GROSZKIEWICZ JACEK, redaktor naczelny „Głosu Wybrzeża”

Aktualna wersja na dzień 06:03, 9 paź 2024

JACEK GROSZKIEWICZ (Hersz Herszkowicz, pseudonim Jacek, Janek, Jerzy) (8 XI 1909 Kowal – 25 IV 1973 Warszawa), działacz komunistyczny, nauczyciel, redaktor naczelny „Głosu Wybrzeża”. Syn cukiernika Izraela Mosze (20 IV 1863 Kowal – 26 I 1913 Kowal) i Estery Itty Liby z domu Bretsztajn (13 VI 1869 Warszawa – 20 VIII 1921 Włocławek). Brat Isera Bera, Borucha Chaima, Icchaka, Srency Racy zamężnej Głogowskiej oraz Ryfki. W ankietach z lat czterdziestych XX wieku podawał narodowość żydowską i polską. W 1928 ukończył szkołę średnią we Włocławku i zdał maturę, był członkiem żydowskiej organizacji Haszomer Hacair. W tym samym roku rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim, jednocześnie kształcił się na kursach pedagogicznych dla nauczycieli szkół powszechnych. Członek Komunistycznej Partii Polski w latach 1928–1938. W 1929 wstąpił do Związku Młodzieży Komunistycznej w Polsce (późniejszego Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej) w dzielnicy Warszawa-Mokotów. Od 1931 do 1934 pełnił funkcję przewodniczącego zarządu Związku Zawodowego Nauczycieli Żydów w Warszawie.

W latach 1935–1938 kilkakrotnie aresztowany za działalność polityczną. 7 IX 1939 opuścił Warszawę i dotarł do Brześcia. Po wejściu tam wojsk radzieckich służył w milicji, a następnie był dyrektorem szkoły. Jeszcze w 1939 został wybrany na przewodniczącego Komitetu Miejskiego Związków Pracowników Szkół. Otrzymał mandat radnego Rady Miejskiej w Brześciu i szefował Komisji Komunalnej. Był lektorem Komitetu Miejskiego Komunistycznej Partii (bolszewików) Białorusi. Po ataku Niemców na ZSRR (22 VI 1941) uciekł z Brześcia. 25 VI 1941 w Pińsku wstąpił ochotniczo do Armii Czerwonej. Służył tam do czerwca 1944 w pionie politycznym; nie był oficerem. W pierwszej połowie 1944 został członkiem Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) (WKP(b)).

Od czerwca 1944 w I Armii Wojska Polskiego (WP), również jako pracownik ds. politycznych. Ukończył szkołę oficerską w 3. Dywizji Piechoty. Członkiem WKP(b) przestał być w momencie wstąpienia do WP. W październiku 1944 otrzymał polecenie przygotowania się do pracy partyjnej w Komitecie Warszawskim Polskiej Partii Robotniczej (PPR). Po wejściu WP do Warszawy został kierownikiem Wydziału Propagandy Komitetu Wojewódzkiego (KW) PPR w Warszawie, instruktorem ds. żydowskich w Komitecie Warszawskim PPR i członkiem egzekutywy. W lipcu 1945 decyzją Komitetu Centralnego (KC) PPR przeniesiony do Gdańska, gdzie objął stanowisko II sekretarza. Jako delegat KW PPR w Gdańsku wziął udział w I Zjeździe tej partii (1945), a także w Kongresie Zjednoczeniowym (1948). W czerwcu 1946 był członkiem Organu Głosowania Ludowego KW PPR, powołanego w celu koordynacji przygotowań do referendum.

W 1946 został redaktorem naczelnym „Głosu Wybrzeża” w Gdańsku. Pracował w redakcji, będąc jednocześnie członkiem egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) w Gdańsku. We wrześniu 1950 przeniesiony do Łodzi, gdzie wszedł w skład egzekutywy tamtejszego KW. Ponownie otrzymał zadanie prowadzenia organu prasowego partii – „Głosu Robotniczego”. W latach 1952–1971 decyzją KC PZPR został skierowany do Warszawy i objął stanowisko redaktora naczelnego „Agencji Robotniczej”. W związku ze złym stanem zdrowia przeniesiono go w 1971 na stanowisko redaktora naczelnego „Nowych Czasów” w Warszawie.

Odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy I i II klasy. Mąż Elżbiety (1912–2003). Pochowany wraz z żoną na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. MŻ