FRÜHLING JULIUS WILHELM, organista, dyrygent
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:Julius_Wilhelm_FrĂźhling.jpg|thumb|Julius Wilhelm Frühling, Choralnik dla szkół, wydanie 2, 1881]] | [[File:Julius_Wilhelm_FrĂźhling.jpg|thumb|Julius Wilhelm Frühling, Choralnik dla szkół, wydanie 2, 1881]] | ||
| − | '''JULIUS WILHELM FRÜHLING''' ( | + | '''JULIUS WILHELM FRÜHLING''' (20 III 1820 Gdańsk – 4 XII 1884 Gdańsk), organista, dyrygent chórów, nauczyciel śpiewu. Syn Anny Florentiny Frühling (1796 – 13 VII 1831 podczas [[EPIDEMIE 1801–1945 | epidemii cholery]]) i prawdopodobnie żołnierza (dobosza) stacjonującego w Gdańsku, w związku z czym zachował nazwisko matki. Po jej śmierci zaopiekował się nim [[REICHEL CARL ANTON, muzyk | Carl Anton Reichel]], który uczył go muzyki. W latach 1847–1866 był organistą w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]], od 1866 w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]], jako następca [[GRANZIN LUDWIG TRAUGOTT, organista, kompozytor, dyrygent | Ludwiga Traugotta Granzina]]. Założył chóry męskie: w 1852 Sängerbund, w 1854 Sängerverein, w 1871 chór chłopięcy przy kościele św. Jana. Koncertował z nimi i brał udział w zjazdach śpiewaczych, m.in. w 1874 w Gdańsku.<br/><br/> |
| − | W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: | + | W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: m.in. 9 II 1861 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRYDERYKA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]]) na rzecz rodziny zmarłego 25 IX 1860 kompozytora niemieckiego Carla Friedricha Zöllnera, 25 IV 1866 w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; [[HOTEL GDAŃSK RADISSON BLU | hotel Gdańsk Radisson Blu]]) na rzecz [[SZPITAL DIAKONIS EWANGELICKICH | szpitala diakonis ewangelickich]], 26 III 1869 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] na rzecz fundacji Johannisstift zu Danzig (utrzymującej zakład poprawczy Johannishof w [[ORUNIA| Oruni]] i hospicjum Herberge zur Heimat przy Große Mühlengasse 7 (ul. Młyńska)). W 1876 był jurorem konkursu kompozytorskiego w Królewcu. Od około 1850 uczył śpiewu w Miejskiej Szkole Żeńskiej ([[SZKOŁA ŚREDNIA DLA DZIEWCZĄT| Städtische Höhere Töchterschule]]) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna).<br/><br/> |
W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu [[CMENTARZE WE WRZESZCZU (Z ANIOŁKAMI). PRZY WIELKIEJ ALEI | kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei]]. <br/><br/> | W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu [[CMENTARZE WE WRZESZCZU (Z ANIOŁKAMI). PRZY WIELKIEJ ALEI | kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei]]. <br/><br/> | ||
| − | 10 V 1868 poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI | + | 10 V 1868 poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI 1828 Massow (Maszewo koło Nowogardu) – 15 III 1888 Gdańsk). Małżeństwo było bezdzietne; 29 IX 1875 adoptowało Annę Margarethę (26 VIII 1864 Gdańsk – 7 XII 1945 Berlin), nieślubną córkę Juliusa Wilhelma Frühlinga i Charlotty z domu Blottner (7 II 1833 Gdańsk – 12 X 1875 Gdańsk), urodzoną w cztery miesiące po ślubie matki 17 IV 1864 z kapitanem statku Wilhelmem Augustem Grosshansem z Frauengasse 11 (ul. Mariacka). Małżeństwo matki zakończyło się rozwodem, Anna Margarethe używała nazwiska Frühling-Blottner i była nauczycielką średniej szkoły dla dziewcząt w Sopocie. 15 II 1889 sprzedała odziedziczony po ojcu dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha) kuśnierzowi Friedrichowi Briegemu. 10 VIII 1888 poślubiła [[BOHL RUDOLF EDUARD, nauczyciel | Rudolfa Eduarda Bohla]], dyrektora siedmioklasowej męskiej szkoły ewangelickiej w Oruni. Ich potomkowie mieszkają w Niemczech. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
'''Bibliografia''':<br/> | '''Bibliografia''':<br/> | ||
