KASA WZAJEMNEJ POMOCY W STOCZNI PÓŁNOCNEJ W GDAŃSKU, 1982–1983
| < Poprzednie | Następne > |
KASA WZAJEMNEJ POMOCY (KWP) W STOCZNI PÓŁNOCNEJ IM. BOHATERÓW WESTERPALTTE W GDAŃSKU. Utworzona przez pracowników gdańskiej Stoczni Północnej w styczniu 1982 jawna organizacja mająca na celu integrację załogi po wprowadzeniu stanu wojennego (13 XII 1981) i faktycznej likwidacji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego (NSZZ) „Solidarność” (co było równoznaczne z rozbiciem jedności pracowniczej). Działania wyrażała poprzez niesienie pomocy rodzinom kolegów internowanych, aresztowanych lub usuniętych z pracy. Z funduszy KWP opłacano adwokatów, a za kolegia płacono, udzielając zapomóg lub pożyczek w wysokości zbliżonej do grzywny. Za pośrednictwem zatrudnionych w Stoczni specjalistów z Republiki Federalnej Niemiec sprowadzano leki z zagranicy.
Głównymi organizatorami byli członkowie zawieszonej Rady Pracowniczej: Roman Wyżlic, Andrzej Adamczyk, Jan Wójcik, Andrzej Raubo. Oprócz inicjatorów przedsięwzięcia swoją działalnością wyróżniali się także m.in. Stanisław Hałuszczak, Bogdan Włoch, Janusz Tokarski, Marian Bogdanowicz, Franciszek Karbowski, Kazimierz Kortoniuk, Jan Szypniewski, Benedykt Szymański, Krzysztof Żmuda, Andrzej Treder, Edward Kossakowski, Gerard Lidzbarski, Mieczysław Żuk.
Wysokość i rodzaje wypłacanych zapomóg ustalono jak w świadczeniach związkowych: - składki członkowskie po 10 zł, – urodzenie pierwszego i drugiego dziecka – 2000 zł, trzeciego i następnych – 3000 zł, – zgon członka rodziny – 1500 zł, – choroba trwająca powyżej 30 dni – 1500 zł, – zapomogi według potrzeb (w tym pomoc prawna i finansowa w przypadku grzywien i aresztowań). Składki płaciło około 70–80% załogi z kierownikami wyższego szczebla włącznie. Według dokumentów śledczych, miesięcznie zbierano około 35 000 zł, co oznacza, że płacących było około 3500 stoczniowców (mniej więcej tyle, co członków „Solidarność” przed stanem wojennym). Do kwietnia 1983 wypłacono ponad 307 000 zł oraz udzielono czteroletnich pożyczek na 15 000 zł. Ponadto podczas aresztowania organizatorów zarekwirowano ponad 134 000 zł oraz 620 DM i 10 CHF.
Jawna działalność Kasy została przerwana w wyniku aresztowania Romana Wyżlica i Andrzeja Adamczyka w czerwcu 1983, a tajna trwała do końca 1983. W styczniu 1984 KWP została przekształcona w Bractwo Oblatów św. Brygidy. 15 I 2024 na terenie
Remontowa Shipbuilding (była Stocznia Północna) odsłonięto pomnik/obelisk upamiętniający Kasę Wzajemnej Pomocy i Bractwo Oblatów św. Brygidy.
