Tekst źródłowy strony SCHERRES-FRIEDENTHAL FLORA, pianistka

{{web}}
'''FLORA''' (Florentine) '''SCHERRES-FRIEDENTHAL''' (1 IV 1859 lub 1862 Warszawa – po 1938), pianistka żydowskiego pochodzenia. Córka kupca J. Friedenthala i Barbary z domu Goldberg. Gry na fortepianie uczyła się początkowo w Warszawie u Ignacego Krzyżanowskiego (1826–1905) i Aleksandra Zarzyckiego (1834–1895). W latach 1875–1879 studiowała w konserwatorium moskiewskim grę na fortepianie u Nikołaja Grigorjewicza Rubinsteina (1835–1881), teorię muzyki u Piotra Czajkowskiego (1840–1893) i Nikołaja Huberta (1840–1888). Po ukończeniu studiów odbywała liczne tournée po Rosji, Polsce, Niemczech, Austro-Węgrzech, Szwajcarii, Holandii. Należała do elitarnego grona wirtuozów, którym właściciel fabryki fortepianów Carl Bechstein (1826–1900) dostarczał bezpłatnie instrument na każdy występ. Od około 1885 mieszkała w Berlinie, gdzie 8 XI 1887 poślubiła [[SCHERRES CARL FRIEDRICH WILHELM, artysta malarz | Carla Scherresa]]. Po ślubie ograniczyła liczbę koncertów i poświęciła się pedagogice, ucząc w konserwatorium muzycznym Alexisa Hollaendera (1840–1924). <br/><br/>
W Gdańsku wystąpiła na trzech koncertach w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; [[HOTEL GDAŃSK RADISSON BLU | hotel Gdańsk Radisson Blu]]). 18 XI 1881 dała recital, na którym wykonała ''Sonatę c-moll'' op. 111 Ludwiga van Beethovena, ''Nokturn As-dur'' op. 32 nr 2, ''Etiudę c-moll'' op. 10 nr 12 (Etiuda rewolucyjna), ''Mazurka G-dur'' op. 50 nr 1 i ''Mazurka fis-moll'' op. 56 nr 3 Fryderyka Chopina, ''Etiudy symfoniczne'' op. 13 Roberta Schumanna, ''Marsz weselny'' i ''Taniec elfów'' Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego w transkrypcji Ferenca Liszta oraz utwory Domenica Scarlattiego i Joachima Raffa. Fortepian Bechsteina dostarczył E. Theden z Królewca. Recenzję napisał krytyk muzyczny [[DANZIGER ZEITUNG (I) | „Danziger Zeitung”]] [[MARKULL FRIEDRICH WILHELM, organista, kompozytor | Friedrich Wilhelm Markull]]. <br/><br/> 
12 XI 1894 wykonała ''Fantazję'' op. 17 Schumanna, dwie ''Etiudy'' i ''Mazurka Chopina'', ''Étincelles'' (''Iskierki'') op. 36 nr 6 Maurycego Moszkowskiego, ''Valse-caprice'' nr 1 Johanna Straussa (syna) w transkrypcji Carla Tausiga oraz utwory Domenica Scarlattiego, Ludviga Schyttego i Alexisa Hollaendera. Program koncertu z 16 I 1895 obejmował ''Chromatyczną fantazję i fugę'' Johanna Sebastiana Bacha, ''Capriccio'' op. 16 Mendelssohna-Bartholdy’ego, ''Nokturn'', ''Fantazję f-moll'' i ''Walca Chopina'', Traumeswirren (''Majaki senne'') op. 12 nr 7 Schumanna, etiudę koncertową ''Wenn ich ein Vöglein wär'' (''Gdybym był ptaszkiem'') op. 2 nr 6 Adolfa Henselta, ''II Rapsodię węgierską cis-moll'' Liszta i ''Mazurka-fantazję'' op. 4 Antona Grigorjewicza Rubinsteina. Na obu koncertach grała na fortepianie Bechsteina z magazynu [[WEYKOPF CARL HEINRICH