Michalak Jerzy M., ''Der Organist und Chordirigent Julius Wilhelm Frühling im Danziger Musikle-ben 1847–1884, w: Orgelbau, Orgelmusik und Organisten des Ostseeraums im 17. und 19. Jahrhundert'', hrsg. Matthias Schneider, Walter Werbeck, Frankfurt a. Main 2006, s. 169–202. <br/> | Michalak Jerzy M., ''Der Organist und Chordirigent Julius Wilhelm Frühling im Danziger Musikle-ben 1847–1884, w: Orgelbau, Orgelmusik und Organisten des Ostseeraums im 17. und 19. Jahrhundert'', hrsg. Matthias Schneider, Walter Werbeck, Frankfurt a. Main 2006, s. 169–202. <br/> | ||
Michalak Jerzy M., ''Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska'', Kultura Muzyczna Północnych Ziem Polski nr 12, Gdańsk 2009, s. 236–274. | Michalak Jerzy M., ''Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska'', Kultura Muzyczna Północnych Ziem Polski nr 12, Gdańsk 2009, s. 236–274. | ||
Aktualna wersja na dzień 14:03, 8 lut 2024
JULIUS WILHELM FRÜHLING (20 III 1820 Gdańsk – 4 XII 1884 Gdańsk), organista, dyrygent chórów, nauczyciel śpiewu. Syn Anny Florentiny Frühling (1796 – 13 VII 1831 podczas epidemii cholery) i prawdopodobnie żołnierza (dobosza) stacjonującego w Gdańsku, w związku z czym zachował nazwisko matki. Po jej śmierci zaopiekował się nim Carl Anton Reichel, który uczył go muzyki. W latach 1847–1866 był organistą w kościele św. Trójcy, od 1866 w kościele św. Jana, jako następca Ludwiga Traugotta Granzina. Założył chóry męskie: w 1852 Sängerbund, w 1854 Sängerverein, w 1871 chór chłopięcy przy kościele św. Jana. Koncertował z nimi i brał udział w zjazdach śpiewaczych, m.in. w 1874 w Gdańsku.
W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: m.in. 9 II 1861 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki) na rzecz rodziny zmarłego 25 IX 1860 kompozytora niemieckiego Carla Friedricha Zöllnera, 25 IV 1866 w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; hotel Gdańsk Radisson Blu) na rzecz szpitala diakonis ewangelickich, 26 III 1869 w kościele Najświętszej Marii Panny na rzecz fundacji Johannisstift zu Danzig (utrzymującej zakład poprawczy Johannishof w Oruni i hospicjum Herberge zur Heimat przy Große Mühlengasse 7 (ul. Młyńska)). W 1876 był jurorem konkursu kompozytorskiego w Królewcu. Od około 1850 uczył śpiewu w Miejskiej Szkole Żeńskiej ( Städtische Höhere Töchterschule) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna).
W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ( wolnomularstwo). W 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei.
10 V 1868 poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI 1828 Massow (Maszewo koło Nowogardu) – 15 III 1888 Gdańsk). Małżeństwo było bezdzietne; 29 IX 1875 adoptowało Annę Margarethę (26 VIII 1864 Gdańsk – 7 XII 1945 Berlin), nieślubną córkę Juliusa Wilhelma Frühlinga i Charlotty z domu Blottner (7 II 1833 Gdańsk – 12 X 1875 Gdańsk), urodzoną w cztery miesiące po ślubie matki 17 IV 1864 z kapitanem statku Wilhelmem Augustem Grosshansem z Frauengasse 11 (ul. Mariacka). Małżeństwo matki zakończyło się rozwodem, Anna Margarethe używała nazwiska Frühling-Blottner i była nauczycielką średniej szkoły dla dziewcząt w Sopocie. 15 II 1889 sprzedała odziedziczony po ojcu dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha) kuśnierzowi Friedrichowi Briegemu. 10 VIII 1888 poślubiła Rudolfa Eduarda Bohla, dyrektora siedmioklasowej męskiej szkoły ewangelickiej w Oruni. Ich potomkowie mieszkają w Niemczech.
Bibliografia:
Michalak Jerzy M., Der Organist und Chordirigent Julius Wilhelm Frühling im Danziger Musikle-ben 1847–1884, w: Orgelbau, Orgelmusik und Organisten des Ostseeraums im 17. und 19. Jahrhundert, hrsg. Matthias Schneider, Walter Werbeck, Frankfurt a. Main 2006, s. 169–202.
Michalak Jerzy M., Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska, Kultura Muzyczna Północnych Ziem Polski nr 12, Gdańsk 2009, s. 236–274.
