Tekst źródłowy strony KOŚCIÓŁ MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ KORONY POLSKIEJ

{{paper}}
[[File:1_Kościół_Matki_Bożej_Królowej_Korony_Polskiej.jpg|thumb|Panorama Oliwy widziana z [[PACHOŁEK| Pachołka]] przed 1913, przed wybudowaniem kościoła Matki Bożej Królowej Korony Polskiej]]
[[File:2_Kościół_Matki_Bożej_Królowej_Korony_Polskiej.jpg|thumb|Panorama Oliwy widziana z Pachołak, już z wybudowanym kościołem Matki Bożej Królowej Korony Polskiej, lata 30. XX wieku]]
[[File: 3_Kościół_Matki_Bożej_Królowej_Korony_Polskiej.jpg |thumb| Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej, widok od północy, lata 20. XX wieku]]
[[File:1_Kosciol_Matki_Bozej_Krolowej_Korony_Polskiej.jpg|thumb|Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej, 1940]]
[[File:Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej.JPG|thumb|Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej]]
[[File: Biuro_parafialne.JPG |thumb| Ulica Polanki 131, klasztor i biuro parafialne]]

'''KOŚCIÓŁ MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ KORONY POLSKIEJ''', Oliwa, ul. Leśna 5/6 (do 1945 Waldstraße). Wzniesiony na działce pośród zabudowy mieszkaniowej w latach 1913–1920 dla gminy ewangelickiej, według projektu architekta [[WEBER CARL, profesor Technische Hochschule Danzig | Carla Webera]], profesora  [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]], nazywany kościołem Pojednania (Versöhnungskirche, pod adresem: Pelonker Straße 131 (ul. Polanki)). Przekazany do użytku (poświęcony) 31 X 1920, 15 II 1925 poświęcono odlane w Bochum dzwony, w 1926 umieszczono na wieży zegar, w tym samym roku w emporze zachodniej zainstalowano wykonane przez firmę Wittek z Elbląga organy. Witraże (dwa zachowane) zaprojektował w 1915 [PFUHLE FRITZ AUGUST, profesor Technische Hochschule Danzig | Fritz August Pfuhle]]. W funkcji świątyni parafialnej dla ewangelików zastąpił przyznany katolikom oliwski [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Oliwa) | kościół św. Jakuba]].<br/><br/>
Trójnawowa świątynia (długość 40 m, szerokość 22 m, powierzchnia użytkowa 680 m², obliczny na około 1500 wiernych) zamknięta wielobocznym prezbiterium. Bryła o formach zaczerpniętych z architektury gotyckiej, opięta skarpami z umieszczoną symetrycznie od zachodu wieżą (początkowo wysokości 65,75 m, po przebudowie w 1996 – 73,5 m), zwieńczoną ośmiokątnym hełmem z krzyżem. Elewacje ceglane z ceramicznym detalem. Wnętrze przesklepione o charakterze salowym z niskimi nawami bocznymi, ponad którymi umieszczono empory. W 1945 uszkodzeniu uległy sklepienie, witraże i zachodnia część wieży. <br/><br/>
11 IV 1945 do Oliwy przybyli [[CYSTERSI | cystersi]], opat z klasztoru w Szczyrzycu Benedykt Biros oraz reprezentujący klasztor w podkrakowskiej Mogile Eugeniusz Komasa i Gerard Matuł, z zamiarem odzyskania dawnego kościoła [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru oliwskiego]]. Ponieważ świątynia ta, [[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościół Trójcy Świętej]], pełniła od czasu utworzenia diecezji gdańskiej w 1926 funkcję katedry, decyzją prezydenta Gdańska 20 kwietnia otrzymali (jako mienie poewangelickie) były kościół Pojdenania. Pod nowym wezwaniem kościół poświęcił w czerwcu 1945 (w imieniu przebywającego w areszcie bp. [[SPLETT CARL MARIA, biskup gdański | Carla Marii Spletta]]) ks. Alexander Lubomski (ur. 1893, wysiedlony z Polski 1 VIII 1946, zm. 15 II 1968 jako proboszcz w Fischbach koło Freiburga). Ostateczną zgodę na przejęcie nieruchomości przez cystersów ze Szczyrzyca Urząd ds. Wyznań wydał 29 VIII 1957, protokół zdawczo-odbiorczy podpisano 6 IX 1958. Na pomieszczenia klasztoru cystersów przeznaczono zbudowaną w 1934 siedzibę byłej gminy ewangelickiej przy ul. Polanki 131.<br/><br/>
Od 1971 kościół i klasztor uznano oficjalnie za filię opactwa szczyrzyckiego. We wnętrzu kościoła przeprowadzono zmiany dostosowujące obiekt do potrzeb kultu (usunięto empory). Do 1 VII 1988 kościół rektorski w obrębie parafii katedralnej (kościoła Trójcy Świętej), następnie parafialny. {{author: WS}} {{author: AK}} <br /><br />
{| class="tableGda"
|-
|+ Pastorzy kościoła Pojednania
|-	
| 1920–1933
| [[OTTO KARL EMIL ALBERT, pastor kościoła św. Jakuba | Karl Emil Albert Otto]] (poprzednio zob. [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Oliwa) | kościół św. Jakuba]]
|-
| 1934–1945
| Johannes Vorwerg
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}}
|}
{| class="tableGda"
|-
|+ Rektorzy i proboszczowie kościoła Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej
|-
| 1945–1953
| Eugeniusz Komasa OCist. (rektor)
|-
| 1953–1957
| Bronisław Chruślicki OCist. (rektor)
|-
| 1957–1965
| Władysław Woźny OCist. (rektor)
|-
| 1965–1967
| Tadeusz Brak OCist. (rektor)
|-
| 1967–1970
| Robert Szczygieł OCist. (rektor)
|-
| 1970–1974
| Bogumił Nycz OCist. (rektor)
|-
| 1974–1977
| Konstanty Piwowar OCist. (rektor)
|-
| 1977–1989
| Bogumił Nycz OCist. (od 1988 proboszcz)
|-
| 1989–1991
| Konstanty Piwowar OCist. (proboszcz)
|-
| 1991–1994
| Zbigniew Giełczyński OCist. (proboszcz)
|-
| 1994–2012
| Bogumił Nycz OCist. (proboszcz)
|-
| 2012–2013
| Wiesław Rymarczyk OCist. (proboszcz)
|-
| 26 VIII 2013 – 20 VIII 2023
| Albin Chorąży OCist. (proboszcz) (18 XI 1967 Władysławowo – 7 IX 2023 Gdańsk)
|-
| 20 VIII 2023 – 
| Filip Krzemień OCist. (proboszcz)
|-
| class="authorEgTab" | {{author: AGK}}
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]