Tekst źródłowy strony KONSULATY NIEMIECKIE W GDAŃSKU

{{web}}
[[File:KONSULATY_NIEMIECKIE_W_GDAŃSKU.jpg|thumb|Konsul Wilhelm Emil Edmund von Thermann (w środku) podczas przyjęcia na cześć goszczącego <br/> w Gdańsku pancernika SMS „Schlesien” 26 VI 1932prezydent rejencji gdańskiej. Po lewej siedzi dowódca pancernika Kurt Assman, po prawej stoi prezydent Senatu WMG Ernst Ziehm]]

'''KONSULATY NIEMIECKIE W GDAŃSKU'''. Przedstawicielstwa konsularne niektórych niemieckich krajów związkowych pojawiły się w Gdańsku już w XIX wieku. Pierwszym i najdłużej działającym w tym okresie (1813–1831) był Konsulat Generalny Królestwa Hanoweru przy Hundegasse 63 (ul. Ogarna). W latach 1897–1903 działał Konsulat Księstwa Mecklemburg-Schwerin przy Jopengasse 18 (ul. Piwna). Tylko w latach 1902–1903 działał Konsulat Wielkiego Księstwa Oldenburg przy Jäschkentaler Weg 19B (ul. Jaśkowa Dolina), konsulem był Salomon Marx, jednocześnie (1896–1906) dyrektor północnoniemieckiego przedsiębiorstwa elektryfikacji i stali (Norddeutsche Elektrizitäts- und Stahlwerke) w Gdańsku. <br/><br/>
'''Okres [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG)'''. Po zakończeniu I wojny światowej i zmianie statusu prawnego miasta pojawiła się kwestia powołania placówki konsularnej Niemiec w Gdańsku. Pod koniec 1919 Prezydium [[REJENCJA GDAŃSKA | Rejencji Gdańskiej]], której przewodniczył [[FÖRSTER LOTHAR, prezydent rejencji gdańskiej | Lothar Förster]], przekształciło się w Komisariat Rzeszy i Państwa Pruskiego, z zadaniem uregulowania sprawy odłączenia Gdańska od Rzeszy Niemieckiej. Siedziba znajdowała się przy Neugarten 30–34 (ul. Nowe Ogrody). Pod naciskiem Ligi Narodów w 1922 roku Komisariat został przekształcony w Niemiecki Konsulat, który przejął personel urzędniczy byłej Rejencji i przeniósł się do nowej siedziby przy Krebsmarkt 7/8 [[TARG RAKOWY| Targ Rakowy]]). W 1925 roku podwyższono mu rangę do Generalnego, nadając nazwę Deutsches Generalkonsulat in Danzig (Niemiecki Konsulat Generalny w Gdańsku). W tym samym roku znalazł główną siedzibę przy Dominikswall 3 (ul. Wały Jagiellońskie), gdzie funkcjonował do wybuchu II wojny światowej. <br/><br/>
Pierwszy konsul (do 1923), [[FÖRSTER LOTHAR, prezydent rejencji gdańskiej | Lothar Förster]], dążył do zachowania w jak największym stopniu niemieckich wpływów w mieście. Kontynuatorem tej polityki (w latach 1923–1925) był jego następca Herbert von Dirksen. Trzeci konsul, [[THERMANN EDMUND  von | Edmund baron von Thermann]], pierwszy w randze konsula generalnego, wywierał znaczący wpływ na posunięcia gdańskich władz. Był przeciwny podejmowanym przez [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senat]] próbom normalizacji stosunków polsko-gdańskich. Postulował przełożonym w Berlinie podjęcie energicznych działań zapobiegających próbom bliskiej współpracy gospodarczej z Polską. Wspierał w uzyskaniu dofinansowania z Berlina wiele gdańskich stowarzyszeń, wydawnictw i wydarzeń kulturalnych. Jeszcze podczas pobytu w Gdańsku, 1 IV 1933 roku, został członkiem NSDAP i jako jeden z pierwszych dyplomatów wstąpił do SS. W okresie urzędowania [[RADOWITZ OTTO von | Ottona von Radowitza]] (1933–1936) rola niemieckiego Konsulatu w II WMG stopniowo malała na rzecz powiązań niemieckiej i gdańskiej NSDAP. W konflikcie [[FORSTER ALBERT MARIA, gauleiter Gdańska | Alberta Forstera]] z [[RAUSCHNING HERMANN, prezydent Senatu | Hermannem Rauschningiem]] konsul popierał tego ostatniego. <br/><br/>
