Tekst źródłowy strony AUTOBUSY MIEJSKIE

{{paper}}


'''AUTOBUSY MIEJSKIE. Do 1945.''' Po raz pierwszy odnotowane 13 VII 1912 jako „Auto Omnibus” na trasie Gdańsk – Stogi. Na stałe wprowadzone do życia miasta po roku 1920, z wykorzystaniem aut przystosowanych do transportu ludzi i bagaży oraz pojazdów przebudowanych na podwoziu samochodów ciężarowych. Do roku 1945 w użyciu były autobusy różnej proweniencji i marek. Zabierały od 16 do 42 pasażerów. Taką działalnością zajmowały się firmy prywatne. W miejskim transporcie odgrywała ona znikomą rolę, nienotowaną przez oficjalne statystyki. Główny ciężar transportu ludzi spoczywał na miejskich [[TRAMWAJE | tramwajach]] oraz podmiejskich liniach kolejowych ([[KOLEJ | kolej]]).<br/><br/>
Autobusy wspierały komunikację miejską tam, gdzie one nie docierały. Czasowo też zastępowały tramwaje na liniach zawieszonych, np. na trasie Hühnerberg (ul. Kurza) na [[DOLNE MIASTO | Dolnym Mieście]] – stocznie – [[DWORZEC GDAŃSK GŁÓWNY | Dworzec Główny]]). Ważną rolę odegrały natomiast w komunikacji masowej z odległymi dzielnicami, jak [[KRAKOWIEC | Krakowiec]] i [[STOGI | Stogi]], które – poza omnibusami konnymi, powozami czy drogą wodną – do 1927 roku nie posiadały innego stałego połączenia z centrum miasta. <br/><br/>
Brak źródeł nie pozwala stwierdzić, czy po roku 1935 istniała komunikacja łącząca nowe osiedla domków na [[SUCHANINO | Suchaninie]] (z ponad 2.000 mieszkańców) z [[WRZESZCZ | Wrzeszczem]] i Śródmieściem. Należy przypuszczać, że po roku 1940 budowane osiedle stoczniowe na [[CHEŁM | Chełmie]] musiało uzyskać, w celu dowozu robotników do miejsca pracy, połączenie autobusowe przez Bischofstal (ul. Stoczniowców). Inne rejony miasta nie wymagały do roku 1945 wprowadzenia rentownej dla inwestora komunikacji autobusowej. W związku z tym zainteresowanie firm przewozowych skierowane było na zorganizowanie komunikacji na trasach podmiejskich i międzymiastowych. Głównym węzłem komunikacyjnym był dworzec autobusowy na Heumarkt ([[TARG SIENNY | Targ Sienny]]), niektóre linie w kierunku Żuław rozpoczynały kursy przy Mattenbuden (ul. Szopy).<br/><br/>
Linie były zakładane przez różne firmy prywatne, zawieszane, wznawiane na tej samej trasie przez inne podmioty gospodarcze. Należy wymienić: działające w 1921 Autobus Aktiengesellschaft z linią na Stogi (kursowały autobusy mające 42 miejsca, w tym 32 siedzące; w 1921 przewiozły 103 659 pasażerów), Automobil Omnibus-Verkehr, z linią Gdańsk – Sopot (eksploatowano 10 samochodów, w 1921 – 205 412 pasażerów), firmę ze Sztutowa Gobbers und Schantz, której autobus zastąpił dawne powozy konne (Kariolposten) na trasie z Gdańska do tej miejscowości. W roku 1924 na trasie do Sopotu jeździły też autobusy firmy Labbudas Autobetrieb (ford, 16 miejsc siedzących).<br/><br/>
Od kwietnia 1925 Peters Autobus-Verkehr obsługiwała ważną trasę Gdańsk – Pruszcz Gdański przez Orunię. W latach 1926–1932 dominowało Danziger Verkehrsgesellschaft mbH (Gdańskie Towarzystwo Komunikacyjne spółka z o.o.), z biurem w 1928 roku w dawnych koszarach przy Hohe Seigen 37 (ul. Rybaki Górne) i garażami w dawnej [[FABRYKA KARABINÓW | fabryce karabinów]] przy Weidengasse 35/44 (ul. Łąkowa), przejęte 1 I 1933 roku przez Danziger Elektrische Straßenbahn AG (Gdańskie Tramwaje Elektryczne Spółka Akcyjna). Obsługiwało ono czasowo w mieście linię Hühnerberg (ul. Kurza) – Dworzec Główny, od 6 I 1926 roku  także stałe połączenie