Tekst źródłowy strony GIEŁDZIK HENRYK, inżynier budowy okrętów

{{web}}
[[File:  Henryk_Giełdzik.png |thumb|  Od prawej: Henryk Giełdzik, [[URBANOWICZ WITOLD JAN, profesor Politechniki Gdańskiej | Witold Urbanowicz]], Olgierd Jabłoński, 1950]]
'''HENRYK GIEŁDZIK''' (12 IV 1906 Duisburg, Niemcy – 11 X 1981 Gdynia), inżynier budowy okrętów, współprojektant pierwszego polskiego statku pełnomorskiego „Olza”, główny projektant [[SOŁDEK, statek| „Sołdka”]]. Syn Wincentego (1 I 1877 – 6 IX 1953 Gdańsk) i Józefy z domu Haegenbarth (27 II 1881 – 25 X 1964 Gdańsk). Od 1918 mieszkał w Ostrowie (Ostrów Wielkopolski), w 1927 ukończył Państwowe Gimnazjum Męskie Klasyczne. W 1927 został studentem [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG| Technische Hochschule Danzig]], należał do [[POLSKA KORPORACJA AKADEMICKA „ROSEVIA” PRZY POLITECHNICE GDAŃSKIEJ| Polskiej Korporacji Akademickiej „Rosevia”]] i [[KORAB, Koło Studentów Polaków| Koła Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”]], w 1934 ukończył Wydział Techniki Okrętowej i Lotniczej. W latach 1934–1936 pracował w Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej w Gdyni, a następnie w Urzędzie Morskim w Gdyni, od 1937 do 1939 w Stoczni Gdyńskiej SA jako starszy konstruktor, kierownik biura konstrukcyjnego i dyrektor do spraw technicznych. Był autorem projektów pierwszych polskich konstrukcji okrętowych: statku inspekcyjnego rybołówstwa „Birkut”, pogłębiarki, pierwszego kutra śledziowego, obliczeń statycznych pilotówki Urzędu Morskiego w Gdyni „Pilot IV”. W 1938 prowadził prace projektowe nad pierwszym polskim statkiem pełnomorskim „Olza” (dla Żeglugi Polskiej Spółka Akcyjna w Gdyni), w porozumieniu z armatorem dokonując znacznych zmian w pierwotnym projekcie dostarczonym przez Anglików. Statek został zbudowany na pochylni w Stoczni Gdyńskiej, wybuch II wojny światowej uniemożliwił jego wodowanie. <br/><br/>
Od października 1939 do marca 1945 mieszkał w Toruniu, gdzie pracował w warsztatach mechanicznych jako księgowy, robotnik oraz technik melioracji i budowy mostów na Wiśle. Od 1942 żołnierz Komendy Głównej Armii Krajowej – Oddział III (Operacyjno-Szkoleniowy) – Wydział Marynarki Wojennej „Alfa”, „Ostryga”. Od kwietnia 1945 przebywał w Bydgoszczy, był członkiem grupy stoczniowej w Departamencie Morskim Ministerstwa Przemysłu. Z [[MORSKA GRUPA OPERACYJNA| Morską Grupą Operacyjną]] przyjechał do Gdańska, od 1 VII 1945 do 1946 był dyrektorem Stoczni nr 3 (późniejszej [[STOCZNIA PÓŁNOCNA IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE| Stoczni Północnej]], [[STOCZNIE PO 1945| Stocznie po 1945]]. Zjednoczenie Stoczni Polskich), odbudował ją i zorganizował biuro konstrukcyjno-projektowe. W 1946 jako główny konstruktor pracował nad projektem [[SOŁDEK, statek| „Sołdka”]].<br/><br/>
W latach 1947–1953 był zatrudniony w [[PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT CZERPALNYCH I PODWODNYCH| Przedsiębiorstwie Robót Czerpalnych i Podwodnych]] w Gdańsku i w Biurze Projektów Budownictwa Morskiego w Gdańsku. W 1950 jako pierwszy mechanik pływał na promie „Kopernik” (armator: Polskie Koleje Państwowe) na trasie Świnoujście–Trelleborg. W latach 1954–1959 pełnił funkcję trzeciego, drugiego i pierwszego mechanika na statkach Polskich Linii Oceanicznych i Polskiej Żeglugi Morskiej. W latach 1959–1975 pracował dla francuskiego towarzystwa klasyfikacyjnego Bureau Veritas jako inspektor polskiego przedstawiciela biura w Gdyni. Był konsultantem [[POLSKI REJESTR STATKÓW| Polskiego Rejestru Statków]]. Od 1975 na emeryturze.<br/><br/>
W 1937 współorganizował pierwszą polską organizację okrętowców – Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Budownictwa Okrętowego w Gdyni, a w latach 1937–1939 był członkiem jej zarządu. Należał też do Oddziału Morskiego Yacht Klubu Polski w Sopocie (członek zarządu w 1945) i Towarzystwa Miłośników Gdyni. Został wyróżniony m.in. złotą odznaką honorową „Zasłużony Pracownik Morza”. Do 1939 mieszkał w Gdyni, od 1945 w Gdańsku, od 1972 ponownie w Gdyni.<br/><br/>
Był żonaty z Pelagią z domu Banach (14 X 1904 Ostrowo (Ostrów Wielkopolski) – 14 VIII 1986 Gdynia), miał syna Eugeniusza (ur. 13 XI 1935 Gdynia) i cztery córki, w tym Hannę, po mężu Piasecką (ur. 5 VI 1941 Toruń). Pochowany na [[CMENTARZE W OLIWIE| cmentarzu w Oliwie]]. {{author: WP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
'''Bibliografia''': <br/>
''Księga pamiątkowa studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w latach 1904–1939'', red. Henryk Hadrian, Marian Rakowski, Roman Wieloch, Gdańsk 1993, s. 72.