GERLACH JOHANN FRIEDRICH, profesor Technische Hochschule Danzig
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN FRIEDRICH CHRISTOPH GERLACH (29 IV 1856 Sierre (kanton Valais, Szwajcaria) – 30 IX 1938 Wiesbaden (Hesja)), budowniczy, urbanista, profesor Technische Hochschule (TH) Danzig (THD). Najstarszy z trojga dzieci Heinricha (1822–1871), inżyniera górnictwa i geologa, dyrektor kopalni w Valais, oraz Sophie z domu Henke, córka poborcy podatkowego z Bödefeld (obecnie dzielnica Schmallenbergu (Nadrenia Północna-Westfalia)).
Po ukończeniu szkoły podstawowej w Bödefeld i miejskiego liceum Petrinum w Brilon (Nadrenia Północna-Westfalia), w latach 1875–1879 student berlińskiej Akademii Budowlanej. W 1886 otrzymał Nagrodę Schinkla w dziedzinie inżynierii za projekt systemu kanałów i portów (Berliner Nordkanal) w dzielnicy Berlin-Gesundbrunnen. Po zdaniu egzaminu państwowego na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor) pracował w państwowej administracji budowlanej w Prusach Wschodnich, w latach 1889–1894 w pruskim Ministerstwie Robót Publicznych w Berlinie, do 1899 jako inspektor ds. budownictwa miejskiego w Kolonii, podczas zasadniczej rozbudowy tego miasta. W 1899 powołany na 12-letnią kadencję miejskiego radcy budowalnego (Stadtbaurat) w Schöneberg (obecnie część Berlina). Pod jego kierownictwem zbudowano Dzielnicę Bawarską (Bayerisches Viertel), park miejski (Rudolph-Wilde-Park) i pierwsze metro. Jednocześnie brał udział w tworzeniu Pruskiego Państwowego Instytutu Hydrologicznego (Preußische Landesanstalt für Gewässerkunde; 1902).
W Gdańsku w latach 1911–1927 profesor zwyczajny urbanistyki na TH (jego następcą był Karl Hoepfner). Po przyjeździe zamieszkał w Sopocie przy Schäferstrasse 33 (ul. Wybickiego), od 1913 w Oliwie przy przy Kaisersteg 36 (ul. Piastowska). W latach 1913–1918 członek Deutsche Zentrumspartei (Niemieckiej Partii Centrum) w swoim rodzinnym okręgu wyborczym Meschede-Olpe, deputowany pruskiego Landtagu i członek Komisji Prawa Mieszkaniowego. Przewodniczący berlińskiego oddziału Sauerländischer Gebirgsverein (SGV, Stowarzyszenie Górskie Sauerlandu).
Uhonorowany tytułem starszego obywatela (Stadtältester) Berlina (1924). Doktor honoris causa TH w Dreźnie (1921). Komtur Zakonu św. Jerzego, Wielki Oficer Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, członek Akademii Papieskiej w Rzymie. Jego imieniem nazwano most w Berlinie-Schönebergu (Friedrich–Gerlach–Brücke) i ulicę w Koblencji. Od 12 XI 1891 żonaty był z Marią Störmann (ur. 5 VI 1868).
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, sygn. 988, t. 102–103 (akt personalne, zespół Technische Hochschule Danzig).
„Danziger Vorposten”, 5 X 1938 (nekrolog).
Beiträge und Dokumente zur Geschichte der Technischen Hochschule Danzig 1904–1945, Hannover 1979, s. 135.