z Sopotem (w 1933 – 684 121 pasażerów). Od roku 1939 z bazą techniczną w części zajezdni tramwajowej przy obecnej ul. Partyzantów 12/14. Wśród firm prywatnych działających po 1930 była między innymi Weichbrodt und Fritz Schlawjinski, z biurem przy Schichaugasse 11 (ul. Jana z Kolna), eksploatująca od 7 VIII 1932 linię na trasie Gdańsk – Stogi – Górki Zachodnie – Przejazdowo. Do roku 1945 zmieniały się firmy obsługujące poszczególne połączenia; przebieg tras był odbiciem realnych potrzeb i został powtórzony po 1945 przez PKS dla tras międzymiastowych, a dla linii miejskich i podmiejskich – przez gdańskie przedsiębiorstwo komunikacji miejskiej. <br /><br />
{| class="tableGda"
|-
|+ Miejskie, podmiejskie i międzymiastowe linie autobusowe w 1929 roku 
|-	
! Trasa
! Długość (km)
! Czas przejazdu (min)
|-
| Dolne Miasto – Dworzec Główny – Stocznia Schichaua
| 3
| 20
|-
| Gdańsk – Wrzeszcz – Oliwa – Sopot
| 12
| 
|-
|Gdańsk – Stogi
| 10
| 
|-
| Gdańsk – Sobieszewo – Świbno – prom przez Wisłę – Mikoszewo – Sztutowo
| 37
| 105
|-
| Gdańsk – Orunia – Pruszcz Gdański
| 11
| 25
|-
| Gdańsk – Sobieszewo
| 14
| 
|-
| Gdańsk – Pruszcz Gdański – Różyny
| 18
| 45
|-
| Gdańsk – Kolbudy – Przywidz – Sucha Huta
| 35
| 90
|-
| Gdańsk – Straszyn – Ełganowo
| 30
| 90
|-
| Gdańsk – Pruszcz Gdański – Pawłowo
| 38
| 105
|-
| Gdańsk – Pruszcz Gdański – Mierzeszyn
| 28
| 60
|-
| Gdańsk – Żukowo – Kartuzy – Kościerzyna
| 50
| 120
|-
| Gdańsk – Wrzeszcz – Złota Karczma – Matarnia – Kartuzy
| 40
| 90
|-
| Gdańsk – Wocławy – Kiezmark – prom przez Wisłę – Nowy Dwór Gdański
| 50
| 120
|-
| Gdańsk – Koszwały – Kiezmark – prom przez Wisłę – Nowy Dwór Gdański
| 50
| 120
|-
| Gdańsk – Wocławy – Koźliny – Steblewo
| 30
| 90
|-
| Gdańsk – Płonia – Cedry Wielkie – Leszkowy
| 27
| 60
|-
| Gdańsk – Kiezmark – prom przez Wisłę – Ostaszewo – Nowy Staw – Malbork
| 65
| 195
|-
| Gdańsk – Kiezmark – prom przez Wisłę – Nowy Dwór Gdański – Elbląg
| 65
| 180
|-
| Gdańsk – Stogi – Górki Zachodnie – Płonia – Przejazdowo – Gdańsk <br /> (linia prywatna, uruchomiona 6 VIII 1932)
| style="vertical-align:top" | 25
| 
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}}
|}
<br />'''Od 1945.''' Po powołaniu w kwietniu 1945 roku polskich wojewódzkich i miejskich władz administracyjnych Zarządowi Miasta powierzono zorganizowanie osobowego transportu zbiorowego dla gdańskiej aglomeracji. Tak jak w wypadku tramwajów, znaleziono w mieście kilka ocalałych autobusów. Po ich remoncie zorganizowano późną wiosną 1945 roku kilka – nieregularnych jeszcze – linii autobusowych, łączących Gdańsk z Sopotem i Gdynią oraz z odległymi dzielnicami. Do roli pojazdów autobusowych przystosowano kilkanaście ciężarówek, budując na nich prowizoryczne karoserie z dykty. Kolejne autobusy (Büssing 900 n), porzucone przez uciekających w marcu 1945 roku Niemców, odnaleziono w 1947 w lasach w [[WYSPA SOBIESZEWSKA | Wyspy Sobieszewskiej]]. Wymagały poważnych remontów, które przeprowadzano w przeznaczonej docelowo na remizę autobusową dawnej zajezdni tramwajowej przy ul. Partyzantów 6/12.<br/><br/>
