COSACK GEORG FRIEDRICH, pastor
| < Poprzednie | Następne > |
GEORG FRIEDRICH COSACK (24 I 1707 Gdańsk – 9 IX 1773 Gdańsk), teolog, pastor kościoła św. Barbary i
kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP). Syn Georga Wilhelma (23 II 1672 – 16 X 1742 Gdańsk), przybyłego z okolic Koszalina do Gdańska około 1700, i Anny z domu Scharffenberg (zm. 1726 Gdańsk).
Od 6 XI 1721 uczeń Gimnazjum Akademickiego (zapisany do przedostatniej klasy, secundy). Studiował teologię w Wittenberdze, w 1732 brał udział w dyspucie pod przewodnictwem profesor teologii tamtejszego uniwersytetu (a wcześniej rektora w gdańskim Gimnazjum Akademickim) Johanna Georga Abichta. Od 1737 pastor w kościele w Tiegenort (Tujsk, pow. Nowy Dwór Gdański). W latach 1743–1744 drugi pastor kościoła św. Barbary w Gdańsku, następnie diakon w kościele św. Katarzyny, od 1752 najstarszy diakon, drugi pastor, w kościele NMP. Jednocześnie w latach 1744–1761 był katechetą w Domu Dobroczynności.
Już jako uczeń Gimnazjum Akademickiego był współautorem programu jego nauczania na 1728, przygotowanego pod redakcją Michaela Christopha Hanowa oraz autorem jednej z rozpraw o proroctwach Habakuka w zbiorze wydanym przez Johanna Georga Abichta (Annotationes sacrae ad vaticinia Habakuki, Gedani 1728-1729). W 1732 w Wittenberdze wydał wraz z Abichtem Disputatio theologica de Claudio Felice gratia praevenienti perterrito et eidem resistente ad Act. XXIV, v. 24, 25. Od czasu pobytu w Amsterdamie w 1733, pod wpływem profesora filologii klasycznej Athenaeum Illustre Jacques’a Philippe d’Orville’a (1696–1751), kolekcjoner monet. Brał udział w pracach zespołu kierowanego przez seniora gdańskiego Ministerium Duchownego Jonathana Hellera nad przygotowaniem nowego, opublikowanego w 1764, gdańskiego kancjonału (Danziger Gesangbuch … zum allgemeinen Gebrauch der Kirchen und Haus-Andachten … aufs Neue vermehrt…). Autor mów pogrzebowych, m.in. na pogrzebie burmistrza Christiana Gabriela Schrödera, czy drugiego pastora kościoła NMP Heinricha Keltza.
Od 4 IX 1738 żonaty był z Barbarą Schaft (2 V 1717 – pochowana 29 VIII 1754 Gdańsk, w kościele NMP), od 4 XII 1755 z poślubioną w kościele NMP Perpetuą Eleonorą Falck (1719 – pochowana 12 III 1778 Gdańsk). Ojciec 1/ pedagoga Karla Benedicta Cosacka, 2/ Johanna Georga, od 2 X 1777 posiadającego obywatelstwo Gdańska, 3/ Beniamina Friedricha (1748 – 28 IV 1819), od 15 II 1781 posiadającego obywatelstwo Gdańska, żonatego z Henriettą Konstancią (chrzest 7 X 1762), córką Heinricha Jacoba de la Motte, oraz 4/ Johanny Concordii (ur. 23 XII 1759), żony pastora Carla Gabriela Brämera.
Pochowany 26 IX 1773 w kościele NMP.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 237.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 303.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 75.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 117.
