ŁOPATNIUK JÓZEF, brońca Westerplatte w 1939, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF ŁOPATNIUK (3 VII 1907 Glinny Stok, gmina Siemień, powiat parczewski, województwo lubelskie – 27 II 1969 Gdańsk), obrońca Wojskowej Składnicy Tranzytowej (WST) na Westerplatte w 1939 w stopniu plutonowego, honorowy obywatel miasta Gdańska. Syn rolników Rocha i Marianny z domu Haczuk, prowadzących wiejski sklep. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Parczewie, edukacji nie dokończył. W 1929 powołany do odbycia służby wojskowej w 34. Pułku Piechoty w Białej Podlaskiej. Po zakończeniu służby pozostał w wojsku jako tzw. nadterminowy. W 1932 ukończył szkołę podoficerską i awansował do stopnia kaprala. Przeszedł do służby zawodowej, awansował do stopnia plutonowego. W 34. Pułku Piechoty specjalista w zakresie broni towarzyszącej – działka przeciwpancerne. W 1934, na podstawie egzaminu nadzwyczajnego, otrzymał świadectwo ukończenia siedmioklasowej szkoły powszechnej.
Rozkazem Nr 368/Tjn. Wojskowego Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych oddelegowany do służby w WST. Na Westerplatte zameldował się 28 IV 1939. Mianowany dowódcą plutonu działek przeciwpancernych. Na tym stanowisku uczestniczył w obronie WST. W niewoli od 7 IX (numer jeńca 1876) przebywał w Stalagu I A Stablack (Stabławki, gmina Górowo Iławeckie, powiat bartoszycki, województwo warmińsko-mazurskie). Po wyzwoleniu z niewoli zarejestrowany w Polskich Siłach Zbrojnych jako były jeniec wojenny. Od 18 do 25 VII 1945 przebywał w szpitalu w Niebüll Südtondern (Niemcy, kraj związkowy Schleswig-Holstein), do Polski powrócił 28 IV 1946. Zarejestrowany przez Powiatowy Urząd Repatriacyjny w Szczecinie. Zatrudnił się w portowej straży pożarnej Zarządu Portu w Gdańsku. 3 X 1948 uzyskał uprawnienia do zajmowania stanowiska podoficera-instruktora portowych straży pożarnych, 1 XI 1948 mianowany kapralem pożarnictwa, od lutego 1951 sierżantem pożarnictwa. W marcu 1957, z powodu złego stanu zdrowia, uzyskał emerytalne świadczenie wyjątkowe.
Członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Odznaczony Srebrnym (1957) i Złotym (1959) Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1966), Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1990, pośmiertnie), oraz Krzyżem Walecznych (1957), Odznaką Grunwaldzką (1960), Srebrnym Krzyżem Zasługi dla Pożarnictwa (1964), odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” (1963).
Żonaty był ze Stanisławą z domu Sobczyk (8 IV 1919 – 24 V 1994 Gdańsk), ojciec Krzysztofa (ur. 1949) i Piotra (ur. 1953). Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. Wspólnie ze wszystkimi Westerplatczykami od 21 V 1998 honorowy obywatel miasta Gdańska.
Bibliografia:
Źródła:
Archiwum Państwowe w Gdańsku, Akta KGRP, sygn. 259/1068, k. 103, Rozkaz Komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej Westerplatte Nr 17 z dnia 4 maja 1939 r.
Literatura:
Dróżdż Krzysztof Henryk, Walczyli na Westerplatte. Badania nad stanem liczbowym załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej we wrześniu 1939 roku, Oświęcim 2017.
Górnikiewicz-Kurowska Stanisława, Westerplatczycy. Losy Obrońców Wojskowej Składnicy Tranzytowej, Gdańsk 2012 (wyd. 2 uzupełnione i poprawione).
Westerplatte, zebrał, opracował i wstępem opatrzył Zbigniew Flisowski, Warszawa 1978.