W latach 1945–1947 do czasu uruchomienia poszczególnych linii tramwajowych komunikację musiały zapewnić nieliczne autobusy. Uruchomienie linii tramwajowych pozwoliło zrezygnować z linii autobusowych dublujących ich trasy i skierować je tam, gdzie tramwaje nie docierały, w tym do Górek Zachodnich przez Stogi i do [[SOBIESZEWO | Sobieszewa]] przez Płonię (zob. [[PŁONIA WIELKA | Płonia Wielka]] oraz [[PŁONIA MAŁA | Płonia Mała]]). Ważnym wydarzeniem było uruchomienie w roku 1947 odremontowanych dwóch popularnych w mieście autobusów siodłowych marki Hanomag i Mercedes (zwanych przez kierowców Bajadera i Colombina), które na trasie od Urzędu Wojewódzkiego przy ul. Okopowej w Gdańsku do pl. Konstytucji w Gdyni mogły przewozić do 200 pasażerów. Eksploatowane były do roku 1955. <br/><br/>
Miejskim dworcem autobusowym stał się, tak jak do 1945, pl. 1 Maja (obecnie Targ Sienny). Po roku 1949 powstały linie na tzw. obecny stary Chełm, na Suchanino, do [[BRĘTOWO | Brętowa]]. W 1948 gdańskie przedsiębiorstwo zaczęło otrzymywać autobusy z przydziału centralnego. Początkowo było to 5 wozów typu Leyland OPSI, a w roku 1953 dalsze tego typu, przekazane z innych miast w ramach koncentracji taboru poszczególnych firm w danym mieście, co miało ułatwić ich obsługę techniczną. Obok Leylanda do Gdańska trafiły w ramach tej akcji kolejne wozy firmy Büssing. W 1956 tabor miejski zaczęły wzbogacać polskie autobusy SAN typu h01, następnie bardziej przystosowane do miejskiego ruchu AUTOSAN h-25 i h-27, których jeszcze w 1977 było 87, oraz pochodzące z importu pojazdy czeskiej Škody. Po roku 1960 stan bazy autobusowej zaczęły zwiększać polskie jelcze, różnych typów i serii, co pozwoliło na znaczny rozwój linii autobusowych w Gdańsku. Powstały linie na [[OLSZYNKA | Olszynkę]], w rejonie [[PRZYMORZE | Przymorza]], do [[OSOWA | Osowej]], do [[KRÓLEWSKA DOLINA | Królewskiej Doliny]]. W roku 1970 powstały linie łączące [[OLIWA | Oliwę]] przez [[JELITKOWO | Jelitkowo]] z ul. 23 Marca w Sopocie (numer 117 i 143).<br/><br/>
Po roku 1970 w gdańskiej komunikacji przez ponad 30 lat dominowały jelcze, w tym pojemne przegubowe: Jelcz 021, Jelcz mex, Jelcz Kar. Do Gdańska docierały tylko nieliczne (6 sztuk) centralnie przydzielane, francuskiego rodowodu, autobusy miejskie Jelcz-Berliet PR 100 i PR 110 u. Po 1965 zmienione zostały przystanki początkowe wielu tras. Obok pl. 1 Maja, potem zastąpionego przez [[TARG RAKOWY | Targ Rakowy]], wiele autobusów rozpoczynało bieg z pętli przy ul. Wałowej, inne – głównie linie w kierunku Chełmu i Oruni – od 1975 na nowym dworcu przy ul. Jana z Kolna. 3 X 2011 roku ze względu na budowę siedziby [[MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ | Muzeum II Wojny Światowej]] zamknięto pętlę przy ul. Wałowej (miejsce zawracania autobusów przeniesiono na placyku przy siedzibie Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, ul. Wałowa 41/43), 31 VIII 2013 z powodu budowy kompleksu biurowego [[TRYTON BUSINESS HOUSE | Tryton Business House]] przy ul. Jana z Kolna 11 zlikwidowano pętlę przy ul. Jana z Kolna, w miejscu której stanął związany z kompleksem siedmiokondygnacyjny parking samochodowy. Tymczasowe pętle usytuowano między innymi przy Dworcu Głównym, na ul. Wały Piastowskie i ul. Heweliusza. Miejsce nowego centralnego dworca autobusowego zaplanowano przy [[PLAC ZEBRAŃ LUDOWYCH | Placu Zebrań Ludowych]]. W efekcie zmiany planów urządzono prowizoryczną pętlę naprzeciwko, na placyku przy zbiegu 3 Maja, Giełguda i Dąbrowskiego, z zapleczem socjalnym w kontenerze, bez przystanków końcowych i początkowych. W 2017 roku oddano do użytku nową pętlę przy ul. Jana z Kolna, na terenie przylegającym od północnego-wschodu do parkingu Trytona (i poprzedniej pętli), bez przystanków końcowych i początkowych, umieszczonych przy ul. Wały Piastowskie.<br/><br/>
