Tekst źródłowy strony GNOSPISU JOHANN EPHRAIM, diakon kościoła św. Katarzyny

{{web}}
[[File: Johannes_E._Gnospius.jpg |thumb| Johann Ephraim Gnospius, strona tytułowa rozprawy ''De Ortu Mundi Ex Veterum Philosophorum Sententiis...'', 1707]]
[[File: Gnospius_Johann_Ep..jpg |thumb| Johann Ephraim Gnospius, strona tytułowa utworu żałobnego napisanego po śmierci brata Nathanela Gottlieba, 1734]]
'''JOHANN EPHRAIM GNOSPISU''' (1683 Gdańsk – 17 VI 1736 Gdańsk), diakon w [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościele św. Katarzyny]]. Syn kaznodziei i diakona [[GNOSPIUS ANDREAS, kaznodzieja kościoła w Wisłoujściu | Andreasa Gnospiusa]]. W sierpniu 1688 zapisany został do początkującej klasy gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. W 1702, wraz z bratem Nathanelem Gottliebem (późniejszym rajcą w Toruniu), rozpoczął studia w Wittenberdze, kontynuował naukę w Lipsku, ukończył ją uzyskaniem tytułu magistra filozofii i teologii w Lejdzie w 1709.<br/><br/>
W 1713 został kandydatem(tzn. zdał wymagane egzaminy) gdańskiego [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]]. Po śmierci 3 III 1714 Friedricha Buchera, m.in. diakona kościoła św. Katarzyny (i ojca późniejszego pastora [[BÜCHER CHRISTIAN BERNHARD, pastor | Christiana Bernharda Büchera]]), jego kandydaturę na wakujące stanowisko wysunęli prowizorzy tego kościoła i starsi gminy. W wyborach (zgłoszono ośmiu kandydatów) członkowie gminy oddali na niego 113 głosów, lepszy wynik – 117 głosów – otrzymał profesor Gimnazjum Akademickiego [[SCHELWIG GOTTLIEB, profesor Gimnazjum Akademickiego | Gottlieb Schelwig]]. Mimo to, jak i braku poparcia rajców, 20 VIII 1714 otrzymał jednak urząd diakona. <br/><br/>
W czasach uczniowskich, w 1699, był autorem wiersza gratulacyjnego z okazji ślubu [[DIESSELDORF JOHANN GOTTFRIED, burmistrz Gdańska | Johanna Gotffrieda von Diesseldorfa]]. W czasach studenckich autor wielu publikowanych drukiem rozpraw, m.in. ''De teletis, sive Graecorum theologia physica'' (Wittenberga 1706), często wznawianej (ostatnie wydanie w 2015) ''De Ortu Mundi Ex Veterum Philosophorum Sententiis....'' (''O pochodzeniu świata wedle poglądów starożytnych filozofów...'', Wittenberga 1707), czy ''Exercitatio Theologica, Qua Recens Portentum Exegeticum, Antichristum M. Esse Nationem Judaicam Examinatur...'' (Wittenberga 1707). W 1734 żegnał żałobnym wierszem brata Nathanaela. Był właścicielem pokaźnej biblioteki, sprzedanej na aukcji po jego śmierci. {{author:JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> 
'''Bibliografia''': <br/>
''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 254.<br/>
Kościelak Sławomir, ''Rada Miejska – świecki zwierzchnik luterańskiego kościoła w nowożytnym Gdańsku'', w: ''Rządzący i rządzeni. Władza i społeczeństwo Gdańska od średniowiecza po współczesność'', Gdańsk 2015, s. 50 i nn.<br/>
Praetorius Ephraim ''Danziger Lehrer Gedächtniß...'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 8, 80. <br/>
Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1834, s. 50.<br/>
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, s. 301.