Tekst źródłowy strony BLOCK WILHELM van den, rzeźbiarz

{{paper}}
[[File:Block Wilhelm van den, epitafium Jana i Doroty Brandesów w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.JPG|thumb|Wilhelm van den Block, epitafium Jana i Doroty Brandesów w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY| kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]]]]
'''WILHELM van den BLOCK''' (przed 1550 Mechelen – po 30 I 1619 Gdańsk), kamieniarz i rzeźbiarz. Syn menonity Fransa (Francena) z rodziny pochodzenia szlacheckiego, w latach 1532–1562 rzeźbiarza w Mechelen, między innymi w 1556–1557 pracującego przy rzeźbieniu okien miejscowego ratusza, oraz Ursuli, brat Pietera i Hansa, członków cechu malarzy i rzeźbiarzy w Mechelen oraz [[BLOCK EGIDIUS van den | Egidiusa]]. Wykształcony przez ojca w Mechelen, następnie w Antwerpii przez Cornelisa Florisa. Pracował w Królewcu co najmniej w latach 1570–1582 na służbie książąt pruskich, 1582–1584 na służbie króla polskiego Stefana Batorego. Od roku 1584 w Gdańsku, za poparciem króla otrzymał tu prawo pobytu i pracy, mimo przepisów wykluczających go z powodu wyznania menonickiego ([[MENONICI | menonici]]). Jego warsztat, z budą kamieniarską, znajdował się do 1599 na terenie starej łaźni w pobliżu Wollwebergasse (ul. Tkacka), w miejscu zbudowanej następnie [[WIELKA ZBROJOWNIA | Wielkiej Zbrojowni]]; w związku z przygotowywaniem terenu pod tę budowę przeniesiony pod [[WIEŻA WIĘZIENNA | Wieżę Więzienną]] (po lewej stronie od kierunku na [[STARE MIASTO | Stare Miasto]], w pobliże warsztatu syna Abrahama). <br/><br/>
Dzieła udokumentowane: w latach 1576, 1578–1582 nagrobek księżnej Elżbiety w katedrze w Królewcu (w 1945 zniszczony), 1582?–1584 nagrobek księcia Siedmiogrodu Krzysztofa Batorego w Alba Iulia (dziś Rumunia, w XVII wieku zniszczony, powstał na zlecenie jego brata, króla Stefana, który w testamencie wyraził życzenie, aby dla niego na Wawelu też powstało podobne dzieło), 1586–1588 kamienne oblicowanie i rzeźba [[BRAMA WYŻYNNA | Bramy Wyżynnej]], 1593–1596 nagrobek króla szwedzkiego Jana III Wazy (zlecenie króla polskiego Zygmunta III, jego syna, przechowywany w Gdańsku do roku 1783, zestawiony w przypadkowej formie w katedrze w Uppsali w 1818, przestawiony i przekształcony w latach 1892–1893), w 1595 i 1599 wykonywał prace kamieniarskie na zamówienia [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] Gdańska, w okresie 1597–1598 wykonywał prace rzeźbiarskie w twierdzy [[WISŁOUJŚCIE | Wisłoujście]], około roku 1600 rysunkowy projekt korony królewskiej (obecnie w Berlinie, Staatliche Museen – Preußischer Kulturbesitz, Kupferstichkabinett), w 1605 projekt ołtarza dla kolegiaty w Zamościu, po 1615 – przed 1619 nagrobek rodziny Bielke w katedrze w Linköping w Szwecji. <br/><br/>
Dzieła przypisywane: w latach 1569–1570 współpraca w warsztacie Cornelisa Florisa przy nagrobku księcia pruskiego Abrechta I i ustawianie go w katedrze w Królewcu (w 1945 zniszczony), w roku 1586 epitafium gdańskiej rodziny Brandesów w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] (NMP), w 1587 epitafium Valentina Bodeckera w kościele św. Mikołaja w Elblągu, w 1591 epitafium rodziny Strobandów w kościele NMP w Toruniu, w 1591 nagrobek Marcina Berzewiczy’ego w kościele w Lisnowie koło Grudziądza (w 1939 zniszczony), w 1598 nagrobek Batorych w kościele Franciszkanów w Barczewie, około roku 1600 portal kamienicy przy ul. Łaziennej 16 w Toruniu, około roku 1600 nagrobek Kosów w kościele [[OPACTWO CYSTERSÓW W OLIWIE | cystersów w Oliwie]], po 1604 nagrobek abp. gnieźnieńskiego Jana Tarnowskiego w kolegiacie w Łowiczu, w latach 1618–1623 nagrobek Stanisława Radziwiłła w kościele bernardynów w Wilnie. Najbardziej znaczący rzeźbiarz w Gdańsku i w Polsce przełomu XVI i XVII wieku.<br/><br/>
Ojciec [[BLOCK ABRAHAM van den | Abrahama]], [[BLOCK ISAAK van den | Isaaka]], [[BLOCK JACOB van den | Jacoba]] i [[BLOCK DAVID (Daniel) van den | Davida (Daniela)]] van den Blocków. {{author: JP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]