Rozwój terytorialny miasta oraz budowa nowych dzielnic mieszkaniowych odległych od linii tramwajowych zmusiły władze do utworzenia połączeń na Suchanino, do [[PIECKI | Piecek]] i [[MIGOWO | Migowa]] (teren SM Morena), na Orunię Górną, [[ŻABIANKA | Żabiankę]]. <br /> W roku 1978 oddano nową bazę autobusów miejskich z placem postojowym przy al. Hallera 142. Dotychczasową, przy ul. Partyzantów, początkowo przekształcono w centrum handlowe, następnie rozebrano, a działkę władze miasta sprzedały na cele budownictwa mieszkaniowego. W latach 1988-1997 funkcjonowała zajezdnia autobusowa w Kokoszkach. W 2017 pozyskano teren pod planowaną budowę nowej zajezdni w rejonie ul. Warszawskiej, ul. Jabłoniowej i al. Armii Krajowej, z planami zlikwidowania zajezdni przy al. Hallera.<br/><br/>
Po roku 1994, w ciągu 15 lat, nastąpiła kompletna wymiana miejskiego taboru autobusowego. Wozy starego typu zostały zastąpione w większości przez klimatyzowane, niskopodłogowe pojazdy zwykłe oraz przegubowe, o podwójnej pojemności. Władze miasta zakupiły w tym celu od producentów: w 1994 Mercedes 0405 n, w 1997 Neoplan 4020/3 i 4016, w 2000 Solaris Urbino 12, w 2002 MAN 20 typ NL 263 i przegubowe NG 313, w 2003 Solaris Urbino 18, w 2008 kolejne 45 autobusów Solaris 12 i 18, co pozwoliło wycofać z eksploatacji wszystkie typy starych autobusów Jelcz, a także uruchomić kolejne linie do powstających daleko od centrum miasta nowych dzielnic mieszkaniowych, głównie określanych jako Gdańsk-Południe, [[JASIEŃ | Jasień]], Migowo, [[MATEMBLEWO | Matemblewo]], [[KOWALE | Kowale]], [[KIEŁPINO GÓRNE | Kiełpino]]. W celu usprawnienia komunikacji na zatłoczonych ulicach Gdańska obok pętli przy ul. Witosa po uruchomieniu w roku 2007 linii tramwajowej na Chełm stworzono dworzec przesiadkowy dla pasażerów linii autobusowych z rejonu Gdańsk-Południe.<br/><br/>
W roku 2011 w Gdańsku funkcjonowały 74 linie zwykłe, 2 sezonowe oraz 10 nocnych. 26 X 2013 roku uruchomiono obsługiwaną przez miniautobusy linię nr 100, biegnącą ulicami Głównego i Starego Miasta (Dworzec Główny – Targ Węglowy – Ogarna – Mieszczańska – Kuśnierska – Chlebnicka – Klesza – Krowia – św. Ducha – Przędzalnicza – Szeroka – Tokarska – Warzywnicza – Targ Rybny – Podwale Staromiejskie – Igielnicka – Stolarska – Łagiewniki – Gnilna – Rajska – Podwale Grodzkie – Dworzec Główny). Stan taboru ciągle się zmienia. Ceny za przejazdy autobusami i tramwajami, niegdyś centralnie regulowane, po roku 1990 ustalane są przez władze miejskie. {{author: MrGl}} <br /><br />
{| class="tableGda"
|-
|+ Autobusy w Gdańsku po 1945 roku – statystyka
|-			
! Rok
! Linie
! Liczba pojazdów
! Liczba pasażerów
|-
| 1946
| 1
| 27
| 3420
|-
| 1950
| 4
| 22
| 4150
|-
| 1955
| 10
| 40
| 6700
|-
| 1960
| 15
| 70
| 17 037
|-
| 1965
| 19
| 96
| 42 593
|-
| 1970
| 24
| 124
| 40 663
|-
| 1975
| 
| 242
| 94 600
|-
| 1980
| 60
| 317
| 140 600
|-
| 1985
| 64
| 292
| 158 900
|-
| 1990
| 54
| 291
| 100 600
|-
| 1995
| 55
| 251
| 100 700
|-
| 2000
| 62
| 228
| 92 900
|-
| 2005
| 71
| 225
| 64 100
|-
| 2010
| 72
| 247
| około 65 000
|-
| 1 VII 2011
| 74 + 10 nocnych
| 
|
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}}
|}
{| class="tableGda"
|-
|+ Linie autobusowe w latach 1945–1955
|-
! Data
! Numer linii
! Trasa
! Długość (km)
|-
| 1945
| 
| Gdańsk, Dworzec Główny PKP – Wrzeszcz
| 3
|-
| 1945
| 
