Tekst źródłowy strony MOLO w Gdańsku–Brzeźnie

{{paper}}
[[File:1_Jelitkowo.jpg|thumb|Od góry: molo w Brzeźnie, molo i Dom Zdrojowy w [[JELITKOWO| Jelitkowie]], molo w Sopocie, lata 20. XX wieku]]
[[File:Molo w budowie.png|thumb|Molo w budowie]]
[[File:2_Molo_w_Brzeźnie.jpg|thumb|Molo w  pierwszych latach XX wieku, po lewej widoczne miejsce cumownicze]]
[[File:3_Molo_w_Brzeźnie.jpg|thumb|Molo w Brzeźnie, cumowisko]]
[[File: Molo_i_plaża.jpg |thumb| Molo i plaża w Brzeźnie]]
[[File:4_Molo_w_Brzeznie.jpg |thumb|Wejście na molo w Brzeźnie, widok w kierunku Domu Zdrojowego, początek XX wieku]]
[[File:Plaża i molo w Brzeźnie, około 1910.JPG|thumb|Molo w Brzeźnie, około 1910]]
[[File:Końcowy przystanek linii tramwajowej koło mola w Brzeźnie, lata 30. XX wieku.JPG|thumb|Końcowy przystanek linii tramwajowej koło mola <br/> w Brzeźnie, lata 30. XX wieku]]
[[File:6_Molo_w_Brzeźnie.jpg|thumb|Pozostałości fundamentów po pierwszym molu, 2019]]
[[File:Molo.jpg|thumb|Nowe molo w Brzeźnie, 2012]]
[[File:Molo_w_sztormie.jpg|thumb|Nowe molo w sztormie, 2019]]
[[File:Molo567.JPG|thumb|Nowe molo po sztormach, widoczne zniszczenia na dolnej kondygnacji]]

'''MOLO''' w Gdańsku–[[BRZEŹNO |Brzeźnie]]. Pierwsze, drewniane, molo wybudowano w 1900 przy Kurstrasse (ul. Zdrojowa), po nabyciu w 1899 przez Towarzystwo Akcyjne Höcherl od [[KULLING HERMANN, przedsiębiorca, radny, były patron ulicy | Hermanna Kullinga]] domu kuracyjnego i w trakcie jego generalnej modernizacji. Początkowo liczyło 100 m długości i 6 m szerokości, zakończone było platformą widokową o długości 25 m i szerokości 7 m. Następnie przedłużone do 215 m, z czego 170 m licząc od linii brzegowej. Wzdłuż molo ustawione były ławki. Dla łodzi żaglowych i parowców wybudowano specjalne miejsce cumownicze (8 m długości i 4 m szerokości dla pierwszych, 17 m długości dla drugich), dostępne z mola po schodach. Przybijały tu parowce Towarzystwa Żeglugowego „Weichsel”, obsługujące połączenie Gdańsk–Nowy Port–Westerplatte–Brzeźno–Jelitkowo–Sopot–Hel. Cena rejsu z przystanku przy [[ZIELONA BRAMA | Zielonej Bramie]] wynosiła w 1914 50 fenigów. U nasady mola zlokalizowany był przystanek tramwajowy. Rozebrane podczas I wojny światowej, odbudowane do 1928, zniszczone w 1945, resztki rozebrano. Zachowały się pozostałości dawnych fundamentów. {{author: HA}}<br/><br/>
Plany odbudowania mola wysunął już w 1959 Zarząd Portu Gdańsk, mając poparcie Przedsiębiorstwa Budownictwa Inżynieryjno-Morskiego. Zbudowane ostatecznie w latach 1993–1996 przy ul. Jantarowej, w Parku im. Jeana Georga Haffnera, z inicjatywy prezydenta Gdańska [[JAMROŻ FRANCISZEK STEFAN, prezydent Gdańska| Franciszka Jamroża]], w miejscu ujścia dawnego [[POTOK BRZEŹNIEŃSKI | Potoku Brzeźnieńskiego]]. Inwestorem była Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska, projekt powstał w Pracowni Projektowej Architektura-Grafika Kalinowski & Domaradzki (Ryszard Domaradzki, Mariusz Kalinowski, konstrukcję mola opracował Piotr Cieślak, fundamentowania konstrukcji prof. [[TEJCHMAN-KONARZEWSKI ANDRZEJ, profesor Politechniki Gdańskiej | Andrzej Tejchman-Konarzewski]]). Otwarte 19 VII 1996, wstęgę przecinali: inicjator budowy, były prezydent Gdańska Franciszek Jamroż, ówczesny prezydent [[POSADZKI TOMASZ, prawnik, prezydent Gdańska| Tomasz Posadzki]] i wicewojewoda gdański [[BORZYSZKOWSKI JÓZEF, profesor Uniwersytetu Gdańskiego| Józef Borzyszkowski]], poświęcił ks. dr [[ZIĘBA STANISŁAW, infułat | Stanisław Zięba]]. Konstrukcja długości 130 m (120 m od linii brzegowej), szerokości 7,2 m, z ostrogami 29 m. <br/><br/>
Podczas prac poruszony piasek morskiego dna odsłonił latem 1994 wrak niemieckiego torpedowca T-40, zbudowanego w stoczni w Elblągu, niewykończonego, holowanego przez Zatokę Gdańska i zatopionego w początkach marca 1945. Molo wybudowane wraz z kolektorem burzowym „Kołobrzeska”, odprowadzającym pod nim rurą o długości 120 m wody opadowe do Zatoki Gdańskiej. Stanowi zakończenie ciągu spacerowego, w kwietniu 1997 otwarto parking samochodowy przy skrzyżowaniu ul. Czarny Dwór i al. Jana Pawła II na 318 samochodów, w sierpniu 1997 ukończono budowę nadmorskiej promenady Sopot-Brzeźno, przy wejściu wybudowano lekkie, przeszklone pawilony gastronomiczne oraz siedzibę Centrum Ratownictwa Wodnego. W latach 2021–2022 remontowane z inicjatywy i funduszy administratora mola, Gdańskiego Ośrodka Sportu. Od 2015 w sąsiedztwie mola funkcjonuje [[STADION LETNI | Stadion Letni]]. {{author: ZdK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]