PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH (Staatliche Bernstein | + | [[File: 1_Państwowa_Wytwórnia_Bursztynów.jpg | thumb| Staatliche Bernstein-Manufaktur, bursztynowe pudełko, okres [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]]]] |
| + | [[File: 2_Państwowa_Wytwórnia_Bursztynów.jpg | thumb| Staatliche Bernstein-Manufaktur, zegar w bursztynowej oprawie, okres [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]]]] | ||
| + | [[File: 3_Państwowa_Wytwórnia_Busztynów.jpg | thumb| Staatliche Bernstein-Manufaktur, bursztynowa brosza, okres [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]]]] | ||
| + | '''PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH''' (Staatliche Bernstein-Manufaktur) z siedzibą w Królewcu (przy Sattlergasse 6). Powstała w 1899 w miejsce prywatnej firmy [[STANTIEN UND BECKER, firma bursztynnicza | Stantien-Becker]], po 1920 do 1945 działała jako sp. z o.o. (GmbH). Zajmowała się pozyskiwaniem bursztynu ([[BURSZTYN BAŁTYCKI | bursztyn bałtycki]]) z dzierżawionych od władz państwowych odkrywkowych kopalń na Mierzei Kurońskiej i jego obróbką. Dominowała na światowym rynku produkcji i zbytu wyrobów bursztynowych. W roku 1912 zatrudniała 14 urzędników i 200 robotników przy obróbce w siedzibie firmy oraz 400 ajentów pracujących na powierzonym surowcu w domowych warsztatach, tzw. Bernsteinkratzer (szlifierze). W 1912 np. sprzedała 78 ton surowego bursztynu, wytworzyła 235 ton wyrobów z prasowanego bursztynu (Pressbernstein), 137 ton palonego bursztynu i wyprodukowała 16 ton oleju bursztynowego (wartość sprzedaży szacowana na 3,9 mln marek).<br/><br/> | ||
| + | Firma zaopatrywała Gdańsk w surowiec i gotowe wyroby (np. w 1919 – 21 000 kg), miała w mieście przedstawicielstwo: w latach 1914–1928 był nim zakład gdańskiego bursztynnika [[BARTH HUGO RUDOLF, bursztynnik | Hugona R. Bartha]] przy Langgarten 78 (ul. Długie Ogrody) i firmowana przez niego, założona około 1900, spółka Bernsteinkauf- Gesellschaft mbH (Towarzystwo Handlu Bursztynem). Po śmierci Bartha dyrektorem gdańskiej filii był [[GOMPELSOHN RICHARD, bursztynnik | Richard Gompelsohn]].<br/><br/> | ||
| + | Od 1927 posiadała w Gdańsku własną wytwórnię Zweigstelle Danzig, przerabiającą dostarczany z Królewca surowiec; w okresie 1931–1942 zakład mieścił się przy Lastadie 35D ([[LASTADIA | ul. Lastadia]]). Działalność tej firmy w Gdańsku spowodowała po 1900 upadek wielu miejscowych zakładów bursztyniarskich, a ich pracownicy zmuszeni byli do zmiany zawodu ([[BURSZTYNNICTWO, BURSZTYNIARSTWO | bursztynnictwo, bursztyniarstwo]]; [[BURSZTYNNICY, CECHY BURSZTYNNICZE | bursztynnicy, cechy bursztynnicze]]). {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:50, 28 gru 2022
PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH (Staatliche Bernstein-Manufaktur) z siedzibą w Królewcu (przy Sattlergasse 6). Powstała w 1899 w miejsce prywatnej firmy Stantien-Becker, po 1920 do 1945 działała jako sp. z o.o. (GmbH). Zajmowała się pozyskiwaniem bursztynu ( bursztyn bałtycki) z dzierżawionych od władz państwowych odkrywkowych kopalń na Mierzei Kurońskiej i jego obróbką. Dominowała na światowym rynku produkcji i zbytu wyrobów bursztynowych. W roku 1912 zatrudniała 14 urzędników i 200 robotników przy obróbce w siedzibie firmy oraz 400 ajentów pracujących na powierzonym surowcu w domowych warsztatach, tzw. Bernsteinkratzer (szlifierze). W 1912 np. sprzedała 78 ton surowego bursztynu, wytworzyła 235 ton wyrobów z prasowanego bursztynu (Pressbernstein), 137 ton palonego bursztynu i wyprodukowała 16 ton oleju bursztynowego (wartość sprzedaży szacowana na 3,9 mln marek).
Firma zaopatrywała Gdańsk w surowiec i gotowe wyroby (np. w 1919 – 21 000 kg), miała w mieście przedstawicielstwo: w latach 1914–1928 był nim zakład gdańskiego bursztynnika Hugona R. Bartha przy Langgarten 78 (ul. Długie Ogrody) i firmowana przez niego, założona około 1900, spółka Bernsteinkauf- Gesellschaft mbH (Towarzystwo Handlu Bursztynem). Po śmierci Bartha dyrektorem gdańskiej filii był Richard Gompelsohn.
Od 1927 posiadała w Gdańsku własną wytwórnię Zweigstelle Danzig, przerabiającą dostarczany z Królewca surowiec; w okresie 1931–1942 zakład mieścił się przy Lastadie 35D ( ul. Lastadia). Działalność tej firmy w Gdańsku spowodowała po 1900 upadek wielu miejscowych zakładów bursztyniarskich, a ich pracownicy zmuszeni byli do zmiany zawodu ( bursztynnictwo, bursztyniarstwo; bursztynnicy, cechy bursztynnicze).
