Tekst źródłowy strony STRAUSS MICHAEL, archidiakon kościoła NMP

{{web}}
[[File: 1_Michael_Strauss.jpg |thumb| Pierwsza strona rozporządzenia Rady Miejskiej Gdańsk zakazującej bez jej wiedzy i zgody publikowanie w całości bądź we fragmentach dzieła Michaela Straussa, druk: 9 IX 1695]]
[[File: Michael_Strauss.jpg |thumb| Strona tytułowa katalogu aukcyjnego biblioteki Michaela Straussa, 1699]]
'''MICHAEL STRAUSS''' (ochrzczony 6 X 1641 w [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja)| kościele Bożego Ciała]] w Gdańsku – 7 I 1699 Gdańsk), archidiakon [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP). Syn Hermanna (ur. 1610) i jego drugiej, poślubionej w 1640, żony Barbary. Starszy brat przyrodni pastora [[STRAUSS JOHANN, pastor kościoła św. Jana | Johanna Straussa]], miał ponadto trzy siostry i pięciu przyrodnich braci, z których żadne nie przeżyło wczesnego dzieciństwa.<br/><br/>
Od maja 1650 uczeń gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Po studiach i zweryfikowaniu przez gdańskie [[LUTERANIE | Ministerium Duchowne]] wyświęcony 31 V 1662, od 1667 katecheta w Grabinach-Zameczku (Herren-Grebin). 20 V 1672 wyznaczony został na kaznodzieję–administratora parafii w Koźlinach (Güttland), wprowadzony na ten urząd 7 czerwca tego roku. Od 2 VII 1673 diakon w gdańskim [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]], po wygłoszeniu pożegnalnego kazania 22 XI 1682 tydzień później przeszedł do kościoła NMP, gdzie do śmierci pełnił obowiązki diakona i archidiakona. Jednocześnie był kaznodzieją w [[DOM POPRAWY | Domu Poprawy]] na [[ZAMCZYSKO | Zamczysku]]. <br/><br/>
Brał udział w zapoczątkowanym w 1692 sporze [[SCHELWIG SAMUEL, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Samuela Schelwiga]] z wyznawcą pietyzmu, pastorem kościoła NMP [[SCHÜTZ CONSTANTIN, pastor kościoła NMP| Constantinem Schützem]]. Po odbytych z oboma adwersarzami osobnych rozmowach, 6 V 1693 gdańska [[RADA MIEJSKA | Rada Miejska]] opublikowała deklarację, mającą załagodzić spór. Mimo to poparł w swoich kazaniach stanowisko Samuela Schelwiga, podobnie jak senior [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]] Andreas Kühn. Na te wystąpienia jeszcze w 1693 Constantin Schütz zareagował opublikowaniem polemiki ''Christliche Erinnerung An die Evangelische Lutherische Gemeine in Dantzig''. Ponieważ temperatura sporu rosła i dołączali do niego kolejni duchowni, drukowanym 9 IX 1695 rozporządzeniem Rada Miejska zakazała mu dalszego toczenia polemiki pod groźbą m.in. zakazu głoszenia kazań, zapowiedziała też konfiskatę drukowanej we Frankfurcie i Lipsku jego broszury przeciwko Schützowi, a w Gdańsku zakazała jej czytania. <br/><br/>
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy z bliżej nieznaną Ursulą, po raz drugi 11 VI 1683 w kościele NMP ożenił się z Adelgundą (pochowana 19 XII 1698, w wieku 43 lat), córką Nicolausa Fincka. Ojciec dzieci chrzczonych w kościele NMP: Abrahama (chrzest 11 XII 1672?), Ludwiga Arnolda (chrzest 23 III 1684), Daniela Gottlieba (chrzest 28 XII 1685), Johanny Philipiny (chrzest 1 VIII 1687), Concordii Renathy, od ślubu tamże 14 II 1708 żony Hartmanna Freunda, Eduarda Conrada (chrzest 31 V 1691). Pochowany 15 I 1699 przy drugiej żonie w kościele NMP, w grobie nr 265. {{author:BŚ}} {{author:JANSZ}}[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
'''Bibliografia''': <br/>
''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 166.<br/>
Kotarski Edmund, ''Gdańska poezja okolicznościowa XVII wieku'', Gdańsk 1993, s. 23.<br/>
Lewandowska Liliana, ''Zwischen der lutherischen Orthodoxie und dem Pietismus in Danzig im Ausgang des 17. Jahrhunderts'', “Documenta Pragensia”, t. 33, Praga 2016, s. 488–499. <br/>
Praetorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtniβ...'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 3, 6, 29, 38, 50. <br/>
Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1834, s. 36, 44, 75, 100. <br/>
Schnaase Eduard, ''Geschichte der evangelischen Kirche Danzigs actenmässig Dargestellt'', Danzig 1863, s. 66, 99, 336.<br/>
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert'', Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 217; 2, 539.