| Gdańsk, Dworzec Główny PKP – Nowy Port
| 10
|-
| 8 V 1946
|
| span style="white-space: nowrap" | Siedlce – Brama Oliwska (przesiadka na tramwaj do Wrzeszcza)
| 3
|-
| 7 VII 1946
|
| Gdańsk, Dworzec Główny PKP – Stogi
| 12
|-
| 2 X 1946
|
| Gdańsk, Dworzec Główny PKP – ul. Łąkowa
| 3
|-
| 1946*
| 101
| Gdańsk, ul. Okopowa – Gdynia, pl. Konstytucji
| 24
|-
| 1949
| 106
| pl. 1 Maja – Przeróbka – Wisłoujście**
| 9***
|-
| 1949
| 107
| pl. 1 Maja – Suchanino
| 3,4
|-
| span style="white-space: nowrap" | 31 XII 1949
| 108
| pl. 1 Maja – Chełm, ul. Buczka
| 2,2
|-
| po 1950
| 110
| Olszynka – Brętowo
| 11,4
|-
| po 1950
| 111
| pl. 1 Maja – Stogi – Górki Zachodnie
| 11
|-
| po 1950
| 112
| pl. 1 Maja – Płonia – Sobieszewo
| 14
|-
| po 1950
| 116
| Gdańsk – Brętowo Cegielnia – Olszynka
| 12,6
|-
| po 1950
| 118
| pl. 1 Maja – Pruszcz Gdański
| 11,2
|-
| class="authorEgTab" | *Funkcjonowała do około 1985 roku. **Po 1956 do Westerplatte. ***Trasa do Westerplatte: 11 km. <br /> {{author: MrGl}}
|}
{| class="tableGda"
|-
|+ Linie autobusowe w Gdańsku – stan na 1 VI 2012 roku
|-
! Numer
! Trasa
|- 
| class="tytulKol" colspan="2" | Linie dzienne (godz. 5.00–23.00)
|- 
| 106
| ul. Łąkowa (Akademia Muzyczna) – Wisłoujście – Westerplatte
|-
| 108
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Chełm, ul. Dragana – ul. Witosa – ul. Więckowskiego
|-
| 110
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Port Lotniczy Rębiechowo
|-
| 111
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Stogi – Górki Zachodnie
|-
| 112
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Przejazdowo – Sobieszewo – Przegalina
|-
| 113
| Łostowice, ul. Olimpijska – Platynowa – Orunia, ul. Gościnna
|-
| 115
| Gdańsk, Targ Rakowy – Suchanino – Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz
|-
| 116
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Matemblewo
|-
| 117
| Jelitkowo, ul. Kapliczna – Sopot – Przylesie, ul. 23 Marca
|-
| 118
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Chełm, ul. Witosa
|-
| 120
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Dolne Miasto
|-
| 122
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Oliwa – Sopot-Kamienny Potok
|-
| 123
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – Olszynka
|-
| 124
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Zaspa-Szpital – al. Hallera – Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz
|-
| 126
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Rębiechowo – Banino – Żukowo
|-
| 127
| ul. Zacna – Migowo, Osiedle Myśliwskie – Piecki – Wrzeszcz – Zaspa – Przymorze – Dworzec PKP Gdańsk-Oliwa
|-
| 129
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – Jaśkowa Dolina – Migowo
|-
| 130
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Suchanino – Migowo
|-
| 131
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Suchanino – Piecki – Matemblewo
|-
| 136
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Słowackiego – Niedźwiednik
|-
| 138
| ul. Łąkowa (Akademia Muzyczna) – Przeróbka – nabrzeże Przemysłowe – Wisłoujście – Westerplatte
|-
| 139
| Dworzec PKP Gdańsk-Oliwa – ul. Dąbrowszczaków – SKM Gdańsk-Przymorze
|-
| 142
| Gdańsk, Targ Rakowy – Siedlce – Piecki – ul. Słowackiego – Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz
|-
| 143
| Dworzec PKP Gdańsk-Oliwa – Przymorze – Jelitkowo – Sopot – ul. 23 Marca (Sanatorium „Leśnik”)
|-
| 148
| Nowy Port, ul. Władysława IV – Brzeźno – Przymorze – SKM Gdańsk-Żabianka
