KLOSE HERMANN FRIEDRICH HEINRICH, profesor Akademii Medycyny Praktycznej w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
HERMANN FRIEDRICH HEINRICH KLOSE (31 VIII 1879 Ibbenbüren, Westfalia – 19 XI 1968 Bad Eilsen), lekarz. Syn urzędnika kolejowego, w 1898 absolwent gimnazjum w Gütersloh, do 1903 studiował medycynę na uniwersytecie w Getyndze, następnie w Strasburgu, m.in. u Bernharda Naunyna i Friedricha Daniela von Recklinghausena, tam też w 1903 uzyskał dyplom lekarski i doktorat. W Strasburgu zaprzyjaźnił się ze studiującym razem z nim późniejszym noblistą, Albertem Schweitzerem (14 I 1875 Kayserberg (Alzacja) – 4 IX 1965 Lambaréné (obecnie Gabon)). Chirurgii uczył się we Frankfurcie nad Menem u prof. Ludwiga Rehna i prof. Victora Schmiedena. W 1907 wraz z Ludwikiem Rydygierem członek-założyciel Niemieckiego Towarzystwa Urologicznego (Deutsche Gesellschaft für Urologie).
W czasie I wojny światowej był dowódcą kompanii sanitarnej, odznaczony Krzyżem Żelaznym I klasy. W 1916 uzyskał habilitację we Frankfurcie nad Menem (na podstawie pracy Chirurgie der Thymusdrüse - Leczenie chirurgiczne grasicy). Od 1924 do 1945 kierował Oddziałem Chirurgii Szpitala Miejskiego przy Delbrückallee (ul. Dębinki), w 1935 przemianowanym na Klinikę w ramach Państwowej Akademii Medycyny Praktycznej. Miał duży wpływa na jej powstanie, konieczność utworzenia postulował m.in. na łamach gdańskiej prasy. Nadal jako kierownik Kliniki Chirurgii związany był następnie z powstałą w 1940 gdańską Akademią Medyczną (Medizinische Akademie Danzig, powstałą na bazie Państwowej Akademii Medycyny Praktycznej). W latach 1935-1945 Doradczy Chirurg Wehrmachtu. Od 1941 prowadził kurs z chirurgii wojskowej i wojennej (Wehr- und Kriegschirurgie).
Był właścicielem posiadłości w Sartowitz (Sartowice koło Świecia nad Wisłą), w której - jak i w swoim gdańskim mieszkaniu – gościł m.in. Wysokiego Komisarza Ligi Narodów w Gdańsku Carla Jakoba Burckhardta, prezydenta II Wolnego Miasta Gdańska Heinricha Sahma, znanych pianistów Elly Ney i Edwina Fischera, wirtuoza skrzypiec Bronisława Hubermana, członka antynazistowskiego ruchu oporu Ulricha Wilhelma hrabiego Schwerin von Schwanenfeld i ówcześnie piłkarza, później trenera Helmuta Schöna.
Wybitny specjalista chirurgii jamy brzusznej, sutka, grasicy i tarczycy, zajmował się też chirurgią układu moczowo-płciowego (szczególnie nerek), wykształcił wielu chirurgów. W 1929 prowadził w Gdańsku 38. Konferencję Zjednoczenia Chirurgów Północno-Zachodnioniemieckich (Vereinigung Nordwestdeutscher Chirurgen). W 1938 operował w Moskwie przewodniczącego Rady Najwyższej ZSRR Michaiła Kalinina. W tym samym roku odwiedził Alberta Schweitzera w Lambaréné, wykonując kilka pokazowych operacji twarzy. 31 VIII 1939 (z okazji 60. urodzin) otrzymał od Senatu II Wolnego Miasta Gdańska Krzyż Gdański. Do września 1945 pracował w Gdańsku, wraz ze swoim adiunktem, doc. Rudolfem Johannssenem, następnie wyjechał do Berlina Wschodniego. Prowadził tam Klinikę Chirurgii Szpitala w Friedrich-Wilhelm-Hufeland, w 1946/1947 oddział chirurgiczny Szpitala im. Marcina Lutra w Berlinie-Buch, 1948-1960 Klinikę Chirurgii w Berlinie-Friedrichshain. Od 1951 członek wschodnioniemieckiej Akademii Nauk. Od 13 II 1953 był członkiem Rady Miejskiej w Berlinie Wschodnim. W 1953 otrzymał od władz miejskich „Odznakę Berlina" oraz Nagrodę Goethego, w 1954 Order Zasługi dla Ojczyzny (Vaterländischer Verdienstorden), w 1959 tytuł honorowy „Bohatera Pracy” (Held der Arbeit).
Podczas pracy w Gdańsku, w 1929, opublikował swoją najważniejszą, mającą światowy zasięg, pracę Die Chirurgie der Basedowschen Krankheit (Chirurgia choroby Basedowa). W okresie pracy w NRD, w 1955, opublikował Arzt, Natur und Kunst (Lekarz, przyroda i sztuka), z dziedziny filozofii i medycyny.
1 VIII 1918 poślubił we Frankfurcie nad Menem córkę tamtejszego bankiera Clarę Roger (1892-1979), z którą miał synów Oswalda i Ericha oraz córkę Helgę.
Bibliografia:
Grabowski Michał von, Okoliczności powstania i losy Medizinische Akademie Danzig (MAD) w latach 1935–1945 – biografie profesorów, „Gazeta AMG”, 2017, nr 6, s. 42.
Zajączkowski Tadeusz, Profesor Heinrich Klose (1879-1968) – chirurg w Wolnym Mieście Gdańsku, „Przegląd Urologiczny ”, nr 9, 2008, s. 50.
