Tekst źródłowy strony INSTYTUT HERDERA W MARBURGU. ZBIORY GDAŃSKIE

{{paper}}
[[File:Zdjęcie lotnicze Gdańska ze zbiorów Instytutu Herdera w Marburgu, lata 30. XX wieku.JPG|thumb|Zdjęcie lotnicze Gdańska ze zbiorów Instytutu Herdera<br/>w Marburgu, lata 30. XX wieku]]
[[File:Keyser_Erich_księgozbiór-Pracownia.jpg|thumb|Erich Keyser, pierwszy dyrektor Instytutu Herdera w Marburgu]]
'''INSTYTUT HERDERA W MARBURGU''' (Herder-Institut für historische Ostmitteleuropaforschung – Institut der Leibniz-Gemeinschaft, Marburg). '''ZBIORY GDAŃSKIE.''' Instytut powstał w 1950 z inicjatywy Rady Naukowej im. Johanna Gottfrieda Herdera (1744–1803), skupiającej naukowców wywodzących się z dawnych niemieckich terenów wschodnich. Celem były badania historyczne dziejów Europy Środkowej i Wschodniej. W Instytucie gromadzono ewakuowane zasoby różnych instytucji oraz materiały prywatne naukowców działających na terenach wchodzących w skład Rzeszy, które po II wojnie światowej nie znalazły się w niemieckich granicach państwowych. Założono bibliotekę, archiwum prasowe, opracowano zbiory kartograficzne, ikonograficzne oraz dokumentów.<br/><br/>
Pierwszym dyrektorem w latach 1950–1959 był gdański historyk [[KEYSER ERICH, historyk, profesor Technische Hochschule Danzig | Erich Keyser]], z którego inicjatywy gromadzono materiały gdańskie. W latach 60. i 70. XX wieku w radzie Instytutu do głosu doszli historycy o nierewizjonistycznych zapatrywaniach na politykę wschodnią. Od roku 1992 Instytut jest członkiem Leibniz-Gemeinschaft. W 1993 utworzony został program stypendialny dla naukowców z Europy Wschodniej i Środkowej. Instytut jest wydawcą czasopisma „Zeitschrift für Ostforschung” (1952–1994), później jako „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung”; serii wydawniczych: „Tagungen zur Ostmitteleuropaforschung”, „Quellen zur Geschichte und Landeskunde Ostmitteleuropas”, „Bibliographie zur Geschichte und Landeskunde Ostmitteleuropas”, „Historisch-topographischer Atlas schlesischer Städte”. Jest organizatorem i współorganizatorem wystaw, konferencji i sesji naukowych w Polsce, w tym w Gdańsku.<br/><br/>
Najcenniejszym zbiorem Instytutu jest zbiór ikonograficzny, między innymi archiwalne zdjęcia ze spuścizny [[DROST WILLY, dyrektor gdańskiego Muzeum Miejskiego | Willy’ego Drosta]] i Ericha Keysera. Są to materiały gromadzone przez gdańskie instytucje: [[MUZEUM MIEJSKIE | Muzeum Miejski]]e (Stadtmuseum), Państwowy Urząd Konserwatora do spraw Zabytków Sztuki (Staatlicher Denkmalpfleger für bildende Kunst) i [[MUZEUM KRAJOWE HISTORII GDAŃSKA | Państwowe Muzeum Krajowe Historii Gdańska]] (Staatliches Landesmuseum für Danziger Geschichte) w Oliwie oraz prywatnie przez ich dyrektorów. Dwoma pierwszymi instytucjami kierował Willy Drost, trzecią Erich Keyser. Materiały te zostały wywiezione z Gdańska głównie przez nich i po wojnie trafiły do zbiorów Instytutu. Są usystematyzowane topograficznie, część pochodzi ze zbiorów Konserwatora Zabytków Budownictwa (Denkmalpfleger für Baukunst) [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG). Odrębny zespół stanowi 228 zdjęć lotniczych z okresu II WMG, głównie z roku 1929, przedstawiających Gdańsk, Sopot i okolice.<br/><br/>
Cenna jest dokumentacja rysunkowa wykonana na potrzeby dysertacji doktorskiej Ottona Rollenhagena, dotycząca gdańskich kamienic mieszczańskich. W Instytucie znajduje się kolekcja zdjęć z lat 1943–1944, dokumentujących najcenniejsze dzieła sztuki [[RATUSZ GŁÓWNEGO MIASTA | Ratusza Głównego Miasta]] i [[DWÓR ARTUSA | Dworu Artusa]] przed wywiezieniem do miejsc ukrycia poza Gdańskiem, oraz istotne dla badań nad historią miasta zespoły spuścizn, między innymi Willy’ego Drosta, Ericha Keysera, Bernharda Schmida, niegdyś konserwatora Prus Zachodnich. {{author: EBSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]