ROGORSCH JOHANNES GEORG ADOLF, śpiewak, reżyser operowy
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANNES (Hans) GEORG ADOLF ROGORSCH (16 VI 1868 Berlin – 28 V 1938 Zurych, Szwajcaria), śpiewak o głosie basowym, reżyser operowy. Syn fotografa Rudolfa Augusta Rogorscha. Naukę gry na fortepianie, fagocie i klarnecie pobierał w Konserwatorium w Lipsku, dyrygowania uczył się u Juliusa Kniesego w Bayreuth, śpiewu u Juliusa Stockhausena we Frankfurcie nad Menem. W latach 1892–1893 śpiewak w Stadttheater w Trewirze (Nadrenia-Palatynat), 1893–1894 w Koblencji (Nadrenia-Palatynat), 1896–1900 w gdańskim Teatrze Miejskim; w latach 1900–1901 występował tylko gościnnie, między innymi w Halberstadt (Saksonia-Anhalt), Essen (Zagłębie Ruhry), Pradze (Czechy), 1901–1929 śpiewak i reżyser operowy w Stadttheater w Zurychu. Do końca życia uczył śpiewu.
W Gdańsku wystąpił w 50 operach 30 kompozytorów, m.in. Wolfganga Amadeusza Mozarta (Sarastro w Czarodziejskim flecie, Hrabia Almaviva i Figaro w Weselu Figara, Osmin w Uprowadzeniu z Seraju, Leporello i Komtur w Don Giovannim, Colas w Bastien i Bastienne), Gioacchina Rossiniego (Basilio w Cyruliku sewilskim, Walther Fürst w Wilhelmie Tellu), Jacques’a Fromentala Halévy’ego (Kardynał w Żydówce), Giacoma Meyerbeera (Don Pedro w Afrykance, Bertram w Robercie Diable, Marcel w Hugenotach, Zachariasz w Proroku), Charles’a Gounoda (Mefisto w Fauście), Ottona Nicolaia (Falstaff w Wesołych kumoszkach z Windsoru), Richarda Wagnera (Wotan w Walkirii, Landgraf Hermann w Tannhäuserze, Król Henryk Ptasznik w Lohengrinie, Daland w Latającym Holendrze, Veit Pogner w Śpiewakach norymberskich, Steffano Colonna w Rienzi, ostatni z trybunów), Bedřicha Smetany (Kecal w Sprzedanej narzeczonej). Sporadycznie grał role drugoplanowe w dramatach, komediach i operetkach oraz występował na koncertach.
W Zurychu reżyserował kilkadziesiąt oper, m.in. Ifigenię na Taurydzie Christopha Willibalda Glucka, Białą damę i Jana z Paryża François-Adriena Boieldieu, Manru Ignacego Paderewskiego, tetralogię Pierścień Nibelunga i Parsifala Richarda Wagnera oraz kilka światowych prapremier, m.in. Turandot i Arlecchino Ferruccia Busoniego (pierwszymi przedstawieniami dyrygował kompozytor), Erwin und Elmire i Don Ranudo Othmara Schoecksa.
Ewangelik. 16 V 1896 w Gdańsku ożenił się z katoliczką Josefą Antonią Hlawaczek (13 X 1871 Wiedeń – po 1900), córką dyrektora Heinricha Hlawaczka, który 22 V 1900 zaproponował go Rejencji Gdańska na swojego następcę, ale bezskutecznie. Ojciec Wolfganga Heinricha Rudolfa (ur. 3 XI 1897 Gdańsk) i Mathildy Marii (ur. 11 VIII 1899 Gdańsk).
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Akta Urzędu Stanu Cywilnego Gdańska, sygn. 1609/532, nr 395; 1609/553, nr 3677; 2090/76, nr 215.
„Danziger Zeitung”, roczniki 1894–1900 (repertuar Teatru Miejskiego i recenzje).
„Danziger Neueste Nachrichten“ 1938, nr 127, s. 5 (wspomnienie pośmiertne).
Suter Paul, Hans Rogorsch, w: Theaterlexikon der Schweiz, Zürich 2005, t. 3, s. 1512–1513.
http://tls.theaterwissenschaft.ch/wiki/Hans_Rogorsch.
