Tekst źródłowy strony KLEDZIK WITOLD, działacz gdańskiej Polonii, radny

{{web}}
[[File: Witold_Kledzik.jpeg |thumb| Witold Kledzik, około 1988]]
'''WITOLD JAN KLEDZIK''' (17 X 1906 Berlin – 7 XI 1988 Gdańsk), urzędnik Polskich Kolei Państwowych (PKP), [[RADA MIEJSKA, po 1945 | radny miasta Gdańska]], przewodnik turystyczny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK). Syn Wacława (4 VII 1878 – 25 I 1931 Bydgoszcz), ślusarza, pomocnika naczelnika parowozowni, od 1928 w Gdańsku komisarza odbiorczego parowozów, i Heleny z domu Kazimierowskiej (17 VIII 1876 Bukowo pod Sztumem – 25 VII 1960 Gdańsk). Miał pięcioro rodzeństwa. Do końca 1919 mieszkał z rodzicami w Berlinie. W latach 1912–1919 uczęszczał do szkoły realno-powszechnej, którą ukończył tzw. małą maturą. Był też w latach 1915–1919 członkiem [[TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” | Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”]]. W 1920 rodzina przeprowadziła się do Nakła nad Notecią, gdzie 1 października rozpoczął pracę w PKP jako „młodociana siła biurowa" (goniec). Od 5 X 1924 do 1 X 1926 pełnił ochotniczą służbę wojskową w 3. Pułku Lotniczym Poznań-Ławica. Po zwolnieniu z wojska, nie mogąc znaleźć pracy na kolei, przyjął propozycje Ministerstwa Spraw Wojskowych i od 1 II 1927 do 29 VIII 1928 był urzędnikiem wojskowym (radiotelegrafistą) w Równem (województwo wołyńskie). <br/><br/>
30 VIII 1928 dzięki ojcu (u którego w Gdańsku-Przeróbce zamieszkał) otrzymał pracę na kolei; 28 II 1929 ukończył kurs na dyżurnego ruchu w Gdyni, od 1 III 1929 pracował w Biurze Personalnym [[DYREKCJA KOLEI | Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych]] (DOKP) w Gdańsku, a po jej przeniesieniu do Torunia – do 1939 w Biurze Gdańskim DOKP w Gdańsku. <br/><br/>
Był członkiem 17 polskich organizacji na terenie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] (II WMG), m.in. od czerwca 1933 do 1939 [[GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Gminy Polskiej Związku Polaków w WMG]] (był sekretarzem koła w miejscu pracy, sekretarzem Sekcji Teatralno-Artystycznej, kierownikiem Sekcji Fotograficznej), [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańskiej Macierzy Szkolnej]] (pełnił funkcję społecznego referenta do spraw kolonijnych i turystyki oraz męża zaufania), Towarzystwa Wojaków i Powstańców (w 1939 sekretarz), Polskiego Związku Zachodniego, Polskiego Czerwonego Krzyża, Rodziny Kolejowej, Towarzystwa Miłośników Sceny (od 1931, był suflerem), Towarzystwa Śpiewaczego „Moniuszko”, Towarzystwa Przyjaciół Harcerstwa (był skarbnikiem), Towarzystwa Budowy [[KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA KRÓLA | Kościoła Chrystusa Króla]], [[GEDANIA, klub sportowy | Klubu Sportowego Gedania]] w sekcji strzeleckiej. Był też zastępcą komendanta klubu sportowego Gryf w Gdańsku-Oliwie, stanowiącego faktycznie oddział Tajnej Organizacji Wojskowej „Polonia” w Gdańsku, i członkiem Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. W 1930 został społecznym przewodnikiem po WMG dla gości Macierzy Szkolnej. Mieszkał w Oliwie przy obecnej ul Podhalańskiej, następnie przy obecnej al. Grunwaldzkiej 128c/1. <br/><br/>
Od 1 do 14 IX 1939 zatrudniony w Dowództwie Kolejowym w Gdyni. Aresztowany 15 IX 1939 w Gdyni, zbiegł po czterech godzinach (z późniejszego kina „Goplana” przy obecnym Skwerze Kościuszki), od 5 października do 3 listopada ukrywał się w Solcu Kujawskim, gdzie zniszczył zabrane z sobą akta Polskiego Związku Zachodniego, ratując tym życie 68 poszukiwanym przez Gestapo osobom. Od 12 XI 1939 do 29 II 1940 mieszkał w Nałęczowie, pracując w przedsiębiorstwie drogowym. Od 1 III 1940 pracował w Inspektoracie Budowlanym Kolei Wschodniej w Lublinie, gdzie w 1941 na tajnych kompletach uzyskał maturę, kończąc gimnazjum matematyczno-fizyczne. Od 5 X 1941 działał w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), pseudonim "Zyndram", był zastępcą kierownika radiostacji nadawczo-odbiorczej w Lublinie. Od 20 IX 1943 w Armii Krajowej (AK), pseudonim "Orkan", był adiutantem Komendanta Rejonu I, od 1 IV 1944 po ukończeniu kursu kapral podchorąży, od 1 VII 1944 podporucznik. Uczestniczył w wyzwoleniu Lublina w lipcu 1944 jako dowódca oddziału AK Albatros. 10 VIII 1944 podjął pracę w PKP w Lublinie. 20 września za członkostwo w AK został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa, przetrzymywany był na zamku lubelskim, skazany na karę śmierci, którą w wyniku odwołania następnego dnia zamieniono na 10 lat więzienia, 29 II 1945 zwolniony. <br/><br/>