LUDWIG WILHELM, instrumentarz, fortepianmistrz | Carla Weykopfa]] przy Jopengasse 10 (ul. Piwna). Programy tych koncertów uzupełniły utwory wokalne w wykonaniu mezzosopranistki Jettki Finkenstein (właściwie Jettchen Karfunkelstein; 1865 Seni, obwód kałużski, Rosja – po 1921), solistki opery wrocławskiej, której akompaniował dyrygent tejże instytucji Benno Israel Pulvermacher (1862 – po 1915), prywatnie jej mąż. W listopadzie 1894 roku były to między innymi: pieśń ''Der Doppelgänger'' (''Sobowtór'') Franza Schuberta, cztery pieśni z cyklu ''Dichterliebe'' (''Miłość poety'') Schumanna, ''Lithauisches Volkslied'' (''Piosnka litewska'') op. 74 nr 16 i ''Aime-moi'' (''Kochaj mnie'') Chopina (''Mazurek D-dur'' op. 33 nr 2 w aranżacji Pauliny Viardot), ''Ouvre tes yuex bleus'' (''Otwórz twe niebieskie oczy'') Jules’a Masseneta; w styczniu 1895 roku – ''La coquette'' (''Zalotna'') Chopina (''Mazurek F-dur'' op. 7 nr 1 w aranżacji Pauliny Viardot) oraz pieśni Antonia Caldara, Franza Schuberta, Johannesa Brahmsa, Ignaza Brülla, Alfreda Heitscha. Koncerty recenzował krytyk muzyczny „Danziger Zeitung” [[FUCHS CARL DORIUS JOHANNES, pianista, organista, kompozytor | Carl Fuchs]]. <br/><br/>
Po śmierć męża popadała stopniowo w niedostatek, gdyż zgromadzone przez obojga oszczędności topniały wskutek galopującej inflacji. Bezpośrednio po tzw. czarnym czwartku – krachu na nowojorskiej giełdzie 24 X 1929 – o pomoc dla niej apelował [[LANGE CARL, publicysta, poeta, tenisista, działacz sportowy | Carl Lange]] w [[OSTDEUTSCHE MONATSHEFTE, miesięcznik | „Ostdeutsche Monatshefte”]]. Do dramatycznej sytuacji materialnej doszły poważne problemy zdrowotne. [[DANZIGER NEUESTE NACHRICHTEN, dziennik | „Danziger Neueste Nachrichten”]] donosił w marcu 1932, że Flora Scherres-Friedenthal, mieszkająca od 1910 przy Martin-Luther-Straße 17 w Berlinie, jest częściowo sparaliżowana. Chociaż brak dowodów, że jej śmierć miała związek z eksterminacją Żydów przeprowadzaną przez władze III Rzeszy, to nie można wykluczyć, iż była ona jedną z ofiar Holokaustu. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
'''Bibliografia''':<br/>
„Danziger Zeitung”, 1881: nr 13097, 13098, 13107; 1894: nr 21040, 21042, 21046; 1895: nr 21123, 21128, 21150.<br/>
„Danziger Neueste Nachrichten“, 1932 nr 74.<br/>
„Ostdeutsche Monatshefte” 1929/1930, H. 8, s. 634.<br/> 
''Ostpreußisches Geschlechterbuch'', hrsg. von Bernhard Koerner, Bd. 2, 1930, s. 117.<br/> 
Morsch Anna, ''Deutschlands Tonkünstlerinnen. Biographische Skizzen aus der Gegenwart'', Berlin 1893, s. 134. <br/>
Wenzel Silke, ''Flora Scherres-Friedenthal'', http://mugi.hfmt-hamburg.de/Artikel/Flora_Scherres-Friedenthal?size=985.<br/>
Wichmann Jannis, Friedenthal, ''Friedenthalowna, Flora, Florentine, Florentyna, verh. Scherres, Scherres-Friedenthal'', http://www.sophie-drinker-institut.de/cms/index.php/friedenthal-flora.