Tekst źródłowy strony UNSELT SAMUEL FRIEDRICH, rektor szkół gdańskich

{{web}}
[[File: Samuel_Fr._Unselt.jpg |thumb| Samuel Friedrich Unselt]]
[[File: Samuel_F._Unselt.jpg |thumb| Strona tytułowa gdańskiej dysertacji Samuela Friedricha Unselta z 1763]]
[[File: S._F._Unselt.jpg |thumb| Strona tytułowa lipskiej rozprawy Samuela Friedricha Unselta, dedykowanej Radzie Miasta Gdańska, 1766]]


'''SAMUEL FRIEDRICH UNSELT''' (11 II 1742 Gdańsk – 1 V 1790 Güttland (Koźliny, Żuławy Gdańskie)), rektor [[SZKOŁA ŚW. JANA | szkoły św. Jana]] i [[SZKOŁA MARIACKA | szkoły mariackiej]]. Syn [[UNSELT JOHANN DANIEL, pastor w kościele św. Katarzyny | Johanna Daniela Unselta]] i jego drugiej żony Susanny Glagau, przyrodni brat Johanna Philippa, brat Daniela Aegidiusa. Od 1757 uczeń [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], w 1763 bronił w dyspucie rozprawy o naturze nawrócenia (''Dissertatio de Natura Conversionis''). Od 1765 student teologii w Jenie, od 1765 w Lipsku, gdzie pozostawał pod wpływem Christiana Fürchtegotta Gellerta (1715–1769), prowadzącego wykłady o moralności. Podczas studiów korzystał ze stypendium, ustanowionego w 1683 przez gdańszczankę, Marię Wieder z domu Treschenberg, a zawiadywanego przez [[RADA MIEJSKA | Radę Miejską Gdańska]]. Niewątpliwie z tego też powodu publikując w 1766 w Lipsku ''Dissertatio de Locorum Veteris Testamenti in Nova Accormmodatione Orthodoxal'', dedykował swoje dzieło tejże Radzie. <br/><br/>
Po studiach wrócił do Gdańska, 23 III 1768 zweryfikowany przez [[LUTERANIE | Ministerium Duchowne]]. Od 1768 do 1771 był rektorem szkoły św. Jana, w 1771–1780 rektorem szkoły mariackiej. Jednocześnie (mimo przejścia do szkoły mariackiej) od 1768 był opiekunem [[ZAPPIO ZACHARIAS, kupiec, filantrop | Biblioteki Zappia]] w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]]. Zyskał miano dobrego wychowawcy, który kontaktem i rozmowami z młodzieżą osiągał więcej niż inni, stosujący regulaminowy system kar. Friedrich Maurer (1749–1825), wydawca ''Briefe über Danzig'' (''Listy o Gdańsku'', Berlin 1794), określał go „największym nauczycielem (Schulmann) Gdańska”, pisał o nim podobnie kantor kościoła św. Jana [[HINGELBERG GOTTFRIED, muzyk | Gottfried Hingelberg]] w swojej rozprawie o gdańskiej muzyce (''Über Danziger Musik und Musiker'', Elbing 1785). Wyświęcony w 1780, od 27 VIII 1780 był pastorem w Pruszczu Gdańskim, od 11 XI 1786 w Koźlinach, w obu parafiach miał opinię dobrego kaznodziei.<br/><br/>
Był respondentem uniwersytetu w Lipsku. Autor mów żałobnych, m.in. wygłoszonych podczas uroczystości pogrzebowych 15 VII 1773 Michaela Gottfrieda Schmidta (10 XI 1728 –27 VI 1773), syna burmistrza [[SCHMIDT MICHAEL, burmistrz Gdańska | Michaela Schmidta]], 24 XI 1774 sekretarza miasta Konstantina Ernsta Groddecka (16 XI 1735 – 9 XI 1774), syna burmistrza [[GRODDECK KARL, burmistrz Gdańska | Karla Groddecka]], 29 XII 1774 Johanny Cathariny, żony byłego burmistrza Torunia Johanna Samuela Zernecke (1713–1780), 27 VIII 1776 burmistrza [[WEICKHMANN GOTTLIEB GABRIEL von, burmistrz Gdańska | Gottlieba Gabriela Weickhmanna]], 15 II 1776  rajcy i [[BURGRABIOWIE| burgrabiego]] królewskiego w Gdańsku (1760) Johanna Friedricha Schumanna (1 XII 1709 – 22 I 1776), 26 V 1780 Florentiny Marii Meyer, żony burmistrza [[GRALATH KARL FRIEDRICH von, burmistrz Gdańska | Karla Friedricha Gralatha]].<br/><br/>
Od 12 XI 1772 żonaty był z Charlotte Dorotheą (chrzest 29 V 1749 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP) – 26 II 1819 Cedry Wielkie), córką kupca, od 1754 właściciela [[DWÓR VI „DWÓR REYMANNÓW” | Dworu VI]] na Polankach, Daniela Heinricha Setaua (chrzest 12 II 1715 w kościele NMP – pochowany 29 VII 1776 tamże), z którą miał ochrzczone w kościele NMP, dzieci: Henriettą Louisą (pochowana 19 XII 1800) i Justinę Friederike (chrzest 26 X 1773 – 4 IV 1814, pochowana 29 t.m. w [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościele Zbawiciela]] na [[ZAROŚLAK | Zaroślaku]] w grobie nr 125), obie były żonami kupca [[REINICK DANIEL FRIEDRICH, kupiec, radny | Daniela Friedricha Reinicka]], Johannę Henriette Philippine (chrzest 19 IX 1775) oraz [[UNSELT AUGUST WILHELM FRIEDRICH, rektor szkoły św. Barbary, pastor | Augusta Wilhelma Friedricha]]. <br/><br/>
Jeszcze w 1790 wspomnienia o nim opublikował [[LENGNICH KARL BENJAMIN, uczony, archidiakon kościoła NMP | Karl Benjamin Lengnich]], dołączając do nich wybrane wiersze zmarłego. W posiadaniu syna Augusta Wilhelma pozostawał zbiór jego pism i zwłaszcza  wierszy (''Abbhandlungen über Samuel Friedrich Unselt und einige Gedichte von ihm''), przekazany następnie jego z kolei córce Helenie, żonie od 1850 [[ZERNECKE KARL FRIEDRICH, dzierżawca ziemski | Karla Friedricha Zernecke]], ich syn, Walter Friedrich Heinrich Zernecke podarował zbiór gdańskiej [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Bibliotece Miejskiej]]. {{author:JANSZ}}  [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]  <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
'''Bibliografia''':<br/>
Dzienis Helena, ''Ślady rodziny Zernecke w zbiorach Biblioteki Gdańskiej'', „Libri Gedanenses”, t. 31/32, 2015, s. 35. <br/>
Faber Walther, ''Die Johannisschule in Danzig vom Mittelalter bis zum Jahre 1824'', Danzig 1925, s. 80–81, 112.<br/>
Kotarski Edmund, ''Fundacje stypendialne w dawnym Gdańsku'', w: ''Fundacje i fundatorzy w średniowieczu i epoce nowożytnej'', red. Edward Opaliński i Tomasz Wiślicz, Warszawa 2000, s. 112. <br/>
Prätorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtniβ...'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 38, 65, 98.<br/>
Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1834, s. 88, 101.<br/>
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert'',  Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 418; 4, 300, 479.