Tekst źródłowy strony ZWIĄZEK SYBIRAKÓW ODDZIAŁ WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU

{{web}}
[[File: Związek_Sybiraków_Golgota_Wschodu.jpg |thumb| Pomnik Ofiarom Golgoty Wschodu]]
[[File: Kordian_Borejko.jpg |thumb| Prezes Oddziału Wojewódzkiego Związku Sybiraków Kordian Borejko, 2016]]
'''ZWIĄZEK SYBIRAKÓW ODDZIAŁ WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU''', z siedzibą w Gdańsku-Oliwie przy ul. Wita Stwosza 73, stowarzyszenie użyteczności publicznej. Związek Sybiraków powstał w 1928. Po przerwie spowodowanej II wojną światową i jej historycznymi następstwami został reaktywowany 17 XII 1988 roku. W Gdańsku zgromadzenie założycielskie lokalnego oddziału Związku Sybiraków odbyło się 28 I 1989, a formalnie oddział ten został powołany 31 III 1989 przez Zarząd Główny Związku Sybiraków. Podstawą działania oddziału jest statut Związku Sybiraków, władzę pełnią: Walne Zgromadzenie Oddziału lub Zgromadzenie Delegatów, Zarząd Oddziału, Komisja Rewizyjna, Sąd Koleżeński. W 2015 gdański oddział Związku Sybiraków skupiał około tysiąca członków w dziewięciu kołach terenowych: Gdańsk-Śródmieście, Gdańsk-Przymorze, Gdańsk-Oliwa, Sopot, Gdynia, Pruszcz Gdański, Tczew, Starogard Gdański, Wejherowo. Koła terenowe mają własne sztandary. <br/><br/>
Do statutowych zadań Związku Sybiraków należą między innymi: integracja środowiska byłych zesłańców i ich rodzin, pozyskiwanie środków na pomoc materialną dla członków związku, opieka nad inwalidami i członkami rodzin po zmarłych i poległych Sybirakach, podejmowanie inicjatyw w celu upamiętniania losu zesłańców, obrona interesów i praw Sybiraków (pomoc prawna przy staraniach o odszkodowania, renty, emerytury, uprawnienia zdrowotne i kombatanckie), pomoc Polakom nadal zamieszkałym na terenie byłego ZSRR (organizacja zbiórek książek i podręczników, żywności i obuwia, pieniędzy na budowę kościołów, świetlic, Domów Polskich) i powracającym do Polski, fundowanie stypendiów na trójmiejskich uczelniach dla zdolnej polskiej młodzieży z terenów byłego ZSRR i jej sprowadzanie do Polski. Istotnym zadaniem jest również szerzenie wiedzy historycznej na temat losów Polaków na Wschodzie (między innymi poprzez organizację uroczystości rocznicowych 17 września, w Dniu Sybiraka, i 13 kwietnia, w Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, udział w tych uroczystościach i nabożeństwach rocznicowych, a także organizowanie spotkań i prelekcji dla młodzieży), pielęgnowanie pamięci o deportacjach i ich rocznicach, inicjowanie Znaków Pamięci – wystaw, epitafiów, tablic i pomników, gromadzenie dokumentacji, wydawanie publikacji dotyczących represji i martyrologii Polaków w ZSRR – oraz współpraca przy ich fundowaniu. <br/><br/>
Dzięki staraniom prezesa [[ANGIELSKI STEFAN ZYGMUNT, rektor Akademii Medycznej w Gdańsku | Stefana Angielskiego]], członków oddziału i przy wsparciu rektorów trójmiejskich uczelni grupa kilkudziesięciu potomków Polaków z dawnego ZSRR ukończyła studia wyższe. Oddział ustanowił pamiątkowy medal XXV Lat Sybiraków Oddziału Gdańskiego „Cierpieli, bo byli Polakami”, jest także uprawniony do składania wniosków o odznaczenie Krzyżem Zesłańców Sybiru (nadawanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej) oraz przyznanie następujących wyróżnień: Honorowej Odznaki Sybiraka i Odznaki Honorowej za Zasługi dla Związku Sybiraków (nadawanych przez Zarząd Główny Związku Sybiraków). Staraniem członków oddziału na [[CMENTARZE NA SIEDLCACH | cmentarzu Łostowickim]] powstała [[KWATERA SYBIRAKÓW, Cmentarz Komunalny nr 5, Łostowicki | Kwatera Sybiraków]], której zasadniczymi elementami są: [[POMNIK OFIAROM GOLGOTY WSCHODU | pomnik Ofiarom Golgoty Wschodu]] (1998), tzw. Tablice Pamięci (2001), obelisk Kwatera Sybiraków (2002) oraz rzeczywiste i symboliczne groby członków gdańskiego Związku Sybiraków i ich rodzin. Z inicjatywy członków kół oddziału powstały także: pomnik „W Hołdzie Zesłańcom Sybiru” w Gdyni (2004) oraz tablice, epitafia, płaskorzeźby w kościołach Trójmiasta i regionu gdańskiego. W Norylsku okazały pomnik dedykowany „Pamięci wszystkich Polaków, którzy pozostali w tej ziemi” (1996) zbudował z własnych środków gdańszczanin Jerzy Bijak, przyjaciel Sybiraków.<br/><br/>
Gdański oddział Związku Sybiraków jest wydawcą zbioru wspomnień ''Przez Sybir na Ziemię Gdańską'' (pod redakcją Cecylii Riedl, cz. 1 i 2, 2006 i 2009) oraz albumu ''Ofiarom Golgoty Wschodu'' (opracowała Cecylia Riedl, 2013). Ta ostatnia publikacja zawiera informacje na temat miejsc w Trójmieście, w których zostali upamiętnieni zmarli i pomordowani na Wschodzie, a ponadto wspomnienia o niektórych z nich. W 1992 roku Rada Miasta Gdańska z inicjatywy prezes Koła Gdańsk-Wrzeszcz Janiny Chomickiej nadała imię Sybiraków jednej z ulic w [[BRZEŹNO | Gdańsku-Brzeźnie]]. {{author: SR}} {{author: CLR}} <br/><br/>
{| class="tableGda"
|-
|+ Prezesi Związku Sybiraków <br/> Oddziału Wojewódzkiego w Gdańsku
|-
| 1989–1992
| Jan Ślizień
|-
| 1992–2012
| [[ANGIELSKI STEFAN ZYGMUNT, rektor Akademii Medycznej w Gdańsku | Stefan Angielski]] (następnie prezes honorowy)
|-
| 2012–
| Kordian Borejko
|-
| class="authorEgTab" | {{author: SR}}, {{author: CLR}}
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]