Tekst źródłowy strony LEGIONÓW, aleja

{{web}}
'''ALEJA LEGIONÓW''' (do 1945 Heeresanger, początkowo Am Heeresanger – Poligonowa, dosłownie: Przy Wojskowych Błoniach), jeden z najważniejszych traktów komunikacyjnych obecnego Dolnego Wrzeszcza i Gdańska, łączący [[WRZESZCZ | Wrzeszcz]] z [[ZASPA | Zaspą]]; powstała na początku lat 20. XX wieku na planie polnej drogi prowadzącej z węzła drogowego (dzisiejszy plac ks. Komorowskiego) na Großer Exerzierplatz (Wielki Plac Ćwiczeń; teren późniejszego [[LOTNISKA | lotniska]]); droga biegła na tyłach powstałego w latach 1912–1916 zespołu koszarowego wojsk łączności (Telegraphen-Kaserne), przypisanego wówczas do Brösener Weg (ul. Chrobrego; 1921–1939 siedziba instytucji państwowych oraz polonijnych, między innymi państwowe obserwatorium (Staatliches Observatorium), [[SZKOŁA NAWIGACYJNA | Szkoła Nawigacyjna]] (Staatliche Seefahrtschule), szkoła gdańskiej [[POLICJA | policji]] (Polizeischule), [[KOŚCIÓŁ ŚW. STANISŁAWA BISKUPA MĘCZENNIKA | kościół pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa Męczennika]], klub sportowy [[GEDANIA, klub sportowy | Gedania]], Polski Dom Akademicki „Bratniak”; 1939–1945 – koszary wojsk niemieckich; 1945–1956 – koszary Ludowego Wojska Polskiego; od 1957 siedziby szkół, między innymi Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa, Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich, [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytet Gdański]], Szkoła Podstawowa nr 49).<br/><br/>
W latach 1922–1939 powstała zabudowa po zachodniej stronie oraz za skrzyżowaniem z [[KOŚCIUSZKI, ulica | ul. Kościuszki]]: zwarte budownictwo socjalne w ramach Wielkiego Osiedla Wrzeszcz (Großsiedlung Langfuhr) – połączone ze sobą kilkukondygnacyjne bloki o identycznym układzie mieszkań. W okresie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] licznie zamieszkana przez gdańską Polonię. W 1930 roku aleją poprowadzono torowisko, reaktywowane w 1947; na przecięciu alei z obecną ul. Kościuszki w okresie 1930–1956 znajdowała się końcowa mijanka [[TRAMWAJE | tramwajów]], a w latach 1956–1983 pętla tramwajowa. W latach 30. środek alei obsadzono lipami i jaworami.<br/><br/>
Niewielkie zniszczenia w 1945 roku, głównie zabudowa na odcinku między ul. Aldony i pl. Wybickiego (plomby w 1953). Po 1974 w związku z przeniesieniem lotniska do [[RĘBIECHOWO | Rębiechowa]] i budową osiedla mieszkaniowego na dawnym lotnisku (dzielnica Zaspa) aleja zyskała przedłużenie w postaci al. Rokossowskiego (od 1990 al. Rzeczypospolitej), przedłużono także torowisko. W latach 1945–1953 nosiła nazwę Mieczysława Niedziałkowskiego, od 16 X 1953 Feliksa Dzierżyńskiego; nazwa obecna od 4 X 1989, nawiązuje do wojskowej przeszłości. {{author: JWas}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]