetową (według tzw. systemu Josepha Moniera). Po 1840 roku przy Bramie Świętojańskiej powstała pierwsza przystań dla parowych statków pasażerskich udających się do [[NOWY PORT | Nowego Portu]] oraz do przystani na Zatoce Gdańskiej: Sopotu, Helu, Jastarni, Krynicy Morskiej. Do 1945 roku odpływały statki do przystani na [[STOGI | Stogach]] i do [[SOBIESZEWO | Sobieszewa]]. W 1945 roku zabudowa praktycznie całkowicie zniszczona, od 1958 odbudowywana na północ od Żurawia, gdzie zrezygnowano z rekonstrukcji budynków w stylu historycznym. W latach 1965–1967 nabrzeże poniżej linii wody otrzymało nowe ścianki Larsena, w latach 1968–1973 zbudowano nowe nabrzeże od Bramy Zielonej do Żurawia, 2,5 m nad lustrem wody, z obniżeniem do 1,25 m w miejscu cumowania statków pasażerskich → Żeglugi Gdańskiej. Ciąg pieszy (według projektu inż. Waleriana Massalskiego) wyłożono granitowymi płytami. Ciąg promenady, od wysokości ul. Sukienniczej/Wartkiej do Baszty Łabędź wykonano w 1979 roku. W okresie 1983–1988 odbudowano zabudowę na odcinku od [[BRAMA MARIACKA | Bramy Mariackiej]] do Żurawia (kawiarnie, restauracje, sklepy). W roku 1999 na północ od Żurawia powstał hotel Hanza. Odcinka od Bramy Zielonej do [[BRAMA KROWIA | Bramy Krowiej]] nie odbudowano. {{author: JBP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]