Tekst źródłowy strony SCHWANDT FRIEDRICH WILHELM, pastor kościoła św. Jana

{{web}}
[[File:Schwandt_Friedrich_Wilhelm_(002).jpg|thumb| Wilhelm Schwandt, 1927]]
[[File: Friedrich_Schwandt.jpg |thumb| Wilhelm Schwandt, Przewodnik po Szwajcarii Kaszubskiej, 1913]]
'''DAVID FRIEDRICH WILHELM SCHWANDT''' (używał drugiego i trzeciego imienia) (27 X 1871 Puck – 22 IX 1928 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA| kościoła św. Jana]], radca konsystorialny, historyk. Syn urzędnika sądowego Friedricha Wilhelma Schwandta. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Pucku, w 1891 ukończył [[GIMNAZJUM KRÓLEWSKIE REALNE (Długie Ogrody) | Gimnazjum Królewskie]] przy ul. Łąkowej, następnie teologię i filologię klasyczną na uniwersytecie w Królewcu (Königsberg). Po studiach w 1895 rozpoczął pracę jako asystent w [[MUZEUM PROWINCJI ZACHODNIOPRUSKIEJ | Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej]]. <br/><br/>
12 XII 1898 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] otrzymał święcenia kaznodziejskie z rąk superintendenta prowincji Prusy Zachodnie [[DÖBLIN ADOLF, pastor | Adolfa Döblina]]. Od 1898 był wikarym w Wejherowie, od 1901 pastorem we Włościborzu (Groß Lossburg; obecnie pow. Sępólno Krajeńskie). 1 XI 1910 władze Gdańska powołały go na stanowisko drugiego kaznodziei kościoła św. Jana. Funkcję objął 13 XI 1910, od 1912 do śmierci był pierwszym pastorem tego kościoła. Za jego czasów, w 1913, zamontowano w kościele św. Jana centralne ogrzewanie, co było okazją do przeprowadzenia przez niego amatorskich badań archeologicznych. M.n. odnalezione pozostałości ścian przegród chórowych z XVII lub XVIII wieku błędnie zinterpretował jako pozostałości ścian średniowiecznego prezbiterium, który to błąd powtarzali za nim później inni badacze dziejów tego kościoła. W latach 1905–1913 przewodniczący [[TOWARZYSTWO BIBLIJNE | Towarzystwa Biblijnego]], w 1913–1922 przewodniczący Związku Parafialnego Gmin Ewangelickich w Gdańsku, w 1924–1927 radca konsystorialny.<br/><br/>
Jednocześnie w latach 1916−1917 był pastorem garnizonu w Malborku, pełnił też rolę administratora zbiorów Towarzystwa Odbudowy i Upiększania Zamku malborskiego (początkowo zbiory gromadzono w Gdańsku). Szczególnie opiekował się zbiorami  numizmatycznymi, współpracował z Emilem Bahrfeldem i Karlem Adamem Maxem Jaquetem przy opracowaniu kolekcji monet i medali, czego efektem był siedmiotomowy katalog (''Die Münzen- und Medaillen-Sammlung in der Marienburg''). W 1927 uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Królewcu (Königsberg).<br/><br/>
Był autorem prac z dziedziny teologii i historii. Interesując się zwłaszcza najstarszymi, inkunabułowymi edycjami Biblii znajdującymi się w bibliotekach Gdańska i Elbląga opublikował ''In Danzig gedruckte Bibeln und Bibelteile'' (Danzig 1925); ''Deutsche Bibeldrucke aus der vorlutherischen und der lutherischen Zeit in Danzig und Elbing. Ein Beitrag zur westpreuß. Heimatkunde und z. Bibelforschung im Reformationsgedenkjahre'' (1917). Z dziedziny liturgii opublikował m.in. ''Liturgische Andacht : zur Feier des heiligen Christabends 1917, nachmittags 4 Uhr / Evangelische Militärgemeinde zu Danzig'' (Danzig 1917), z publikacji okolicznościowych ''Mitteilungen aus der hundertjährigen Geschichte der Danziger Bibelgesellschaft. Zur Hundertjahrfeier am 18. Oktober 1914: aus den Akten und den Jahresberichten der Gesellschaft'' (Danzig 1914).<br/><br/>
Autor przewodników po Malborku: wielokrotnie wznawianego, wydanego po raz pierwszy w 1901 ''Marienburg. Schloss und Stadt in Preussen'' i ''Marienburg'' (wydanego w serii ''Norddeutsche Städte und Landschaften'', Nr. 7, Danzig 1912). Opracował także przewodniki po Prusach Wschodnich (''Westpreussen in Wort und Bild'', Danzig 1906), Szwajcarii Kaszubskiej (''Karthaus und die "Karthäuser Schweiz"'' w: ''Führer durchs Marienparadies'', Danzig 1913), kościele św. Jana (''Die Sankt-Johannis-Kirche in Danzig'', 1925) i jego zbiorach (''Die Zappio-Bibliothek in Danzig'', Danzig 1924).<br/><br/>
Autor albumów z unikatowymi zdjęciami (autor nieznany) wnętrza kościoła św. Jana, plebanii i swojej rodziny, odkupionych w 2006 z rąk prywatnych przez [[NADBAŁTYCKIE CENTRUM KULTURY| Nadbałtyckie Centrum Kultury]] i [[NIEDAŁTOWSKI KRZYSZTOF, ksiądz, duszpasterz środowisk twórczych| ks. Krzysztofa Niedałtowskiego]]. <br/><br/>
Ożenił się z Heleną Dorothą Schramm. Jego portret z 1928, autorstwa [[ZEUNER ROBERT CARL GUSTAV, artysta plastyk | Roberta Zeunera]], wisiał na północnej ścianie chóru kościoła św. Jana, zaginął w 1945. {{author: MrGl}} {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]