|-
| 149
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Polanki – SKM Gdańsk-Przymorze – ul. Krynicka
|-
| 151
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Orunia – Święty Wojciech
|-
| 154
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Trakt św. Wojciecha – Małomiejska – Orunia Górna
|-
| 155
| Ujeścisko, ul. Świętokrzyska – ul. Wieżycka – Kowale, ul. Jaworzniaków
|-
| 156
| Chełm, ul. Witosa – Ujeścisko – ul. Armii Krajowej – Szadółki – Rębowo – ul. Czermińskiego
|-
| 157
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Słowackiego – Złota Karczma – Kokoszki – Bysewo
|-
| 162
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Jaśkowa Dolna – Piecki – ul. Nowolipie – ul. Łostowicka – ul. Łódzka – Orunia Górna
|-
| 164
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Matejki – ul. Sobieskiego – ul. Nowolipie – ul. Łostowicka – al. Armii Krajowej – Jasień, ul. Pólnicy
|-
| 166
| ul. Zacna – ul. Piekarnicza – ul. Nowolipie – ul. Kartuska – ul. Podwale Przedmiejskie – ul. Elbląska – Rafineria
|-
| 167
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – Jasień – Karczemki – Bysewo
|-
| 168
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – Jasień – Kiełpino Górne
|-
| 169
| Gdańsk-Oliwa (pętla tramwajowa) – ul. Spacerowa – Gdańsk-Osowa
|-
| 171
| Gdańsk-Oliwa (pętla tramwajowa) – ul. Myśliborska – Chwaszczyno – Gdynia – Dąbrowa
|-
| 174
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – ul. Łostowicka – ul. Warszawska – Szadółki – Otomin
|-
| 175
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – ul. Łostowicka – ul. Łódzka – ul. Świętokrzyska – ul. Niepołomicka – Maćkowy Mleczarnia
|- 
| 178
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – ul. Podwale Przedmiejskie – ul. Na Szańcach – Olszynka (szkoła)
|-
| 179
| Gdańsk-Oliwa (pętla tramwajowa) – ul. Spacerowa – Gdańsk-Osowa – Gdańsk-Owczarnia
|-
| 183
| Niedźwiednik – ul. Potokowa – ul. Nowolipie – ul. Kartuska – Gdańsk, Targ Rakowy
|-
| 184
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Powstańców Warszawskich – Suchanino – Piecki – ul. Wileńska
|-
| 186
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Podwale Przedmiejskie – ul. Elbląska – Płonia – Sobieszewo – Górki Wschodnie
|-
| 188
| Nowy Port, ul. Władysława IV – Brzeźno – al. Jana Pawła II – Zaspa – SKM Gdańsk-Zaspa
|-
| 189
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Trakt św. Wojciecha – ul. Starogardzka – Maćkowy Mleczarnia
|-
| 195
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – ul. Łostowicka – Chełm, ul. Więckowskiego
|-
| 199
| Dworzec PKP Gdańsk-Oliwa – ul. Czerwony Dwór – al. Grunwaldzka – ul. Sobieskiego – Suchanino, ul. Kurpińskiego
|-
| 200
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – Trakt św. Wojciecha – Orunia – Pruszcz Gdański, osiedle Wschód
|-
| 205
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – Trakt św. Wojciecha – Orunia – Pruszcz Gdański, osiedle Komarowo
|-
| 207
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – Trakt św. Wojciecha – Orunia – Pruszcz Gdański, osiedle Komarowo
|-
| 210
| Dworzec PKP Gdańsk-Osowa – Port Lotniczy Rębiechowo – ul. Słowackiego – al. Grunwaldzka – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Trakt św. Wojciecha – Orunia, ul. Gościnna
|-
| 212
| ul. Łąkowa – ul. Elbląska – Przejazdowo – Przegalina – Sobieszewo
|-
| 213
| Łostowice, ul. Świętokrzyska – ul. Niepołomicka – ul. Olimpijska
