Tekst źródłowy strony LENARCIAK HENRYK, działacz opozycji demokratycznej

{{paper}}
[[File: Grudzień_70,_nocne_pogrzeby.jpg|thumb| Delegacja stoczniowców i kierownictwa Stoczni Gdańskiej nad grobem jednego z zabitych stoczniowców na cmentarzu Srebrzysko; w okularach Henryk Lenarciak, 8 V 1971]]
[[File:Henryk Lenarciak (w środku) ze Stanisławem Burym.JPG|thumb|Henryk Lenarciak (w środku) ze Stanisławem Burym]]
[[File:2_Henryk_Lenarciak.JPG|thumb|Tablica upamiętniająca Henryka Lenarciaka na murze przy [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomniku Poległych Stoczniowców]]]]
[[File: 3_Henryk_Lenarciak.jpg |thumb| Tablica poświęcona Henrykowi Lenarciakowi, ul. Obrońców Wybrzeża 4c]]


'''HENRYK LENARCIAK''' (18 VI 1933 Baranów koło Przasnysza – 3 VIII 2006 Gdańsk), stoczniowiec, opozycjonista, inicjator budowy [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnika Poległych Stoczniowców]]. Szkołę powszechna ukończył w rodzinnej miejscowości. W latach 1949–1951 uczeń szkoły zawodowej w Szczytnie, ślusarz. W 1952 przerwał naukę (po pierwszym roku) w Liceum Mechanicznym w Kętrzynie, podejmując pracę w [[STOCZNIA GDAŃSKA | Stoczni Gdańskiej]]. W Stoczni pracował do 1989 (z przerwą w latach 1953–1955 na odbycie służby wojskowej), doszedł do funkcji brygadzisty.<br/><br/>
Podczas strajku w [[GRUDZIEŃ 1970 | grudniu 1970]] wybrany do komitetu strajkowego. Jeden z 80 delegatów stoczni prowadzących 25 I 1971 rozmowy z Edwardem Gierkiem, upomniał się wówczas między innymi o pozwolenie na budowę [[KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY KRÓLOWEJ RÓŻAŃCA ŚWIĘTEGO | kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego]] w miejscu swojego ówczesnego (od 1960) zamieszkania, na [[PRZYMORZE | Przymorzu]]. Wybrany przez stoczniowców przewodniczącym Rady Oddziałowej ZZ Metalowców na Wydziale W-4 Stoczni Gdańskiej.
W lutym 1971 wystąpił na konferencji wyborczej związków zawodowych Stoczni Gdańskiej z wnioskiem o odsłonięcie tablicy pamiątkowej lub budowę pomnika Poległych Stoczniowców, mających upamiętniać ofiary z 16 XII 1970. Szykanowany, od 1976 brał udział w spotkaniach Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela i [[WOLNE ZWIĄZKI ZAWODOWE WYBRZEŻA | Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża]] (WZZW). W 1979, przed rocznicą Grudnia 1970 został prewencyjnie zatrzymany przez SB na 48 godzin, w jego obronie zastrajkował stoczniowy Wydział W-4.<br/><br/>
W 1980 z ramienia [[WAŁĘSA LECH, prezydent Polski | Lecha Wałęsy]] prowadził kasę Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Stoczni Gdańskiej. 10 IX 1980 wybrany przewodniczącym [[SPOŁECZNY KOMITET BUDOWY POMNIKA POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców 1970]]; doprowadził do odsłonięcia go po trzech miesiącach, w rocznicę 16 XII 1980. Był gospodarzem uroczystości odsłonięcia, witał przy pomniku kolejnych gości (m.in. w czerwcu 1981 Czesława Miłosza). Uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej 15 X 1982 przeciwko delegalizacji [[SOLIDARNOŚĆ | Solidarności]]. Aresztowany, przetrzymywany był początkowo w [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU| Areszcie Śledczym]] w Gdańsku, następnie osadzony w Zakładzie Karnym w Potulicach, zwolniony po dwóch miesiącach. W maju i sierpniu 1988 uczestnik strajków w Stoczni Gdańskiej.<br/><br/>
Od grudnia 1989 skierowany na wcześniejszą emeryturę, dorabiał na pół etatu jako portier w Spółdzielni Niewidomych. Od 1957 żonaty był z Joanną (ur. 1937), ojciec Wiesława (ur. 1958), modelarza okrętowego. Zmarł tragicznie (przechodząc przy czerwonym świetle potrącony został przez tramwaj na Przymorzu, na skrzyżowaniu ul. Chłopskiej i [[OBROŃCÓW WYBRZEŻA, ulica | ul. Obrońców Wybrzeża]]).  Pochowany na [[CMENTARZ W KIEŁPINIE | cmentarzu w Kiełpinie]]. <br/><br/>
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1981). Pośmiertnie (28 VIII 2006) odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2018). Jego działalność przedstawił [[SZCZESIAK EDMUND, dziennikarz, reporter | Edmund Szczesiak]] w książce ''Okno na wolność'' (2005). 28 IV 2018, w rocznicę powstania WZZW, na domu w którym mieszkał przy ul. Obrońców Wybrzeża 4c, odsłonięto upamiętniającą go tablicę pamiątkową. Na wniosek Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 Rada Miasta Gdańska 28 XI 2024 przyjęła uchwałę o nadaniu jego imienia skwerowi w Gdańsku-[[KOKOSZKI |Kokoszkach]], na północ od ul. Goplańskiej. {{author: JKU}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]