KONSULAT FRANCJI

Aktualna wersja na dzień 16:40, 6 cze 2023

Dokument powołujący konsulat Francji w Gdańsku, wystawiony przez króla Francji Henryka IV w Rouen 23 IV 1610

KONSULAT FRANCJI, powołany na podstawie dokumentu wystawionego przez króla Francji Henryka IV w Rouen 23 IV 1610. Było to pierwsze tego typu przedstawicielstwo dyplomatyczne w Gdańsku. Ustanowienie konsulatu było efektem gospodarczego i politycznego zainteresowania Francji Pomorzem, a głównymi inicjatorami powołania – miejscowe francuskie kupiectwo, szukające różnych dróg na polepszenie swojej sytuacji. Konsulowie byli komisarzami, inaczej zwanymi rezydentami, którzy zajmowali się sprawami typowo politycznymi, mając także pieczę nad zagadnieniami gospodarczymi. Nie mieli jednak władzy sądowniczej nad Francuzami ani nie mogli korzystać z immunitetu dyplomatycznego. Siedziba mieściła się w domu zajmowanym przez każdorazowego konsula.

Pierwszym konsulem francuskim w Gdańsku został Jean Cabrol de Blanque. W styczniu 1634 oficjalnie konsulem został Henri de Canasilles z Rouen, równocześnie pełniący tę funkcję w Gdańsku i Królewcu. Przyczynił się on do podpisania w 1635 rozejmu w Sztumskiej Wsi, który zapewniał pokój między Polską a Szwecją. W 1636 na wniosek konsula dwór francuski przysłał do Gdańska około 3000 łasztów soli, co mogło przynieść spory zysk. Zamiast spodziewanych zysków materialnych, które miały zostać spożytkowane na poczynania polityczne, transakcja ta przyniosła straty. Po niedatowanej śmierci de Canasillesa placówka fracuska na pewien czas przestała funkcjonować. W 1661 francuskim przedstawicielem został kupiec i bankier Jean Formont. Spośród jego następców Ludwik Mathy wysyłał do władz francuskich dokładne raporty o życiu politycznym i gospodarczym Gdańska, które zachowane do współczesności zostały częściowo opublikowane przez Edmunda Cieślaka i Józefa Rumińskiego (Raporty rezydentów francuskich w Gdańsku w XVIII wieku). W 1793, wobec zajęcia Gdańska przez Prusy, konsulat został rozwiązany. Przywrócony w 1807, w okresie I Wolnego Miasta Gdańska, w 1823 przeniesiony został do Królewca.

W okresie do I wojny światowej siedziba konsulatu mieściła się między innymi w latach 1897–1900 przy Weidengasse 4a (ul. Łąkowa), 1902–1903 przy Weidengasse 11, z wejściem od Strandgasse 4 (ul. Dolna), w 1904 przy Strandgasse 7, w 1905–1907 przy Weidengasse, w 1909–1910 przy Karrenwall 5 (ul. Okopowa), w 1911–1914 przy Reitbahn 7 (ul. Bogusławskiego).

Wznowił działalność w 1920 z siedzibą przy Langer Markt 17 (Długi Targ), 10 VIII 1939 otrzymał rangę konsulatu generalnego, zamknięty we wrześniu 1939 po wybuchu kolejnej wojny światowej. Po roku 1945 konsulat mieścił się w Gdyni, w 1950 we Wrzeszczu przy al. Rokossowskiego (al. Zwycięstwa) i ul. Konarskiego 1, zlikwidowany po 1975. Obecnie Francję w Gdańsku reprezentują konsulowie honorowi. W 2010 odbyła się w Dworze Artusa uroczysta sesja naukowa w 400-lecie konsulatu, wybito pamiątkowy medal. PP