Tekst źródłowy strony DWÓR I „MONTBRILLANT”

{{paper}}
[[File:1_Góra_Pawełek.jpg|thumb|Dwór I „Montbrillant” według Augusta Randta, Widok z Paulshöhe, 1835 (na pierwszym planie)]]
[[File:Dwór_I_Montbrillant.jpg|thumb|Pawilon ogrodowy Dworu I, 1925]]
[[File:I Dwór "Montbrillant".JPG|thumb|Dwór I „Montbrillant”]]

'''DWÓR I „MONTBRILLANT”''' (Błyszcząca/ Lśniąca Góra), ul. Polanki 125. Od XII do początku XIX wieku na wypuszczanym w dzierżawę terenie należącym do [[OPACTWO CYSTERSÓW W OLIWIE | opactwa cystersów z Oliwy]]. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1642, kiedy pochodzący z rodziny zamieszkałej na [[SIEDLCE | Siedlcach]] kupiec gdański Simon Schlep, za zgodą opactwa oliwskiego, zakupił grunt od kowala Mertena Kulika i zbudował letnią rezydencję. Od 1654 posiadłość w dzierżawie rodziny Engelke, której przedstawiciele wybudowali parterowy dworek i urządzili ogród. Z końcem XVII wieku posiadłość przeszła w ręce gdańskiego kupca Gotfryda Walthera, w 1721 opat oliwski potwierdził wdowie Konstancji, że majątek trzymała od 30 lat. Za czasów ich synów, od 1721 Beniamina, od 1732 Johanna Gotfryda, wzniesiono zapewne murowany dwór, ogród zamieniono w park.<br/><br/>
W 1740 od Johanna Gotfryda Walthera posiadłość nabył Ernest Gottlieb von Dorne (19 I 1697 – 18 IX 1753). Mieszkał tu z bratem Johannem Carlem (8 IV 1717 – 17 VII 1778) i siostrą Charlottą Wilhelminą (9 XI 1712 – 21 VII 1754), od 1736 żoną dr medycyny Johanna Leonharda Weickhmana (brata burmistrza [[WEICKHMANN GOTTLIEB GABRIEL von, burmistrz Gdańska | Gottlieba Gabriela Weickhmanna]]). Po śmierci wdowy po Erneście Gottliebie von Dorn, Johanny Charlotty, dwór przeszedł w posiadanie Johanna Leonharda Weickhmana, po nim dziedziczył syn [[WEICKHMANN JOACHIM WILHELM, burgrabia gdański | Joachim Wilhelm Weickhmann]], [[RADA MIEJSKA | rajca]] (od 1781) i  [[BURGRABIOWIE | burgrabia]] gdański.<br/><br/>
Od połowy XIX wieku właścicielami byli kolejno: Beata i Filip Hirsch, Max Jaguet, [[MARTENS HEINRICH WILHELM,  prawnik, radny | Heinrich Wilhelm Martens]], pochodzący z Bawarii Alojzy Höcherl i rodzina Mutzenbecherów, a od 1929 Horst Wunzig; za jego czasów miało tu siedzibę Bürgerschützenverein Oliva e.V., towarzystwo strzeleckie ([[BRACTWA STRZELECKIE | bractwa strzeleckie]]). Po 1945 dwór stał się własnością Lasów Państwowych. Zachowały się: klasycystyczny dworek z końca XVIII wieku, oficyna – mansardowy budynek z XVIII wieku, klasycystyczny pawilon ogrodowy oraz stawki w założeniu parkowym. Nazwę „Montbrillant” nosił do 1945; polska Komisja Ustalania Nazw Miejscowych zaproponowała urzędowo przyjętą, ale obecnie nieużywaną nazwę Biała Górka. {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]]