PANIENKA Z OKIENKA, powieść

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{paper}}
 
{{paper}}
[[File:Współczesna Panienka z Okienka w oknie Nowego Domu Ławy.JPG|thumb|Współczesna Panienka z Okienka w oknie Nowego Domu Ławy]]„PANIENKA Z OKIENKA”, tytuł powieści wydanej 1898 w Warszawie (pierwodruk pt. Panienka ukazał się 1893 w „Biesiadzie Literackiej”). Autorka, q Jadwiga Łuszczewska, pseud. Deotyma (1834–1908), poetka i powieściopisarka, opublikowała kilka zbiorów wierszy i powieści, spośród których Panienka z okienka cieszyła się największym powodzeniem. Kilkanaście razy wznawiana, doczekała się adaptacji scenicznej, radiowej i filmowej (1964, reż. Maria Kaniewska) oraz przeróbki na libretto opery Tadeusza Paciorkiewicza (Romans gdański, 1964). Akcja powieści, skonstruowana wg schematu sensacyjno-przygodowej narracji (intryga, uwięzienie, porwanie), toczy się w Gd. w XVII w. i skupia wokół historii pięknej Hedwigi, wychowanki gd. mieszczanina, o której rękę zabiega por. marynarki Kazimierz Korycki. Panienkę z okienka przypomina dziś mech. figura (zaprojektowana przez rzeźbiarkę Ewę Topolan), ukazująca się (od 1 VI 2001) w owalnym oknie Nowego Domu Ławy (sąsiadującego z q Dworem Artusa). Co 2 lata (ob. corocznie) spośród urodziwych kandydatek wybiera się Panienkę z Okienka, która uczestniczy w różnych uroczystościach miejskich. Pamięć o autorce powieści utrwala ul. Deotymy we Wrzeszczu. {{author: EK}} [[Category: Encyklopedia]]
+
[[File: Biesiada_Literacka_1893.jpg |thumb| Okładka numeru „Biesiady Literackiej” z drukowaną powieścią ''Panienka z okienka'', 1893]]
 +
[[File: Panienka_z_okienka_PSH.jpg | thumb| Końcowa scena „Panienki z okienka” w wykonaniu amatorskiego zespołu [[POLSKIE SZKOŁY HANDLOWE W II WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Polskiej Szkoły Handlowej w II Wolnym Mieście Gdańsku]] pod kierunkiem Eugenii Adamczykowej,
 +
widoczni m.in.: Jadwiga Meyer-Marszałkowa, Wanda Zdebówna, Klemens Plichta, Paweł i Edmund Trybowie, Wojciech Ożarowski, Edmund Groszewski, Alfons Stieve, Augustyniakówna i Rylski, 4 XI 1932]]
 +
[[File:Panienka_z_okienka.jpg|thumb|Panienka z okienka]]
 +
'''„PANIENKA Z OKIENKA”''', tytuł powieści wydanej w 1898 w Warszawie (pierwodruk pt. ''Panienka'' ukazał się w 1893 w „Biesiadzie Literackiej”). Autorka, [[ŁUSZCZEWSKA JADWIGA, poetka, pisarka, patronka ulicy (Deotyma) | Jadwiga Łuszczewska]], pseudonim Deotyma (1834–1908), poetka i powieściopisarka, opublikowała kilka zbiorów wierszy i powieści, spośród których ''Panienka z okienka'' cieszyła się największym powodzeniem. Kilkanaście razy wznawiana, doczekała się adaptacji scenicznej, radiowej i filmowej (1964, reżyseria Maria Kaniewska) oraz przeróbki na libretto opery Tadeusza Paciorkiewicza (''Romans gdański'', 1964). Akcja powieści, skonstruowana według schematu sensacyjno-przygodowej narracji (intryga, uwięzienie, porwanie), toczy się w Gdańsku w XVII wieku i skupia wokół historii pięknej Hedwigi, wychowanki gdańskiego mieszczanina, o której rękę zabiega porucznik marynarki Kazimierz Korycki. {{author: EK}} <br/><br/>
 +
W Gdańsku sztuka „Panienka z okienka” wystawiona została po raz pierwszy 7 VII 1932 w Domu Polskim przy obecnej ul. Wałowej przez amatorski zespół uczniów [[POLSKIE SZKOŁY HANDLOWE W II WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Polskich Szkół Handlowych w II Wolnym Mieście Gdańsku]], według scenariusza i w reżyserii Eugenii Adamczykowej (zginęła w 1944 w powstaniu warszawskim), grana była następnie kilkakrotnie także w Gdyni i w Tczewie. Po II wojnie światowej wystawiono ją po raz pierwszy w 1959 w [[NADBAŁTYCKIE CENTRUM KULTURY| Wojewódzkim Domu Kultury]] w [[RATUSZ STAREGO MIASTA| Ratuszu Starego Miasta]], w adaptacji Eugenii Kochanowskiej, reżyserii Marii Chodeckiej, z muzyką Adolfa Wiktorskiego i w choreografii Krystyny Gruszkówny.<br/><br/>
 +
Panienkę z okienka przypominać miała mechaniczna figura-biust (zaprojektowana przez rzeźbiarkę Ewę Topolan, konstrukcję wykonał Tadeusz Nowosielski), ukazująca się o godzinie 13.03 (w sezonie - od maja do września - także o 15.00 i 17.00) od 1 VI 2001 do 2018 (do czasu zepsucia się mechanizmu i przejścia na emeryturę twórcy mechanizmu) w owalnym oknie Nowego Domu Ławy (sąsiadującego z [[DWÓR ARTUSA | Dworem Artusa]]). Pokazowi towarzyszyła melodia Martiniego il Tedesco ,,Plasir d’amour”, wygrywana przez [[CARILLONY | carillon]] [[RATUSZ GŁÓWNEGO MIASTA | Ratusza Głównego Miasta]].<br/><br/>
 +
Początkowo co dwa lata, następnie corocznie, a później sporadycznie, spośród kandydatek-gdańszczanek w wieku 18-23 lat, wybierana jest Panienka z Okienka, która uczestniczy w różnych uroczystościach miejskich. Pamięć o autorce powieści utrwala ul. Deotymy we Wrzeszczu, imię Panienki z Okienka nosi przedszkole przy ul. Bednarskiej. {{author: }} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]