|-
| 222*
| Oliwa (pętla tramwajowa) – ZOO
|-
| 227
| Jelitkowo, ul. Pomorska – Przymorze – Zaspa – ul. Kościuszki – ul. Słowackiego – Piecki – ul. Łostowicka – Chełm, ul. Cienista
|-
| 232
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Okopowa – Trakt św. Wojciecha – Orunia – Pruszcz Gdański CER
|-
| 255
| Łostowice, ul. Świętokrzyska – ul. Wieżycka – Kowale, ul. Apolina
|-
| 256
| Brama Oliwska – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Trakt św.Wojciecha – ul. Świętokrzyska – Kowale – Jankowo
|-
| 262
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – ul. Jaśkowa Dolina – Piecki – ul. Nowolipie – ul. Łostowicka – ul. Świętokrzyska – Kowale, ul. Jaworzniaków
|-
| 264
| Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – al. Grunwaldzka – ul. Sobieskiego – Emaus – ul. Myśliwska – Jasień, ul. Pólnicy
|-
| 275
| Łostowice (osiedle Kolorowe), ul. Srebrna – ul. Świętokrzyska – Zakoniczyn, ul. Kampinoska
|-
| 283
| SKM Gdańsk-Politechnika – ul. Smoluchowskiego – ul. Schuberta – ul. Rakoczego – Piecki – ul. Potokowa – Niedźwiednik, ul. Leśna Góra
|-
| 295
| Zakoniczyn, ul. Niepołomicka – Łostowice, ul. Świętokrzyska
|-
| 367
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Hucisko – ul. Kartuska – Kiełpino – Bysewo
|-
| 384
| ul. Wałowa – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Targ Rakowy – ul. Bema – Suchanino – Piecki – Migowo
|-
| 512
| Gdańsk-Sobieszewo – ul. Wieniecka – Przegalina
|-
| 525
| ul. Jana z Kolna – Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Kartuska – Bysewo
|-
| 574
| Otomin – ul. Jabłoniowa – Jasień, ul. Pólnicy
|-
| 578
| Olszynka (szkoła) – ul. Zawodzie – Olszynka (szkoła)
|-
| class="tytulKol" colspan="2" | Linie nocne (godz. 23.00–5.00)
|-
| N 1
| Orunia Górna – Chełm – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Przymorze – Oliwa – Sopot – Sopot-Brodwinowo – Gdynia – Osowa
|-
| N 2
| ul. Zacna – Migowo – Piecki – Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz – al. Hallera
|-
| N 3
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Kartuska – Port Lotniczy Rębiechowo – ul. Słowackiego – Dworzec PKP Gdańsk-Wrzeszcz
|-
| N 4
| Jelitkowo, ul. Kapliczna – Oliwa (pętla tramwajowa) – Uniwersytet – Galeria Bałtycka – Opera Bałtycka – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Chełm, ul. Witosa – ul. Płocka – Kowale, ul. Jaworzniaków
|-
| N 5
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – Orunia – Święty Wojciech – Pruszcz Gdański (Urząd Skarbowy)
|-
| N 6
| Niedźwiednik – ul. Potokowa – Migowo – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Nowy Port – Przymorze – Żabianka SKM
|-
| N 7
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Podwale Przedmiejskie – Płonia – Sobieszewo
|-
| N 8
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Podwale Przedmiejskie – Przeróbka – Stogi – Górki Zachodnie
|-
| N 9
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Podwale Przedmiejskie – ul. Elbląska – Przejazdowo – Sobieszewo – Przegalina
|-
| N 11
| Dworzec PKP Gdańsk Główny – ul. Podwale Przedmiejskie – Olszynka
|-
| N 13
| Przymorze, ul. Chłopska – Przymorze SKM – Galeria Bałtycka – Opera Bałtycka – Dworzec PKP Gdańsk Główny – Chełm, ul. Cieszyńskiego – ul. Łódzka – ul. Olimpijska (osiedle Cztery Pory Roku)
|-
| class="authorEgTab" | *Linia sezonowa. <br /> {{author: MrGl}}
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]