BOGDAN FRANCISZEK, pallotyn, duszpasterz akademicki

Aktualna wersja na dzień 10:42, 13 cze 2024

FRANCISZEK BORGIASZ BOGDAN (11 VIII 1909 Libusza koło Tarnowa – 9 IX 2008 Otwock), pallotyn, rektor Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Gdańsku przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie, duszpasterz akademicki w Gdańsku (zob. duszpasterstwo akademickie (1945–1950). Syn Walentego i Anny z domu Kosiba. Brat Józefa (18 VII 1904 Libusza – 17 II 1967 Chełmno), także pallotyna.

W latach 1923–1928 uczeń szkoły średniej w pallotyńskim Collegium Marianum w Kopcu koło Wadowic. Sutannę przyjął 15 VIII 1928 z rąk ks. superiora Wojciecha Turowskiego w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie, gdzie w 1929 rozpoczął studia filozoficzne. Od 1931 student teologii w Rzymie, studia zakończył bakalaureatem. W latach 1932–1935 kontynuował studia teologiczne w domu zakonnym pallotynów w Sucharach koło Nakła nad Notecią. Pierwszą konsekrację (pallotyni nie składają ślubów, jedynie przyrzeczenia) złożył 15 VIII 1930 w Ołtarzewie, a wieczną 15 VIII 1933 w Sucharach. Święcenia kapłańskie przyjął 17 VI 1934 w Poznaniu, z rąk kardynała Augusta Hlonda. W latach 1935–1938 studiował prawo kanoniczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL), gdzie w 1939 doktoryzował się na podstawie pracy Geneza i rozwój klauzury zakonnej, (promotor: ks. prof. Jan Roth). W czasie studiów był prezesem Akademickiego Koła Misjologicznego. W latach 1939–1943 wykładowca teologii moralnej i prawa kanonicznego w Ołtarzewie i Kopcu, w 1943–1945 u bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Od 1945 przełożony domu zakonnego w Gdańsku. 21 X 1945 mianowany duszpasterzem akademickim dla studentów Politechniki Gdańskiej i Akademii Medycznej w Gdańsku. Tego samego dnia wygłosił kazanie na rozpoczynający rok szkolny Szkoły Pielęgniarskiej podczas uroczystego nabożeństwa w kaplicy przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie. Dzięki jego staraniom przy duszpasterstwie powstały zespoły Koła Liturgicznego, współpracujące z „Bratniakiem” Caritas Academica, pomagające biedniejszym studentom i Sodalicji Mariańskiej, pierwszej koedukacyjnej sodalicji w powojennym polskim środowisku akademickim. Prowadził również duszpasterstwo pielęgniarek i środowisk naukowych uczelni. Był rektorem i wykładowcą zorganizowanego przez siebie w 1947 trzyletniego Instytutu Wyższej Kultury Religijnej, kierowanego do środowiska akademickiego (studentów i wykładowców z Gdańska i Sopotu), z wykładami z psychologii, etyki i liturgii (w 1949 na listach słuchaczy notowano ponad 700 osób). Organizator pierwszego po wojnie obozu wakacyjnego sodalicji akademickich z całej Polski w Gdańsku-Brzeźnie (1947).

Od IX 1950 ponownie wykładowca prawa kanonicznego i teologii moralnej w Ołtarzewie, radca prowincjalny, a w latach 1953–1959 wiceprowincjał pallotynów. W latach 1959–1973 w Rzymie, pełniąc początkowo urząd ojca generalnego, następnie radcy w Zarządzie Generalnym Stowarzyszenia oraz przedstawiciela polskiej grupy językowej. Był też spowiednikiem zwyczajnym i nadzwyczajnym w kilku żeńskich zgromadzeniach zakonnych. Prowadził rekolekcje dla polskich księży w Instytucie i Kolegium Polskim. Wygłaszał pogadanki w Radiu Watykańskim, relacjonował przebieg uroczystości kanonizacyjnych Wincentego Pallottiego (20 I 1963). Podczas pobytu w Rzymie był redaktorem „Acta Societatis Apostolatus Catholici”.

W 1973 powrócił do Ołtarzewa, w tym samym roku uzyskał habilitację na podstawie dorobku oraz rozprawy Prawo instytutów życia konsekrowanego (przewód na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie). Ponownie wykładał w seminarium teologię moralną. Od 1980 kapelan sióstr elżbietanek i orionistek w Derdach, Anielinie koło Otwocka i Zalesiu Górnym. Wkładał wiele trudu w dostosowywanie konstytucji różnych polskich zgromadzeń żeńskich do norm prawa kanonicznego. Był postulatorem ds. beatyfikacji ks. Stanisława Szulmińskiego (nominacja 26 III 1983), członkiem zastępczym Komisji Pośrednictwa i Arbitrażu, sędzią sądu biskupiego diecezji ełckiej oraz członkiem Rady Instytutu św. Wincentego Pallottiego. 11 XI 2004 obchodzono jego jubileusz 70-lecia kapłaństwa w Ołtarzewie, w którym nie mógł osobiście uczestniczyć ze względu na stan zdrowia.

Autor m.in. biografii założyciela zakonu, św. Wincentego Pallottiego, tłumacz jego biografii innych autorów (np. Francesco Amoroso, Dal nulla al tutto. Il cammino spirituale di Vincenzo Pallotti, Roma 1981), a także kontynuator tłumaczenia i wydania kolejnych tomów jego Wyboru pism (t. II–IV, Poznań–Warszawa 1984–2001). Pochowany 13 IX 2008 w pallotyńskiej kwaterze na cmentarzu w Ołtarzewie. JANSZ

Bibliografia:
Bykowska Sylwia, Ksiądz Franciszek Bogdan wśród gdańskich studentów 1945–1950, w: Kościół w godzinie próby 1945–1989, Kraków 2006.
Wójtowicz Maria, Piotrowska-Dubik Barbara, Pasterz według Bożego wzoru. Ks. prof. dr hab. Franciszek Bogdan SAC (1909–2008), Niedziela.pl, 2009-01-11, s.21-22.