Tekst źródłowy strony SCHOPENHAUER ANDREAS, kupiec, armator

{{paper}}
[[File:Anna_Renata_Schopehnauer.jpg|thumb|Loża Schopenhauerów w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]], zbudowana w 1751 dla Johanna Heinricha Soermannsa; jedno z miejsce, od zachodu (po prawej stronie) należało do jego siostry Anny Renaty, żony Andreasa Schopenhauera i babki Arthura Schopenhauera]]
[[File:Herb_rodziny_Schopenhauerów.JPG|thumb|Herb rodziny Schopenhauerów]]
'''ANDREAS SCHOPENHAUER''' (około 1710–1720 Sztutowo? – 20 XII 1793 Gdańsk), kupiec i armator, syn Johanna (około 1670 Tiegenhoff (Nowy Dwór Gdański) – 1724/1725), dzierżawcy Sztutowa (Stutthof), od 12 III 1695 posiadającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo gdańskie]], i poślubionej 10 V 1707 w [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościele św. Katarzyny]] w Gdańsku Marii Elisabeth (1680 –1726), córki mającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] Andreasa Lessiga (1658–1713). W marcu 1716 w Sztutowie goszczono cara Piotra Wielkiego i jego małżonkę.<br/><br/>
W 1744 założył w Gdańsku, wspólnie z [[SOERMANNS WILHELM ERNST FRIEDRICH, kupiec, senator | Johannem Heinrichem Soermannsem]], firmę handlową "Soermanns & Schopenhauer" eksportującą towary drzewne i leśne do Francji (Dunkierka, Bordeaux), sporadycznie do Holandii i Anglii, importującą wino i sól, od 1750 jej wyłączny właściciel. Utrzymywał kontakty handlowe z dworem rosyjskim, na który dostarczał w dużych ilościach gorzałkę gdańską (kontrakt na dostawę około 1700–2500 omów). 19 VIII 1745 otrzymał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]]. W sierpniu 1751 – w okresie walki o rozszerzenie uprawnień króla Augusta III w Gdańsku – wraz z innymi kupcami, głównie morskimi (m.in. z [[UPHAGEN PETER, kupiec, armator, rajca | Peterem Uphagenem]] i swoim wspólnikiem Soermannsem) był sygnatariuszem supliki skierowanej do króla, w której domagano się zachowania dawnych przywilejów Gdańska, co naraziło go na konflikt z [[TRZECI ORDYNEK | Trzecim Ordynkiem]] i z królewskim otoczeniem.<br/><br/>
Właściciel fabryki krochmalu w  [[ORUNIA | Oruni]] i popielarni w [[NOWE SZKOTY | Nowych Szkotach]], właściciel [[DWÓR III „DWÓR SCHOPENHAUERA” | Dworu III]] w Oliwie, [[OGRÓD SCHOPENHAUERA | dworu na Oruni]], kilku kamienic na Głównym Mieście, w tym przy Heilige-Geist-Gasse 114 (ul. Św. Ducha 47), gdzie mieszkał. Kolekcjoner dzieł sztuki, w dworku na Oruni miało się znajdować około 200 obrazów (ponoć nawet rysunki piórkiem Albrechta Dürera). Ufundował dla oruńskiego [[KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA I ŚW. JANA BOSKO | kościoła św. Jerzego]] nowe okna (witraże).<br/><br/>
Był też bankierem, handlował monetami o obniżonej wartości srebra (tynfami), zarabiał na wahaniach kursu różnych monet, m.in. dudków saskich i groszy bawarskich, co było nielegalne. Został ukarany grzywną 40 000 florenów za handel 70 000 monet rublowych. Gdy Gdańsk zdecydował o biciu monety średniej wartości, łączącej systemy walutowe polski i saski (złotówka gdańska (gulden) Augusta III, bita od 1762), powierzono mu dostawę niezbędnego surowca; wartość dostarczonego przez niego srebra wyniosła 550 000 florenów. Zaangażował finanse w budowę trzech statków gdańskich, w 1757 posiadał udziały w czterech jednostkach pełnomorskich. W latach 1746–1780 członek zarządu [[DOM DZIECKA (Dom Dziecka i Sierot) | Domu Dziecka i Sierot]] (prawdopodobnie sponsor jego rozbudowy w 1746).<br/><br/>
Żonaty był z Anną Renatą (1726 – 9 IV 1804, dwór na Oruni), siostrą Johanna Heinricha Soermannsa, z czasem ubezwłasnowolnionej z powodu choroby umysłowej. Ojciec piętnaściorga dzieci, wszystkich ochrzczonych w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]], w tym jedynie pięciorga, które przeżyły wiek dziecięcy: 1/ Michaela Andreasa (1758–1813), ociężały umysłowo, 2/ Karla Gottfrieda (1761–1795), 9 III 1779 zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], po którym z czasów nauki w tej szkole zachował się rękopiśmienny sztambuch, 3/ Heinricha Florisa (1747 Gdańsk – kwiecień 1805 Hamburg) (drugie imię otrzymał po stryju ojcowskiego wspólnika, Diederichu Florisie Soermannsie), męża [[SCHOPENHAUER JOHANNA HENRIETTE, literatka | Johanny]] i 4/ Johanna Friedricha (1750 – 24 IV 1795) (z których dwaj ostatni od 19 XII 1780 posiadali kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli)) i pracujących w ojcowskiej firmie oraz 5/ Marii Renaty, która 4 II 1779 poślubiła kupca Christiana Gottfrieda Tietza (1740–1789). Dziadek [[SCHOPENHAUER ARTHUR, filozof, patron gdańskiej ulicy| Arthura Schopenhauera]]. Pięcioro dzieci, zmarłych w 1754, 1755, 1758, 1761 i 1768, pochował w [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościele św. Bartłomieja]], w kwaterze należącej do Andreasa Lesze. <br/><br/>
Pochowany na cmentarzu św. Jerzego na Oruni ([[CMENTARZE NA ORUNI | cmentarze na Oruni]]). {{author: BŚ}}  {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> 
'''Bibliografia''': <br/>
''Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814'', wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 307. <br/>
''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 361.<br/>
Cieślak Edmund, ''Konflikty polityczne i społeczne w Gdańsku w połowie XVIII wieku'', Wrocław 1972, s. 174.