NEPTUN GDAŃSK, klub sportowy

Aktualna wersja na dzień 17:10, 5 paź 2023

Afisz przedmeczowy, 1957

Afisz przedmeczowy, 1959

Partner serwisu

NEPTUN GDAŃSK, sekcja żużlowa Ligi Przyjaciół Żołnierza (LPŻ, od 1962 Liga Obrony Kraju) przy Stoczni Gdańskiej, działająca w latach 1957–1960. Powstała w wyniku przemian, jakie gdańska LPŻ (klub szkoleniowy powstały 22 VII 1951 z sekcjami: motoryzacyjną, radiołączności i topografii) przechodziła po 1956 (na gruncie gdańskim nowe formy działania zatwierdził zjazd wojewódzki tej organizacji, który odbył się w kwietniu 1957). Z inicjatywy majora Edmunda Szpondera i motorowców LPŻ Stocznia Gdańska (zdobywców drużynowego wicemistrzostwa Polski w rajdach i wyścigach w 1956) do żużlowych rozgrywek w III lidze zgłoszono drużynę początkowo występującą pod nazwą LPŻ Gdańsk, od 15 VI 1958 znaną jako LPŻ Neptun Gdańsk. 2 IV 1957 Główna Komisja Żużlowa Polskiego Związku Motorowego zatwierdziła akces zespołu do III ligi.

Kierownikiem gdańskiej drużyny (później także Legii Gdańsk) został Edmund Szponder, chęć dołączenia do zespołu zgłosili głównie zawodnicy byłych efemerycznych klubów motorowo-żużlowych Wybrzeża: MKS-u Sopot (1947), GKS-u Gdańsk (1947), Gdańskiego Klubu Motorowego (GKM, 1948 – I liga żużlowa), Związkowca Gdańsk (1949–1950 w II lidze, powstał z połączenia GKM Gdańsk i SSM Gdynia), Stali Gdańsk (1950–1951), LZS-u Zatoka Puck (mistrza pomorskiej ligi okręgowej w 1950), a także z działającego od 1951 roku Gdańskiego Motorowego Klubu LPŻ i wyodrębnionego 21 II 1957 ze Zrzeszenia Sportowego Budowlanych Motocyklowego Klubu Sportowego Budowlani Gdańsk.

W 1957 w rozgrywkach ligowych zespół występował w jednej z dwóch pięciozespołowych grup (w grupie północnej) III ligi. Pierwsze treningi przeprowadzano na jedynym wówczas na Wybrzeżu torze żużlowym z prawdziwego zdarzenia na stadionie LZS Puck. Żużlowcy LPŻ debiutowali 28 IV 1957 wyjazdowym spotkaniem ze Startem Gniezno (16:36). Po dwóch wyjazdowych porażkach 19 VI 1957 na niewykończonej jeszcze żużlowej bieżni stadionu Polonii Gdańsk przy ul. Marynarki Polskiej rozegrano wewnętrzne zawody sekcji, mające ostatecznie wyłonić skład zespołu. Podczas tego sprawdzianu Władysław Kamrowski ustanowił pierwszy rekord toru stadionu Polonii (1:25,6), poprawiony przez niego jeszcze w tym samy roku (82,0; 4 VIII 1957 – 81,9), następnie 10 IX 1957 przez Mariana Kaisera (80,0) i 1 VI 1958 ponownie przez Władysława Kamrowskiego (79,6). Na ukończonym torze 23 VI 1957 planowano rozegrać pierwsze w Gdańsku zawody trzecioligowe z Olimpią Poznań, jednak zespół gości został karnie wycofany z rozgrywek na rok (w jego miejsce wprowadzono Kolejarza Piłę). Pierwszym żużlowym spotkaniem ligowym w Gdańsku był więc mecz 30 czerwca z LPŻ Zielona Góra (31:23). W klasyfikacji końcowej sezonu gdański zespół zajął przedostatnie, czwarte miejsce (cztery zwycięstwa, cztery porażki), 20 października oddał też walkowerem ostatni (wyjazdowy) mecz ze Spartą Śrem (0:45).

W gdańskich barwach występowali: w siedmiu meczach ligowych Alfons Węsierski (poprzednio Stal Gdańsk i motocrossowiec LPŻ Gdańsk), Walerian Blaszke (do 1950 LZS Zatoka Puck, następnie Stal Gdańsk) i Jerzy Donath (wcześniej motocrossowiec PLŻ Gdańsk), w sześciu: Władysław Kamrowski i Janusz Matuszewski, w czterech: junior Reinhard Lirsz, w trzech: Rajmund Andrykowski (w 1950 jako junior w Związkowcu Gdańsk, następnie w Stali Gdańsk i Motocyklowym Klubie Sportowym Budowlani), w dwóch: Tomasz Jackowiak (poprzednio Stal Gdańsk), w jednym: Henryk Majewski.

Liderem i kapitanem zespołu był Władysław Kamrowski (29 VIII 1929 – 10 IX 1986 Sopot), który we wrześniu 1946 jako zawodnik MKS Sopot zdobył drugie miejsce w pierwszym po wojnie gdańskim motocyklowym wyścigu ulicznym (15 km, maszyny do 250 ccm), odbywającym się pod nazwą „Po Gruzach Gdańska”, oraz drugie miejsce w rozgrywanych przy tej okazji zawodach żużlowych, w 1947 zawodnik GKS Gdańsk, 1948 GKM Gdańsk, w latach 1949–1950 Związkowca Gdańsk, 1951 ZS Budowlanych Gdańsk, 1951–1955 Budowlanych (Skry) Warszawa (I liga). 4 VIII 1957 w spotkaniu ze Startem Gniezno (28:24) nie dopuszczono do udziału Jerzego Donatha (zażądał za start 1000 zł), jego miejsce zajął Tadeusz Gryszczuk z LPŻ Zielona Góra (zdobyte przez niego punkty nie wliczały się do ogólnej klasyfikacji meczu), który w następnym sezonie oficjalnie jeździł w barwach Neptuna.

18 VIII 1957 zespół rozegrał w Gdańsku pierwsze spotkanie (towarzyskie) z zagranicznym przeciwnikiem, węgierskim Vasutas Debreczyn (38:16, jeździli Kamrowski, Donath, Matuszewski, Gryszczuk); wśród pozostałych spotkań towarzyskich niespodzianką było zwycięstwo 25 VIII 1957 w Gdańsku z pierwszoligową Spartą Wrocław (31:23).

10 IX 1957 na torze przy ul. Marynarki Polskiej rozegrano zawody (z udziałem żużlowców z Austrii) o Puchar Miasta Gdańska. Wygrał Marian Kaiser z CWKS Warszawa, drugie miejsce zajął Henryk Żyto (Unia Leszno), spośród gdańszczan występował tylko Jerzy Donath (zajmując jedenaste miejsce na trzynastu startujących). Zawody oglądało 12 000 widzów.

W 1958 do rozgrywek w III lidze przystąpiono tylko w jednej, dziesięciozespołowej grupie. LPŻ Gdańsk rozpoczął od porażki 12 kwietnia z LPŻ Lublin (spadkowiczem z II ligi), w końcowej kwalifikacji zajął siódme miejsce (osiem zwycięstw, dziesięć porażek). Początkowo zespół nadal stosował taktykę osiągnięcia jak największej liczby zwycięstw indywidualnych, dopiero w drugiej połowie obecnego sezonu postawił na zdobywanie punktów dzięki jeździe zespołowej. W drużynie startowali: Władysław Kamrowski (zdobył najwięcej punktów), Rajmund Andrykowski, Alfons Węsierski, Janusz Matuszewski (wszyscy wzięli udział w siedemnastu spotkaniach ligowych), Walerian Blaszke (dwanaście spotkań), Bolesław Grajber (jedenaście spotkań), Tadeusz Gryszczuk (dziewięć spotkań, wrócił w czerwcu 1958 do Zielonej Góry), Stanisław Durczak (trzy spotkania, do 1956 zawodnik Kolejarz Piła), Janusz Matulka (jedno spotkanie) oraz juniorzy Zbigniew Podlecki (siedem spotkań, debiutował 30 VI 1958 w spotkaniu ze Spartą II Wrocław w parze z Władysławem Kamrowskim) i Reinhard Lirsz (dwa spotkania).

25 VI 1958 na torze Polonii Gdańsk rozegrano mecz między połączonymi reprezentacjami Gdańska i Bydgoszczy (z Władysławem Kamrowskim na czele) z zespołem mistrza Czechosłowacji Ruda Hvezda (35:36). Z innych imprez rozgrywanych w Gdańsku warto wspomnieć trójmecz, w którym gdański zespół wygrał z Legią II Warszawa (33:16) i Włókniarzem II Częstochowa (33:23, gdańska drużyna w składzie: Kamrowski, Podlecki, Matuszewski, Andrykowski), trzy spotkania towarzyskie z LPŻ Toruń: 21 września w Toruniu (33:38) i w Gdańsku (48:30) oraz 2 października (37:32). W drugim meczu z Toruniem w Neptunie debiutował Zdzisław Nowak z Polonii Piła. Jako rezerwowy pojawił się też wówczas Jerzy Dąbrowski. W 1959 w ośmiozespołowej III lidze gdański zespół zajął trzecie miejsce (dziewięć zwycięstw, pięć porażek), jeździli w nim wówczas: Kamrowski, Andrykowski, Podlecki, Nowak (wszyscy wystąpili w trzynastu meczach ligowych), Grajber i Dąbrowski (jedenaście meczów), Węsierski (dziewięć meczów), Matulka (trzy mecze). Ostatnie spotkanie ligowe zespół rozegrał 13 IX 1959 na wyjeździe z Polonią Piła (31:44). Po zakończeniu sezonu doszło do istotnych zmian organizacyjnych, w efekcie których pojawiła się pierwszoligowa sekcja LPŻ Legia Gdańsk, do której przeszli zawodnicy Neptuna. BŚ