Tekst źródłowy strony LABES FRIEDRICH, pastor kościoła św. Jakuba

{{web}}

'''FRIEDRICH LABES''' (chrzest 16 II 1762 Gdańsk – 17 IV 1809 Gdańsk), kaznodzieja [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Stare Miasto) | kościoła św. Jakuba]] na [[STARE MIASTO | Starym Mieście Gdańsku]]. Syn pochodzącego z Bukowa Morskiego koło Darłowa Caspara Labesa (pochowany 12 XI 1763 w wieku 49), od 28 XI 1753 dysponującego kupieckim [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwem Gdańska]], m.in. kapitana 9. chorągwi 
[[KWARTAŁY | Kwartału Szerokiego]] (1756), i poślubionej 6 XII 1753 w gdańskim [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (gdzie oboje spoczęli w kaplicy rodziny von Kempen) Christiny Juliany Wallerstein (pochowana 11 XII 1770 w wieku 46 lat). Brat m.in. [[LABES JOHANN, kupiec, senator | Johanna Labesa]]. Po wczesnej stracie ojca wychowywani byli w domu dziadka, rajcy [[LICHTENBERGER JOHANN JACOB, rajca | Johanna Jacoba Lichtenbergera]].<br/><br/>
4 IX 1777 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], od sierpnia 1779 uczył się w klasie najwyższej (primie), dysputę końcową, pod kierunkiem [[TRENDELENBURG JOHANN GEORG, pedagog, senator | Johanna Georga Trendelenburga]], przeprowadził 8 VIII 1782. Od 1782 studiował teologię w Getyndze, w 1786 w Lipsku. Po studiach razem z bratem Johannem odbył podróż edukacyjną po Holandii i Anglii. 21 X 1788 zweryfikowany w Gdańsku przez [[LUTERANIE | Ministerium Duchowne]]. W latach 1790–1795 kaznodzieja w [[DOM DOBROCZYNNOŚCI | Domu Dobroczynności]] (Spendhaus), od października 1795 do 1802 pastor [[KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA I ŚW. JANA BOSKO | kościoła św. Jerzego]] (St. Georg) na [[ORUNIA | Oruni]], w 1802–1809 kaznodzieja kościoła św. Jakuba. Za jego czasów kościół zajęty został w 1807 przez wojska napoleońskie, początkowo służąc za więzienie dla jeńców pruskich i rosyjskich, następnie za magazyn. Dzięki głównie jego staraniom udało się po kilku miesiącach odzyskać świątynię, pierwsze po tym wydarzeniu nabożeństwo odprawił 7 II 1808. <br/><br/>
Około 1790 w Gdańsku ożenił się z Adelgundą Christiną (29 I 1769 Gdańsk – 20 II 1809), córką [[GRODDECK MICHAEL, burmistrz Gdańska | Michaela Groddecka]], zmarłą po porodzie. Nie potrafił sobie poradzić z żalem za utratą żony, zmarł dwa miesiące po niej, wedle współczesnych na „gorączkę nerwową”. Ojciec Johanna Carla Martina Martina (18 XI 1794/1795 Kwidzyn), w latach 1814/1815 studenta teologii w Królewcu, od 1820 pastora połączonych parafii w Riesenkirch (Obrzynowo) i Riesenwalde (Stańskowo) koło Riesenburga (Prabut), od 1823 pastora parafii gminnej Prabutach, 4 IX 1831 wprowadzony przez radcę miejscowego konsystorza, superintendenta  i pastora kwidzyńskiej katedry, Carla Friedricha Heinricha Giehlowa (ur. 2 VI 1788 Cottbus) na urząd pastora tamtejszej parafii miejskiej, który pełnił do 1859. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>


'''Bibliografia''':<br/>
''Das jetzte-lebende Dantzig'', Dantzig 1756, s. 52. <br/>
''Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814'', wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 186.<br/>
''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', opr. Zenon Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 359. <br/>
Blech Ahraham E., ''Geschichte der siebenjährigen Leiden Danzigs von 1807 –1814'', Danzig 1815, s. 21. <br/> 
Duisburg Friedrich C., ''Versuch einer historisch-topographischen Beschreibung der freien Stadt Danzig'', Danzig 1809. s. 150. <br/>
Hartung George Friedrich, ''Akademisches Erinnerungs-Buch für die, welche in den Jahren 1787–1817 die Königsberger Universität bezogen haben'', Königsberg 1825, s. 217.<br/>
Kościelak Sławomir, ''Kaznodzieje ewangeliccy w kościele św. Jakuba'', w: ''Szpital i kościół św. Jakuba. 600 lat fundacji gildii szyprów w Gdańsku'', Toruń 2009, s. 190.<br/>
Prätorius Ephraim, D''antziger-Lehrer Gedächtniβ ...'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 19, 36, 62, 99.<br/>
Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1834, s. 68, 87, 241, 243, 245. <br/>
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. I, 295.