Aktualna wersja na dzień 12:43, 19 lip 2024

Okładka numeru „Biesiady Literackiej” z drukowaną powieścią Panienka z okienka, 1893
Końcowa scena „Panienki z okienka” w wykonaniu amatorskiego zespołu Polskiej Szkoły Handlowej w II Wolnym Mieście Gdańsku pod kierunkiem Eugenii Adamczykowej, widoczni m.in.: Jadwiga Meyer-Marszałkowa, Wanda Zdebówna, Klemens Plichta, Paweł i Edmund Trybowie, Wojciech Ożarowski, Edmund Groszewski, Alfons Stieve, Augustyniakówna i Rylski, 4 XI 1932
Panienka z okienka

„PANIENKA Z OKIENKA”, tytuł powieści wydanej w 1898 w Warszawie (pierwodruk pt. Panienka ukazał się w 1893 w „Biesiadzie Literackiej”). Autorka, Jadwiga Łuszczewska, pseudonim Deotyma (1834–1908), poetka i powieściopisarka, opublikowała kilka zbiorów wierszy i powieści, spośród których Panienka z okienka cieszyła się największym powodzeniem. Kilkanaście razy wznawiana, doczekała się adaptacji scenicznej, radiowej i filmowej (1964, reżyseria Maria Kaniewska) oraz przeróbki na libretto opery Tadeusza Paciorkiewicza (Romans gdański, 1964). Akcja powieści, skonstruowana według schematu sensacyjno-przygodowej narracji (intryga, uwięzienie, porwanie), toczy się w Gdańsku w XVII wieku i skupia wokół historii pięknej Hedwigi, wychowanki gdańskiego mieszczanina, o której rękę zabiega porucznik marynarki Kazimierz Korycki. EK

W Gdańsku sztuka „Panienka z okienka” wystawiona została po raz pierwszy 7 VII 1932 w Domu Polskim przy obecnej ul. Wałowej przez amatorski zespół uczniów Polskich Szkół Handlowych w II Wolnym Mieście Gdańsku, według scenariusza i w reżyserii Eugenii Adamczykowej (zginęła w 1944 w powstaniu warszawskim), grana była następnie kilkakrotnie także w Gdyni i w Tczewie. Po II wojnie światowej wystawiono ją po raz pierwszy w 1959 w Wojewódzkim Domu Kultury w Ratuszu Starego Miasta, w adaptacji Eugenii Kochanowskiej, reżyserii Marii Chodeckiej, z muzyką Adolfa Wiktorskiego i w choreografii Krystyny Gruszkówny.

Panienkę z okienka przypominać miała mechaniczna figura-biust (zaprojektowana przez rzeźbiarkę Ewę Topolan, konstrukcję wykonał Tadeusz Nowosielski), ukazująca się o godzinie 13.03 (w sezonie - od maja do września - także o 15.00 i 17.00) od 1 VI 2001 do 2018 (do czasu zepsucia się mechanizmu i przejścia na emeryturę twórcy mechanizmu) w owalnym oknie Nowego Domu Ławy (sąsiadującego z Dworem Artusa). Pokazowi towarzyszyła melodia Martiniego il Tedesco ,,Plasir d’amour”, wygrywana przez carillon Ratusza Głównego Miasta.

Początkowo co dwa lata, następnie corocznie, a później sporadycznie, spośród kandydatek-gdańszczanek w wieku 18-23 lat, wybierana jest Panienka z Okienka, która uczestniczy w różnych uroczystościach miejskich. Pamięć o autorce powieści utrwala ul. Deotymy we Wrzeszczu, imię Panienki z Okienka nosi przedszkole przy ul. Bednarskiej.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania