SCHÜTZ LEON, proboszcz kościołów św. Antoniego Padewskiego oraz św. Anny i Joachima
| < Poprzednie | Następne > |
LEON (LEO) SCHÜTZ (7 IV 1886 Nakla, powiat Bytów – 7 VI 1953 Gdańsk), proboszcz kościołów św. Antoniego Padewskiego oraz św. Anny i Joachima. Syn niemieckiego nauczyciela i organisty Adalberta (Wojciecha) oraz pochodzącej z rodziny kaszubskiej Anny z domu Jereczek. Brat księdza katolickiego, kapelana garnizonowego w Grudziądzu, nauczyciela gimnazjum w Pile, radcy szkolnego Franciszka (1884 – ok. 1945), księdza Paula (Pawła), nauczycieli Wojciecha i Antoniego, Teodora, Heleny, Anny i Zofii. Znał język polski i kaszubski.
W latach 1896–1901 uczył się w Collegium Marianum w Pelplinie. Naukę kontynuował w Królewskim Gimnazjum Katolickim w Chojnicach (Königliches Katholisches Gymnasium zu Konitz), w którym zdał maturę 8 III 1905. Po ukończeniu gimnazjum podjął 18 V 1905 studia w Seminarium Duchownym w Pelplinie: tonsura – 25 V 1908; subdiakonat – 22 XI 1908; diakonat – 20 XII 1908. Święcenia kapłańskie (prezbiter) przyjął 10 IV 1909 z rąk biskupa chełmińskiego Augustyna Rosentretera. Od 16 IV 1909 wikariusz w kościele św. Mateusza w Starogardzie, od 10 III 1909 do 13 IV 1910 w gdańskim kościele św. Ignacego, od 14 IV 1910 w kościele św. Marcina w Lignowych Szlacheckich. Od 8 IV 1911 do 19 I 1915 był kuratusem w Zakładzie św. Karola Boromeusza w Chojnicach (St. Borromausstift in Konitz). Powołany do armii niemieckiej, od 30 I 1915 pełnił funkcję kapelana – proboszcza kościołów garnizonowych w Toruniu oraz św. Brygidy w Gdańsku. 7 XI 1917 został odznaczony Żelaznym Krzyżem II klasy na białej wstążce oraz 11 X 1918 Medalem Czerwonego Krzyża III kl. (Rote-Kreuzmedaille III Klasse).
Od 21 III 1919 wikariusz w gdańskim kościele św. Brygidy. Od 21 IV 1927 do 1 XI 1938 proboszcz i dziekan parafii Bożego Ciała w Pręgowie (Prangenau, Kreis Danziger Höhe). 8 XI 1938 zastąpił na stanowisku proboszcza gdańskiego kościoła św. Antoniego Padewskiego swojego brata, ks. Paula Schütza. Ze względu na stan zdrowia 23 III 1939 przeszedł na emeryturę, od 1 VI 1939 stanowisko proboszcza przejął jego następca, dotychczasowy wikariusz, ks. Bruno Binnebesel. Na terenie parafii przebywał jeszcze w kwietniu 1939, następnie zamieszkał w Gdańsku- Oliwie. Z powodu choroby 20 IV 1939 zrezygnował też z funkcji dyrektora papieskiego dzieła szerzenia wiary (zastąpił go ks. Aleksander Lubomski, wikariusz Kaplicy Królewskiej i kanclerz Kurii Gdańskiej).
W latach 1939–1941 sprawował funkcję kapelana elżbietanek przy kościele św. Jakuba w Oliwie. W 1939 pomagał w kościele św. Franciszka z Asyżu w Gdańsku- Emaus. Sprawował również opiekę nad karmelitankami, prowadzącymi dom dziecka St. Joseph- und St. Theresienheim przy Karthäuser Straße (do 1934 nr 115/118, ul. Kartuska 76). Od 1941 do 1944 pracował w duszpasterstwie (wikariusz ekspozyt) w parafii Matki Boskiej Bolesnej w Gdyni-Orłowie (wówczas Gotenhafen-Adlerhorst).
Po zakończeniu II wojny światowej do 31 VIII 1947 mieszkał w domu zakonnym elżbietanek w Gdyni-Orłowie przy ul. Gdańskiej 263. 18 VIII 1947 chełmińska kuria biskupia w Pelplinie wyraziła zgodę na jego powrót do diecezji gdańskiej. 1 IX 1947 mianowany administratorem parafii św. Anny i Joachima w Gdańsku- Letnicy. Obowiązki objął 15 IX 1947 i sprawował je do 1 V 1951. 2 V 1951 został mianowany proboszczem. Od 19 V 1949 wizytator nauki religii w Szkole Podstawowej nr 22 w Gdańsku-Letnicy. Od 1949 członek Rady Administracyjnej Diecezji Gdańskiej.
Pochowany na cmentarzu św. Jadwigi (Nowym Katolickim) w Gdańsku-Nowym Porcie.
Bibliografia:
Źródła:
Archiwum Archidiecezjalne w Gdańsku, sygn. II/p, 129: teczka osobowa Leo Schütz.
Archiwum Diecezjalne w Pelplinie, Collegium Marianum Pelplin, t. 2, Księga uczniów 1858–1920.
Königliches Gymnasium zu Konitz. Schuljahr 1904/1905. Siebenundachtzigster Jahresbericht, erst. Dr. Paul Correns, Konitz 1905.
Opracowania:
Leksykon kapłanów wyświęconych w latach 1869–1945 pracujących w diecezji gdańskiej, oprac. Maciej Kwiecień, Gdańsk 2014.
Mross Henryk, Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821–1920, Pelplin 1995.
Nocny Waldemar, Brzeźno. Najstarsze kąpielisko Wybrzeża Gdańskiego, Gdańsk 2004.
Plenkiewicz Maciej, Kościół katolicki w Wolnym Mieście Gdańsku 1933–1939, Bydgoszcz 1980.
Pawłowicz Zygmunt, Historia parafii św. Antoniego w Gdańsku-Brzeźnie, Gdańsk 1985.
Pawłowicz Zygmunt, Stowarzyszenia kościelne i bractwa w parafii św. Antoniego w Gdańsku-Brzeźnie w latach 1922–1945, „Miesięcznik Archidiecezji Gdańskiej” 1994, nr 7–9.
Stachnik Richard, Danziger Priesterbuch 1920–1945; 1945–1965, Bonn 1965.
Stanke Marianne, Collegium Marianum in Pelplin, Schüllerverzeichnis 1858–1920, Bonn 1999.
