Tekst źródłowy strony JEDNORAŁ TADEUSZ, dyrektor Instytutu Morskiego w Gdańsku

{{web}}
'''TADEUSZ JEDNORAŁ''' (25 VII 1927 Chełm, lubelskie – 27 I 2011 Gdańsk), naukowiec, specjalista hydrotechniki, oceanologii, dyrektor [[INSTYTUT MORSKI| Instytutu Morskiego w Gdańsku]]. Syn Jana i Michaliny (1906–2006) z domu Goleń. W latach 1942–1944 był robotnikiem w Przedsiębiorstwie Budowlanym w Chełmie, 1944–1945 w tamtejszym Przedsiębiorstwie Malarstwa Dekoracyjnego. 
W Gdańsku od jesieni 1945 roku, do 1946 pracował jako robotnik budowlany w [[STOCZNIA GDAŃSKA| Stoczni nr 1]] . W 1950 roku ukończył gdańskie Państwowe Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, w 1954 został absolwentem studiów I stopnia Wydziału Hydrotechniki [[POLITECHNIKA GDAŃSKA| Politechniki Gdańskiej (PG)]], w 1958 studiów II stopnia, które ukończył jako magister inżynier budownictwa wodnego. Od 1962 roku doktor (na Wydziale Budownictwa Wodnego PG), od 1971 profesor nadzwyczajny. <br/><br/>
Pracę zawodową rozpoczął jeszcze w czasie studiów. W latach 1953–1954 był zatrudniony w Państwowym Przedsiębiorstwie Budowlanym Hydrotrest Oddział w Gdańsku (później Hydrobudowa Gdańsk SA), 1954–1998 w Instytucie Morskim, gdzie od 1966 do 1970 pełnił funkcję zastępcy dyrektora do spraw naukowych, a w okresie 1970–1982 dyrektora. Ponadto był kierownikiem zespołów naukowych zajmujących się badaniami nad modernizacją i rozbudową portów polskich oraz eksploatacji zasobów Bałtyku. Za projekt budowy Portu Północnego w 1976 roku otrzymał zespołową Nagrodę Państwową I stopnia. W latach 1982–2000 pracował w Oddziale Morskim Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego Instytutu Badawczego w Gdyni. 
Od 1996 roku jeden z głównych autorów naukowej koncepcji budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną w Skowronkach (Kanał Z–Z: Zatoka–Zalew), przygotował między innymi prace: ''Koncepcja budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną łączącego porty Zalewu Wiślanego z Morzem Bałtyckim (Korzyści wynikające z realizacji powyższej inwestycji)'' (2004), ''Kanał przez Mierzeję: koncepcja, uwarunkowania i skutki budowy Kanału ZZ łączącego Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską'' (2006, wraz z Jerzym Wcisłą). <br/><br/>
Autor publikacji na temat ekologii, statystyki matematycznej, hydrotechniki, między innymi: ''Zastosowanie statystyki matematycznej w badaniach morza'' (1983), ''Długookresowe zmiany parametrów charakterystycznych atmosfery i hydrosfery rejonu południowego Bałtyku'' (1986), ''Wybrane zagadnienia ekorozwoju Półwyspu Helskiego i Zatoki Puckiej'' (1993). W latach 1980–2010 był członkiem Kolegium Redakcyjnego czasopisma [[INŻYNIERIA MORSKA I GEOTECHNIKA| „Inżynieria Morska i Geotechnika”]], zakładał i redagował dział „Zagadnienia ogólne i ochrona środowiska”. <br/><br/>
Członek Komitetu Badań Morza Polskiej Akademii Nauk (PAN; 1970–1990), Wydziału VII PAN (Nauk o Ziemi i Nauk Górniczych), Wydziału IV PAN (Nauk Technicznych), Rady Głównej Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki (1974–1980), [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE| Gdańskiego Towarzystwa Naukowego]] (w latach 1989–2004 przewodniczący oddziału gdańskiego, a następnie jego honorowy członek), należał też do Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych. Członek Pomorskiej Rady Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej (1988–1998 przewodniczący Rady Wojewódzkiej, 1999–2000 prezes zarządu, 2002–2011 wiceprezes zarządu). Współpracownik Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie. <br/><br/>
Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Orderem Sztandaru Pracy II klasy (1989), odznaką honorową [[ZA ZASŁUGI DLA GDAŃSKA| „Za Zasługi dla Gdańska”]] (1966), odznaką honorową [[ZASŁUŻONYM ZIEMI GDAŃSKIEJ| „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”]] (1967), złotą odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” (1964). Laureat nagrody wojewody gdańskiego za osiągnięcia w dziedzinie nauki (1980). <br/><br/>
Był żonaty z Heleną z domu Glińską (16 VI 1934 – 28 V 2013). Oboje zostali pochowani na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]]. {{author: WP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]