W okresie II WMG Konsulat Generalny odgrywał głównie rolę kontrolną nad poczynaniami gdańskich władz.  Pośredniczył w tajnej wymianie informacji pomiędzy niemieckimi rządami a władzami Senatu II WMG. Zajmował się przygotowywaniem i przesyłaniem do Berlina raportów o sytuacji wewnętrznej II WMG i aktualnych stosunkach gdańsko-polskich. W Konsulacie działała m.in. komórka śledząca treści wychodzących w II WMG gazet, w wypadku artykułów kontrowersyjnych przedstawiciele Konsulatu interweniowali w Senacie lub bezpośrednio w redakcjach w celu „niepodważania autorytetu Berlina”. Konsulat zajmował się także opieką nad urzędnikami niemieckimi, którzy zdecydowali się osiedlić na terenie II WMG. <br/><br/>
'''Po II wojnie światowej.''' Od 1962 roku działał w Gdańsku, przy al. Zwycięstwa 23, Konsulat Generalny Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Od 1990 roku zastąpił go Konsulat Republiki Federalnej Niemiec w randze generalnej. Obszar działania Konsulatu obejmuje obecnie województwo pomorskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie, nadto kilka powiatów z województwa wielkopolskiego (złotowski, chodzieski, czarnkowsko-trzcianecki, pilski i wągrowiecki). Obecnie podstawowymi zadaniami Konsulatu są: informowanie o aktualnej sytuacji społecznej, gospodarczej i kulturalnej w Niemczech, współpraca z mniejszością niemiecką na obszarze jego działania, a także wspieranie niemieckich obywateli podróżujących do Polski i po Polsce. Konsulat służy pomocą delegacjom biznesowym, wspiera również polsko-niemiecką współpracę kulturalną w formie  wykładów, prelekcji, organizowania i uczestnictwa w dniach kultury. Organizacyjnie Konsulat składa się z 5 referatów: politycznego, gospodarczego, konsularnego, kulturalnego i prasowego. {{author: MB}} <br/><br/>
{| class="tableGda"
|- 
|+ Konsulowie Konsulatu Generalnego w okresie <br/> II Wolnego Miasta Gdańska
|- 
| style="width: 60px" | 1922–1923
| [[FÖRSTER LOTHAR, prezydent rejencji gdańskiej | Lothar Förster]]
|- 
| 1923–1925
| Eduard Willy Kurt Herbert Dirksen
|- 
| 1925–1933
| style="width: 220px" | [[THERMANN EDMUND FREIHERR von | Wilhelm Emil Edmund von Thermann]]
|- 
| 1933–1936
| [[RADOWITZ OTTO von | Otto von Radowitz]]
|- 
| 1936–1938
| [[LUCKWALD ERICH von | Erich von Luckwald]]
|- 
| 1938–1939
| [[JANSON MARTIN von | Martin von Janson]]
|- 
| class="authorEgTab" |{{author: MB}}
|}
{| class="tableGda"
|- 
|+ style="width: 250px" | Konsulowie Niemieckiej Republiki Demokratycznej w Gdańsku
|- 
| style="width: 60px" | 1962–1965
| Werner Staake
|- 
| 1965–1972
| Hermann Ackermann
|- 
| 1972-1976
| Heinz Fischer
|- 
| 1976-1981
| Paul Kern
|- 
| 1981–1984
| Wolfgang Heberstreit
|- 
| 1984–1990
| Gerhard Kaiser
|- 
| class="authorEgTab" |{{author: MB}},{{author: MZM}}
|}
{| class="tableGda"
|- 
|+Konsulowie Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku
|- 
| 1990–1992
| Nelly Marianne Wannow
|- 
| 1992–1999
| Dorothee Boden
|- 
| 1999–2001
| Roland Fournes
|- 
| 2002–2005
| Detlof von Berg
|- 
| 2005–2008
| Ute Minke-Koenig
|- 
| 2008–2011
| Joachim Bleicker
|- 
| od 2011
| Annette Klein
|- 
| class="authorEgTab" |{{author: MB}}
|}
[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]