Tekst źródłowy strony RUMIŃSKI JÓZEF, historyk, archiwista

{{web}}
[[File: Archiwiści_1952.jpeg |thumb| Gdańscy archiwiści w 1952, od lewej Czesław Stodolny, Józef Rumiński, [[JEŻ KAZIMIERA | Kazimiera Jeż]] (Jeżowa), Roch Morcinek, [[DRAGAN MARCIN| Marcin Dragan]], Teresa Węsierska, Wanda Klesińska, [[GIERSZEWSKI STANISŁAW | Stanisław Gierszewski]], Maria Truka, Elżbieta Morcinek, [[BIERNAT CZESŁAW | Czesław Biernat]]]]
'''JÓZEF RUMIŃSKI''' (7 VIII 1919 Grudziądz – 11 VII 2000 Gdańsk), historyk, archiwista. Syn Tomasza (ślusarza kolejowego w Toruniu, po 1945 referendarza Polskich Kolei Państwowych w Oddziale Mechanicznym w Toruniu) i Julii z domu Fabiańskiej (zm. 1934), brat Jana (do 1939 roku pracownika kolei w Gdyni, podczas okupacji wysiedlonego z Wejherowa do Torunia, po wojnie do 1952 adiunkta w [[DYREKCJA KOLEI | Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych]] w Gdańsku). <br/><br/>
W 1931 ukończył Szkołę Powszechną w Tczewie, maturę zdał 16 V 1939 w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy (uczęszczał także do szkoły średniej w Górnej Grupie). Podczas II wojny światowej deportowany na roboty przymusowe, najpierw do powiatu człuchowskiego (od 10 V do 23 VII 1940 pracował u rolnika K. Reussa w Sąpolnie, od 23 VII do 1 XI 1940 u F. Doraua w Gwieździnie, od 1 XI 1940 do 7 V 1941 u kupca J. Krausego w Przechlewie, od 13 V 1941 do 18 III 1943 u rolnika F. Schuberta w Stołcznie), następnie do Zakładów Leczniczych w Międzyrzeczu (od 20 III 1943 do 31 I 1945). <br/><br/>
Po wojnie osiadł w Toruniu. Od 1 III do 20 IV 1945 uczęszczał na Państwowy Kurs Pedagogiczny w Toruniu, gdzie 23 kwietnia uzyskał uprawnienia do nauczania w szkole. Od 1 V do 31 VIII 1945 nauczyciel kontraktowy w Publicznej Szkole Powszechnej nr 17 w Toruniu na Stawkach. Od 1 IX 1945 do 28 II 1946 nauczyciel w Publicznej Szkole Powszechnej w Rozgartach (powiat toruński). Jednocześnie rozpoczął kurs stenografii u Stanisława Nowaczyka w Toruniu (1 VII – 15 XII 1945). <br/><br/>
Pracując zawodowo, studiował historię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (1946–1950; WH UMK); od 6 VI 1950 magister filozofii w zakresie historii (na podstawie pracy ''Mapy wielkiej własności komturstwa brodnickiego'', promotor: prof. Karol Górski). Jako student należał do zarządu Studenckiego Koła Historyków, w którym w roku akademickim 1946/1947 pełnił funkcję prezesa. 1 XII 1946, jako student IV roku, został zatrudniony na stanowisku zastępcy asystenta w Katedrze Historii WH. Następnie od 1 IX 1948 młodszy asystent w Katedrze Historii Ziem Pomorskich i Krajów Nadbałtyckich WH, od 1 IX 1949 młodszy asystent w Katedrze Historii Europy Wschodniej WH. Na UMK pracował do 1 III 1950. <br/><br/> 
Równocześnie od 7 II 1950 pracownik [[ARCHIWA | Archiwum Państwowego]] (AP) w Gdańsku, z którym związany był aż do przejścia na emeryturę 8 VIII 1979. Początkowo asystent archiwalny, od 1 VIII 1954 archiwista, od 1 X 1955 starszy archiwista, od 1 XI 1956 kustosz. Od 1 V 1965 pracował na stanowisku adiunkta naukowo-badawczego. Jego głównym zadaniem było sporządzanie inwentarzy oraz regestów dokumentów i listów z XIII–XV wieku z zespołu „Akt miasta Gdańska”. W 1956 zorganizował pracownię mikrofilmową i kierował nią do 1958 roku. W 1956 został również kierownikiem pracowni naukowej, którą 1 II 1971 przekształcono w Oddział IV Ewidencji, Informacji i Udostępniania Zasobu AP w Gdańsku. Od 1967 równocześnie kierował biblioteką podręczną Wojewódzkiego AP w Gdańsku, należał do Komisji Zakupu Archiwaliów. Dzięki znajomości języka niemieckiego, angielskiego, francuskiego i łacińskiego, w tym paleografii łacińskiej i niemieckiej, prowadził między innymi kwerendy dotyczące działalności stanów Prus Królewskich i konsulów francuskich. <br/><br/> 
Był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego w Toruniu (1945–1950), Związku Zawodowego Pracowników Państwowych w Gdańsku (1950–1951), Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki w Gdańsku (od 1952), Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1955–1960), Polskiego Towarzystwa Historycznego. <br/><br/>
Autor między innymi ''Kroniki naukowej Torunia'' („Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 1948, t. 14; 1950, t. 16; 1951, t. 17); współautor publikacji ''Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce. Zbiór tekstów źródłowych'' (z Karolem Górskim, 1949), kilku tomów ''Acta Stanów Prus Królewskich'' (z Karolem Górskim i Marianem Biskupem, „Fontes” Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1961, t. 50; 1963, t. 54; 1966, t. 57; 1967, t. 59). Z [[CIEŚLAK EDMUND | Edmundem Cieślakiem]] opracował ''Raporty rezydentów francuskich w Gdańsku w XVIII wieku'' (t. I–II, 1964–1968). Autor artykułów, między innymi ''Fałszerstwa dokumentów Krzysztofa Stanisława Janikowskiego'' („Zapiski Historyczne Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 1965, t. 30). K.S. Janikowskiemu poświęcił także biogram w ''Polskim słowniku biograficznym'' (t. 10, 1962–1964). <br/><br/>
W 1956 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, w 1968 Złotym Krzyżem Zasługi, w 1976 odznaką honorową „Za zasługi dla archiwistyki”, w 1979 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. <br/><br/>
W Toruniu mieszkał przy ul. Matejki 16/18, w Gdańsku – przy ul. Korzennej (róg Karmelickiej) C/15 oraz św. Ducha 32–33/6. 17 VII 1951 poślubił Reginę z domu Piątkowską (7 IX 1928 – 3 II 2007 Gdańsk), absolwentkę astronomii Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UMK, w latach 1945–1952 asystentkę Obserwatorium Astronomicznego UMK w Piwnicach koło Torunia. Miał córkę Marię (ur. 8 XI 1952). Pochowany wraz z żoną na [[CMENTARZE NA TERENIE ŚRÓDMIEŚCIA (Z ANIOŁKAMI). ZESPÓŁ PRZY GRODZISKU | Cmentarzu Garnizonowym]]. {{author: WKR}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]