Podjął prace w DOKP w Bydgoszczy, od 16 IV 1945 w Gdańsku, współorganizował pracę Okręgowej (potem Północnej) Dyrekcji Polskich Kolei Państwowych w gmachu przy ul. Dyrekcyjnej, był pracownikiem jej Biura Organizacji Zatrudnienia i Płac, kierownikiem działu szkolenia (od 1 VII 1947), radcą kolejowym (od 1 I 1966). Od 1 VI 1967 na emeryturze. W 1947 przyczynił się do ekshumacji i pochowania na [[CMENTARZ NA ZASPIE | Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie]] polskich kolejarzy i inspektorów celnych rozstrzelanych przez Niemców 1 IX 1939 roku w Szymankowie. <br/><br/>
W latach 1949–1951 radny Gdańska, kierownik Komisji do spraw Walki z Analfabetyzmem. W 1946 współzałożyciel gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (od 1951 Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze), w 1951 gdańskiego [[KOŁO PRZEWODNIKÓW MIEJSKICH I TERENOWYCH IM. FRANCISZKA MAMUSZKI | Koła Przewodników Turystycznych PTTK]]. W latach 1966–1971 przewodniczący Okręgowej Komisji Przewodnickiej, organizator kursów przewodnickich po Trójmieście i województwie gdańskim, społeczny opiekun zabytków, strażnik ochrony przyrody. Autor skryptu dla przewodników ''Opactwo cystersów w Oliwie'' (1975) oraz licznych artykułów w prasie i czasopismach o działaczach gdańskiej Polonii i losach polskich kolejarzy z II WMG. Opracował 1300 biogramów i sylwetek przedwojennych pracowników PKP w Gdańsku oraz działaczy gdańskiej Polonii (część w zbiorach [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej]]). Na emeryturze nadal oprowadzał wycieczki po Gdańsku, w tym Orbisu, głównie w języku niemieckim. Członek Polskiego Towarzystwa Ziem Zachodnich (1945–1950, sekretarz oddziału gdańskiego), Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich (1951–1972), [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]] (od 1946), [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE | Gdańskiego Towarzystwa Naukowego]], Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (od 1957), Towarzystwa Przyjaciół Gdańska (1973), [[ZRZESZENIE KASZUBSKO-POMORSKIE | Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego]] (od 1971), Związku Przyjaciół Pomorza, Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. <br/><br/>
Odznaczony: Srebrnym Krzyżem Zasługi (1935), Srebrnym Krzyżem za Zasługi (1938), Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (Londyn 1949), Medalem  "Polska swemu obrońcy" (Londyn 1948), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1960), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1977), Krzyżem Armii Krajowej (Londyn 1976), a także Medalem 10-lecia Niepodległości (1928), Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (1938), Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946), odznaką [[ZA ZASŁUGI DLA GDAŃSKA | „Za Zasługi dla Gdańska”]] (1962), odznaką Przodującego Kolejarza (1963), odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego (1965), Złotą Honorową Odznaką PTTK (1965), medalem „Za Zasługi w 20-leciu Kultury Fizycznej i Turystyki w Województwie Gdańskim” (1966), [[MEDAL 500-LECIA POWROTU GDAŃSKA DO MACIERZY | Medalem 500-lecia Powrotu Gdańska do Macierzy]] (1967), odznaką [[ZASŁUŻONYM ZIEMI GDAŃSKIEJ | „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”]] (1971), odznaką „Zasłużony Działacz Turystyki” (1969). <br/><br/>
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 27 I 1932 z Ludwiką z domu Kminikowską (9 X 1911 Marienfließ (Marianowo koło Stargardu Szczecińskiego) – 5 IX 1939). Po raz drugi ożenił się z Wandą Jadwigą z domu Eustachiewicz  (27 VII 1920 Ostrów Wielkopolski – 14 V 2003 Gdańsk). Ojciec Henryka (5 VI 1936 Gdynia – 3 VIII 1990 Gdańsk), technologa w  [[STOCZNIA GDAŃSKA | Stoczni Gdańskiej]]; Wiesława (3 XI 1935 Gdynia – 10 IV 2015 Gdańsk), dr inżyniera, adiunkta na [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechnice Gdańskiej]]; Bogdana (ur. 12 VII 1937 Gdańsk), inżyniera konstruktora w Miastoprojekcie Gdańsk; Tadeusza (ur. 17 VII 1948), inżyniera w Elektrociepłowni Gdańsk; Bogumiły (23 II 1957 Gdańsk – 8 VI 1992 Gdańsk), absolwentki Liceum Ekonomicznego w Orłowie; Wojciecha (ur. 26 VI 1958 Gdańsk), absolwenta [[CENTRUM KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I USTAWICZNEGO NR 1 W GDAŃSKU| Technikum Mechaniczno-Elektrycznego]] w Gdańsku.  <br/><br/>
Po wojnie powrócił do swojego mieszkania w Gdańsku-Wrzeszczu przy al. Grunwaldzkiej 128c/1, gdzie mieszkał do śmierci. Pochowany na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]]. {{author: MrGl}} {{author: SR}} <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>

'''Bibliografia''':<br/>
Kirkor E., ''Oczami przewodnika'', „Dziennik Bałtycki”, 1972, nr 196<br/>
Moskalówna E., ''No i jestem dalej …'', „Litery”, 1972, nr 12<br/>
Plichta V., ''Witold Kledzik'', „Jantarowe Szlaki”, 1989, nr 1<br/>
Trebińska-Zieniuk Z., ''Fotografie z tamtych lat'', „Wieczór Wybrzeża”, 1985, nr 53 [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]