WILLENBERG SAMUEL FRIEDRICH, profesor Gimnazjum Akademickiego
| < Poprzednie | Następne > |
SAMUEL FRIEDRICH WILLENBERG (2 XI 1663 Brzeg – 12 X 1748 Gdańsk), uczony, pochodzenia szlacheckiego. Od 1682 uczeń gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, wychowanek Joachima Hoppego, pod jego kierunkiem brał udział w dyspucie De serwis Romanis atque hodiernis. Od 1686 studiował prawo i historię na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą. Od 1693 tamże doktor, od 1699 profesor tegoż uniwersytetu, zajmował się prawem śląskim.
Od 1701 do śmierci kierownik kadedry prawa i historii w gdańskim Gimnazjum Akademickim oraz jego inspektor. Jego przybycie do Gdańska uczcili specjalnymi wierszami m.in. rektor Samuel Schelwig i późniejszy burmistrz Johann Wahl, a jego brat stryjeczny, Carl Ludwig Wahl (1681–1708), opublikował stosowny wiersz we Frankfurcie nad Odrą. Po przybyciu do Gdańska zmienił zainteresowania, zajął się prawem narodów i prawem natury, publikując pierwsze w Polsce podręczniki z tych dziedzin: Sicilimenta iuris gentium prudentiae... (Zebranie nauki praw natury i praw narodów, Gdańsk 1709, Lipsk 1711, wielokrotnie wydawane w Europie). Autor także prac De eo, quod iustum est circa excursiones maritimas vom Recht der Caperey (1711), jednego z pierwszych w Europie opracowań zagadnień prawa morskiego dotyczącego problemu odróżnienia kaprów (sprawiedliwych, walczących w imieniu państw i miast) od piratów, pospolitych przestępcow, oraz m.in. De maris occupatione (1720–1724); ; Poena post mortem durante (1751), gdzie uzasadniał istnienie kar mających trwać nawet po śmierci obwinionego.
W 1712 opublikował zapis swoich wykładów pod tytułem (w tłumaczeniu) O granicach dozwolonej poligamii, dowodząc, że wedle prawa naturalnego poligamia jest dozwolona. Bronił swojego stanowiska w rozważaniach z 1714 W sprawie obrony tez swoich o poligamii równoczesnej. Potępiony został przez arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski, Krzysztofa Antoniego Szembeka, Trybunał Koronny nakazał spalenie tych jego dzieł. Prowadził też z tego powodu spory z Joachimem Weickhmannem, pastorem kościoła Najświętszej Marii Panny. Specjalnym edyktem z 19 X 1714 władze Gdańska brały przed nim pastora w obronę. Był m.in. w Gimnazjum nauczycielem Gottfrieda Lengnicha.
Od 7 IX 1706 żonaty był (po raz drugi) z Anną Catheriną (pochowana 24 XI 1725), córką profesora Gimnazjum Johanna Petera Titiusa, wdową po pastorze Andreasie Barthcie. Wiersz gratulacyjny z tej okazji ogłosił m.in. Georg Reinhold, syn Reinholda Curicke (Taedae nuptiales Samueli Friderico Willenberg et Annae Catharinae Titiae). Pochowany 24 X 1748 w kościele św. Trójcy w grobie nr 51. Program uroczystości pogrzebowych ułożył Gottfried Lengnich.
